vaxtlı-vaxtında oxuyun! Cümə, 19 aprel 2024
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Əli bəy Hüseynzadə (1864 - 1940)

«Hürriyyət!.. O nə qüvvədir ki, zehinləri, fikirləri, xəyalları, bəşərin bütün ruh və mənəviyyatını sövq edir!»

Əli bəy Hüseynzadə (1864 - 1940)
AVROPA  
16:35 | 6 aprel 2014 | Bazar Məqaləyə 2436 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

Macarıstanda seçkiləridir

Fideszin qalib gəlməsi gözlənilir

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

Macarıstanın hakim partiyası aprelin 7-də parlament seçkilərində qalib olacağına işarə edir. Rəy sorğularına görə, sağçı partiyanın daha az səs toplaması gözlənilir. Bu barədə «abcnews» xəbər verir.

Baş nazir Viktor Orbanın Fidesz partiyası və müttəfiqi olan xristian demokratların asanlıqla qalib gələcəyi proqnozlaşdırılır. Hətta onların səslərin üçdə ikisini toplamaq ehtimalı da var. 2010-cu ildə qəbul edilmiş qanunvericiliyə görə, bu halda yeni konstitusiya qəbul etmək, iqtisadi tədbirlər görmək, gücü mərkəzləşdirmək və özəl sektorun hesabına dövlətin təsir gücünü artırmaq olar.

Sorğulara əsasən, Fidesz səslərin təxminən 45-50 faizini toplayacaq. Atilla Mesterhezinin (Attila Mesterhazy) rəhbərlik etdiyi beş solçu qrup və Sosialist Partiyasının birgə koalisiyası ilə sağçı Jobbik partiyası arasında ikincilik uğrunda qızğın rəqabət olacaq. Koalisiyanın 25, Jobbikin isə 20 faiz toplayacağı proqnozlaşdırılır.

 

İddiaçılar

 

Fidesz hər fürsətdə seçicilərə xatırladır ki, sosialistlər 1990-cı ilə qədər Sovet hökumətinin dəstəyilə Macarıstanı idarə edən kommunist partiyasının varisi olmaqdan qurtulmağa çalışırlar. Onların 2002-2010-cu illərdə baş tutan fəlakətli hakimiyyət dövrü ölkəni az qala müflis olmaq həddinə gətirib çıxarmışdı.

2010-cu ildə Jobbik səslərin 16,7 faizini toplamışdı. O, yüksək səviyyədəki işsizlikdən və ölkənin ən böyük, eyni zamanda ən kasıb milli azlığı olan qaraçı qonşuları ilə konfliktlərdən əziyyət çəkən kənd camaatına müraciət etmişdi. İndi Macarıstanın 2004-cü ildə qoşulduğu Avropa İttifaqından (Aİ) ayrılmasının tərəfdarı olan Qabor Vonanın (Gabor Vona) partiyası anti-qaraçı və antisemitizm bəyanatlarını qismən yumşaldıb və öz siyasətçilərinin ev heyvanları ilə şəkillərini yayımlayıb. O, əsas partiyaların laqeydliyindən və korrupsiyadan bezmiş macarların diqqətini çəkməyə çalışır.

 

Yeni səsvermə sistemi

 

Fidesz yeni səsvermə sistemini təqdim edib. Bu sistemə görə, millət vəkillərinin sayı 386-dan 199-a endirilir və qonşu ölkələrdə ikili vətəndaşlıqla yaşayan yüz minlərlə macarın səsvermə hüququ tanınır. Eyni zamanda, bu, hakim namizədlərin xeyrinədir. Beləliklə, Fidesz seçicilərin 50 faizdən azının səsini toplamaqla, səslərin üçdə iki hissəsini qazana bilər. Bu sistemlə partiyaların siyasi reklamı məhdudlaşdırılsa da, hökumət təbliğatına məhdudiyyət qoyulmur. Qeyd edək ki, Fidesz seçkiqabağı hiyləyə əl ataraq əhalinin yerdəyişməsindən istifadə etdiyinə görə lazımi dəyişiklik edilməyib.

 

Orbanın islahatları

 

Orban hökuməti Macarıstanın 2010-cu ildəki maliyyə problemlərini Yunanıstandakı böhranla müqayisə edib. Hələ də hökumət Beynəlxalq Valyuta Fondu ilə yeni razılıqdan imtina edir. Belə bir razılaşma olarsa, özəl pensiya fondları tərəfindən idarə olunan 14 milyard dollarlıq aktivlər milliləşdirilə, banklara, çoxsaylı sənaye müəssisələrinə və kommunal xidmətlərə vergilər tətbiq edilə bilər. Xatırladaq ki, 2008-ci ildə fond 20 milyard avroluq (sonra 26 milyard dollar) «xilas» paketi təqdim etmişdi.

Digər tədbirlərə 16 faizlik sabit vergi gəliri, ailələr üçün vergi güzəştləri və ictimai iş proqramı daxildir. Həmin proqram 2010-cu ilin ortalarında 11,3 faiz təşkil edən işsizlik göstəricisinin fevral ayında 8,6 faizə enməsində mühüm rol oynamışdı. Daxili tələbatın və kommunal xərclərin azalması 2010-cu ildə 4,9 faiz təşkil edən inflyasiyanın 2013-cü ildə 1,7 faizə qədər enməsinə gətirib çıxarmışdı.