Füzulinin qərib məzarı
Səddam Hüseyn dahi şairin məqbərəsini niyə sökdürdü?
Elmin NURİ
MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ
-
Səddam “dirilir”?!
İraq parlamentində diktator və qadağan olunmuş partiya ilə bağlı qalmaqallar
-
18 min tarixi əsər qaytarılıb
20 il əvvəl talan edilən İraq muzeylərinin artefaktları ...
-
... Xomeyniçilik
“İrana biət”ə dəvət edən siyasi ideologiya ...
-
“İrandan yanacaq yardımı qadağandır”
“Dəyişdirilə, hədiyyə edilə və alınıb-satıla bilməz”
-
“Yaxın Şərq NATO-su” qurula biləcəkmi?!
Körfəzdəki müttəfiqləri ABŞ-ın milli təhlükəsizlik bağlı qarantiya vermədiyini düşünür
-
İraq İrana qarşı sanksiyalara qoşulub?
Ərbil aeroportu “Puya Air” təyyarəsinin enişinə icazə vermədi
-
İraqın Baş naziri İrana səfərdədir
Mustafa Əl-Kazımi Ər-Riyaddan birbaşa Tehrana gəlib
-
Bayden Yaxın Şərqə gedir
Gözlənilən səfər ABŞ-da yanacaq vəziyyətini yaxşılaşdıra bilər
-
Türkiyə PKK-nı vurur
İraqın şimalında “Pəncə kilid” əməliyyatı başlayıb
-
Ankara deyən oldu
ABŞ Suriyadakı mövqelərini Türkiyəyə verir?!
-
“Sülh dəhlizi”nə kim nəzarət edəcək?
Vaşinqton Ankaranın səbrini tükəndirib
-
SEPAH generalı öldürüldü
İsrail Iranın Hizbullah terrorçuları üçün Iraqda hazırladığı bazanı da vurdu
-
Nəsimidən Füzuliyə...
“Azərbaycan klassik poeziyasının dahiləri” mövzusunda şeir müsabiqəsi başa çatıb
-
Bağdadi haradadır?
Terrorçubaşı sərhəd üçbucağında gizlənir
-
ABŞ-dan İraqa xəbərdarlıq
“... Əks halda koordinasiyasız addım atacağıq”
-
İraq İrana neft ixracatını dayandırdı
ABŞ sanksiyalarının növbəti fəsadı
1556-cı ildə İraqın Kərbəla şəhərində dünyasını dəyişən və İmam Hüseyn məqbərəsinin yaxınlığında dəfn olunan böyük Azərbaycan şairi Məhəmməd Füzulinin məzarının 1984-cü ildə sökülməsi barədə bir zamanlar dövri mətbuatda çox yazılırdı. Bəzi məqalələrdə isə müəyyən təhriflərə yer verilirdi. Türkiyədəki xəbər portallarının birində filoloq alimlər qrupunun bu mövzuda yazdığı araşdırmada yeni faktlar var.
Moderator.az da həmin faktlardan bir neçəsini təqdim edəcək:
«1984-cü ilin yaz gecəsində Səddam Hüseynin buldozerləri İmam Hüseyn türbəsi yaxınlığındakı tikililəri uçurdu. Bəhanə isə, guya həmin ərazidə yol qovşağının salınması idi. Söküntüyə məruz qalan tikililərdən biri də Məhəmməd Füzulinin məzarı oldu. Lakin buldozer məzarın yerləşdiyi türbəni uçurarkən, məzarın içi artıq boş idi. Çünki Səddam Hüseyn ora buldozerləri yerindəndən bir gün əvvəl məzarı açaraq Füzulinin nəşinin qalıqlarını oradan götürmüşdülər. Şərqin böyük şairinin sümükləri yığılaraq Sultaniyyə məscidinə aparıldı. Sümüklər illərlə məsciddə qaldı. Bir gün yol çəkmək adı ilə həmin məscidin də uçurulması gündəmə gəldi. Füzulinin nəşinin taleyi bu dəfə də sual altında qaldı».
Araşdırmada qeyd edilir ki, həmin ərəfədə o zaman SSRİ-nin tərkibində olan Azərbaycan İraq hökumətinə nota göndərir. Notada oğuzların Bayat qolundan olan Füzulinin Azərbaycan şairi olması və İraq hökuməti icazə verərsə, böyük şairin nəşinin Azərbaycanda yüksək səviyyədə dəfn edilməsi göstərilirdi. Lakin İraq hökuməti bununla razılaşmadı. Bu barədə türk müəlliflər yazır:
«İraqlılar uzun müddət idi ki, qədrini bilmədikləri şairə yalnız bundan sonra dəyər verməyə başladılar. Onlar qarşı tərəfə bu cür cavab verdilər: «Bağdadlı Süleyman oğlu Məhəmməd ərəb şairi olmasa da, İraq torpağında yaşayıb. Onun nəinki sümükləri, hətta məzar torpağının bircə qum dənəsi belə buradan çıxa bilməz».
Bu hadisədən bir neçə il keçdi. 1994-cü ildə Azərbaycan artıq müstəqil dövlət idi . Onlar bu dəfə İraq hökuməti ilə birbaşa əlaqə qurdular və yenidən Füzulinin məzarının Azərbaycana köçürülməsini xahiş etdilər. Əvəzində isə, «biz Türkiyədən xahiş edərik, İslamiyyətdən öncəki dövrün məşhur ərəb şairi İmrul Qeysin Ankaradakı məzarının İraqa köçürülməsinə razılıq alarıq», dedilər. İraq hökuməti bu dəfə də razılaşmadı. Amma Azərbaycanın israrı davam etdi. 1994-cü ilin 17 sentyabrında Bağdadda «Füzuli» Konqresi toplandı. Azərbaycanın ziyalılarından və füzulişünaslarından ibarət 128 nəfərlik qrup Bağdada yollandı. Onlar istəklərində israrlı idilər. «Məzar işi həll edilməsə, buradan bircə addım da atmarıq» deyib qətiyyət göstərdilər. Üç gün, üç gücə bu müzakirələr davam etdi. Axırda iraq hökuməti Füzulinin nəşinin qalıqlarını möhtərəm bir yerdə dəfn edəcəklərini və yeni türbə salacaqlarına söz verdilər. Həmin yeri də Azərbaycan tərəfi seçdi: Həzrəti Hüseyn türbəsinin yaxınlığındakı məscidin qiblə tərəfə baxan əlyazmalar hücrəsi.
Azərbaycan tərəfinin israrı ilə Füzulinin sümükləri orada dəfn edildi, məzarın üzərində mərmərdən kitabə də qoyuldu. Amma o zaman Türkiyə tərəfi özünün də böyük şairi adlandırdığı Füzuli üçün heç səsini də çıxarmadı. Füzulinin məzarı 1995-ci ildən bu yana həmin yerdədir».