«Rejim türkcəmizə baxanda daha sərt davranır»
Məmməd Ənsari: «Hakimiyyət musiqiyə sənət kimi deyil, propaqanda vasitəsi kimi baxır»
MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ
-
Pişəvərinin ölümü!
Yaxud erməni terroru yoxsa Sovet kəşfiyyatının əməliyyatı
-
Cənubi Azərbaycan düyünü ...
Dövlətin adını Şimali Azərbaycana dəyişmək bunu açacaqmı?
-
... “Səhər”in səsi
Məhəmməd Kazım Şəriətmədari haqda bir müsahibə ilə xırp kəsiləcək ...
-
Güneylilər Bakıda
Keçici Milli Məclisinin Təşkilat Komitəsinin üzvləri siyasi partiyalar və QHT-lərlə görüşəcək
-
Teatr işçiləri hicabdan imtina edib
“Şou bitəcək və həqiqət üzə çıxacaq”
-
Adı qalaya verilən sərkərdə
Milli qəhrəman Kazım Xan Quşçu kimdi?
-
Güneylə 90-cı illərin Quzeyi
Bugünkü müzakirə və gəlişmələr öz sözünü mütləq deyəcək
-
Güney Azərbaycanda fəlakət
Hirkan meşələri dördü gündür yanır
-
Prezidentdən mühüm mesajlar
Brüssel görüşündən imtina, İrana gözdağı, Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı yekun fikir
-
O tayın və bu tayın lideri
İlham Əliyev Helmut Kolun yolunu gedir – hamını inandırmaq
-
Gərgin mərhələyə qədəm qoyuruq
“Güney azərbaycanlıların hüquqları məsələsi İranın daxili işidir” dövrü geridə qaldı
-
Güneydə ümummilli aksiya təyin olundu
21 Azər hərəkatına hazırlıq gedir
-
Pezeşkiyan rejimə səsləndi
Təbrizli millət vəkili etirazçıların səsini eşitməyə çağırdı
-
Təbrizdə dərman çatışmır
Xammal yoxdur, müəssisələr bağlanır, bahalaşma gözlənilir
-
AzTV aktivləşib
Dövlət televiziyasının sosial şəbəkələrdə paylaşımları və baxış sayı kəskin çoxalıb
-
“Bu qan yerdə qalmayacaq”
Təbrizi divarlarını qraffiti yazıları bürüdü
Məmməd Ənsarinin sözlərinə görə, İranda musiqi sahəsində çalışanların bir çoxu islahatçı ya mühafizəkar qanadların himayəsindən yararlanaraq fəaliyyət göstərə bilirlər. Təbrizli bəstəkar Amerikanın Səsinə müsahibədə İranda musiqiçilərin hakimiyyətlə əlaqəsini dəyərləndirərək Həsən Ruhani dönəmində musiqi sahəsində nisbi yumşalmaya dair deyilənlərə münasibət bildirib.
Məmməd Ənsarinin sözlərinə görə, İran İslam Respublikası musiqiyə bir sənət kimi deyil, təbliğat və propaqanda vasitəsi kimi baxmaqdadır. O, bir çox sənətkarın fəaliyyət etmək üçün hakimiyyətin bu baxışına uyğun hərəkət etdiyini ifadə edir.
«İrandakı sistemə baxanda, son onillərdə sənətçilərin əksəriyyəti fəaliyyət göstərmək üçün hakim ideologiyanın xidmətinə alınırlar. Sənət bir propaqanda mikrofonuna çevrilir. Misal üçün farsçılıq və şiəçilik ideologiyaları üçün musiqi sifariş olunur, ya musiqiçilər fəaliyyət göstərmək üçün o şəkildə çıxış etməli olurlar», deyə Təbrizli bəstəkar dilə gətirir.
O, müəyyən siyasi tədbirlər və münasibətlərdə hakimiyyətin musiqiçilərdən necə yararlandığına dair nümunələrə işarə edir: «Saxta bir özgürlük havası yaratmaq üçün, məsələn 22 Bəhmən (İslam İnqilabının ildönümü) şənliklərində şad musiqilər səslənir. Ya da, seçkilər öncəsi konsertlərə daha asan icazə verilir. Siyasi qanadların (islahatçı və mühafizəkar) öz musiqiçiləri var,» deyə Məmməd Ənsari musiqiçilərin bəzi fəaliyyətlərini ancaq bir siyasi qanadın himayəsi altında yürüdə biləcəklərini önə çəkir.
Təhlükəsizlik qurumları Təbrizli musiqiçi Həsən Dəmirçini dəfələrlə həbs edib və musiqi məktəbini qapadıblar.
«Yəni musiqiçilər məcburdurlar ya istəyirlər ki, bu siyasi qanadların yanında çalışalar. İndi bunlara nə qədər sənətkar demək olar, nə qədər musiqiçi demək olar? Bu özü sualdır», deyə Ənsari söyləyir.
Bəstəkarın söz etdiyi şəkildə fəaliyyət göstərən musiqiçilərin bir çoxu mədəni fəallar və bəzi ziyalıların tənqidləri ilə də qarşılaşırlar. Amma, bu növ musiqi fəaliyyətlərini dəstəkləyən mədəni fəalların da sayı az deyil. Onların fikrincə, musiqiçilərin və ümumiyyətlə sənətçilərin mövcud siyasi şəraitdə çalışmaq üçün başqa çarələri yoxdur.
Məmməd Ənsari deyir: «Hər sənətkar özü öz yolunu seçir. Deyək ki, hakim söyləmin/diskursun yanında duranlar buna məcburdurlar. Bu durumda, onları tənqid etmək də hakim fikrin yanında durmayanların haqqıdır. Bunu da qeyd edim ki, əlbəttə içəridə öz sözlərini deyən, öz musiqisini sərgiləməyə çalışan sənətçilər də var. Bunların da bu seçimi bəzən zindan, bəzən işgəncə, bəzən də musiqi məktəblərinin qapanması ilə nəticələnir».
O, Həsən Ruhani dönəmində musiqi sahəsində fəaliyyət üçün bəzi yumşalmalara dair xəbərlərə münasibət bildirir: «Mən gördüyüm qədər, İranda zaman-zaman vəziyyət ya yumşalır və ya da ağırlaşır. Gah sıxırlar, gah buraxırlar. Həsən Ruhani da digərləri kimi... Bu dini və mərkəziyyətçi sistemin heç zaman musiqiyə yaxşı baxışı olmayıb. Məncə, yenə də olmayacaq. Seçkilərdə az yumşalma olubsa, səs üçün olmuş. Bu bəzən Xamneyinin də işinə gəlir. Hər halda o da, seçkilərdə iştirakın çox olduğunu göstərmək istəyir. Sonra basqılar yenidən davam edir».
Ənsari musiqi fəaliyyətləri ilə əlaqəli verilən vədləri Həsən Ruhaninin Urmiya Gölünün canlandırılmasına dair verdiyi vədlər ilə müqayisə edir: «Gördük ki, Ruhani ikinci dövrdə Urmiya Gölü ilə bağlı heç birinci dövrdə verdiyi vədləri də dilə gətirmədi. Sanki, Urmiya Gölü problemi həll olmuş... Həyati bir məsələyə belə laqeyd yanaşdıqlarına görə sistemin heç ciddiyə almadığı musiqi harada yerləşəcək?»
Ənsari mərkəzdən uzaq, o cümlədən qeyri-fars bölgələrdə musiqiçilər üzərindəki nəzarətin daha artıq olduğunu deyir.
«Özəlliklə Azərbaycanda musiqiçilərin İsfahan və Tehranda olduğu kimi renta gəlirlərinə (rant) əlləri çatmır. Bir də İranda biz musiqi deyəndə əsasən sözlə, şeirlə əlaqəli olan musiqi daha çox səhnədə olur. Fars musiqisindəki şeiri hakimiyyət daha rahat anlayır. Amma bizim türkcəmizə baxanda daha sərt davranırlar..,» deyə 21 Azər Simfonik Poemasının müəllifi əlavə edir.