Azərbaycan yenə «iki od arasında»
Bəşər Əsəd məsələsində nə etməli?
Cavid TURAN
MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ
-
“ABŞ-la vaxtaşırı görüşürük”
Əsəd: “Heç bir nəticə olmayacağını bilsək belə, cəhd edəcəyik”
-
“Yenilməz batareya” məhv oldu
Ukrayna ordusu Krımdakı “S-400”lərin birini vurub
-
Nyu-Yorkda siçovul böhranı
Leptospiroz xəstəliyinə yoluxanların sayında ciddi artım var
-
“Özünü müdafiə hüququ çərçivəsindədir”
NATO Ukraynanın Rusiya ərazisini bombalamağa yaşıl işıq yandırıb
-
Nüvə müharibəsinə hazırlıq qızışır
ABŞ yeni döyüş başlığının istehsalına başlayır
-
Çinə qarşı kiber hücum ittihamı
Hakerlər ABŞ-ı susuz və enerjisiz qoymağa çalışıblar
-
95 milyard dollarlıq yardım
ABŞ Ukrayna, İsrail və Tayvana fantastik məbləğ ayırdı
-
Təyyarəsi yenə xarab oldu
NATO toplantısına maşınla getdi
-
“NATO həmişəkindən daha güclüdür”
“Ukrayna müharibəsi təhlükəsizliyin regional deyil, qlobal olduğunu göstərdi”
-
Amerika seçicisi balans istəyir
Sorğuda respondentlərin əksəriyyəti “dünya siyasətinə daha az qarışılmasına” tərəfdardır
-
Ukraynada çağırış yaşı aşağı salındı
Zelenski uzun müddətdir yubatdığı qanunu imzaladı
-
“Onlar insan deyil”
Tramp ölkədəki qeyri-qanuni mühacirləri hədəfə alıb
-
“Kerç partlayacaq”
Ukrayna müharibədə bütün balanslar dəyişməyə qərarlıdır
-
“Rusiya gələcəyini Pekinə girov qoyub”
Yens Stoltenberq: “Ukraynanın yeganə dəstəkçisi ABŞ deyil”
-
ABŞ terrordan qabaq işarə vermişdi
Putin qeyri-qanuni miqrasiyaya qarşı təhlükəsizlik tədbirlərinin artırılmasını əmr edib
-
“ABŞ seçkiyə kölgə saldı”
Nikolas Maduro: “Vaşinqtonda əsəblər gərgindir”
ABŞ-ın Azərbaycandakı səfiri Robert Sekutanın Suriya məsələsi ilə bağlı səsləndirdiyi son açıqlama diqqət çəkib. Amerikalı diplomat açıq şəkildə deyib ki, Azərbaycan Suriyada dinc təşəbbüslərə dəstək verməlidir. «Bizim gözləntimiz bundan ibarətdir. Biz istəyirik ki, Suriyada Bəşər Əsədin həyata keçirdiyi mənfur siyasətin qarşısının alınmasında Azərbaycan da köməklik etsin» deyə, səfir bildirib.
Qoşulmayanlar Hərəkatının üzvü olaraq Azərbaycanın bir sıra həssas dönəmlərdə neytrallığını qoruyub-saxlaması ölkəmizi risklərdən sığortalayıb. Vaxtilə İran ətrafında gərgin situasiya yarananda da Bakı qonşusuna qarşı güc tətbiqi prosesində iştirak etməyəcəyini deməklə təhlükəli proseslərdən özünü sığortalamağı bacarmışdı. Ancaq görünən budur ki, Vaşinqton-Moskva gərginliyinin pik həddə çatdığı bu günlərdə hər iki nəhəng Bakını öz yanında görmək istəyir.
Bir neçə gün əvvəl Rusiya Təhlükəsizlik Şurasının katibi Nikolay Patruşevin başçılıq etdiyi nümayəndə heyətinin Azərbaycan rəhbərliyi ilə görüşlərində də Suriya məsələsi əsas müzakirə mövzusu olmuşdu. Şübhə yox idi ki, rus yetkilinin Azərbaycandan istədikləri var. Ancaq ardınca amerikalı səfir də aydın şəkildə ölkəsinin istəyini dilə gətirdi. Belə görünür ki, Azərbaycan növbəti dəfə «iki od arasında» qalıb. Belə bir məqamda Bakının hansı mövqedən çıxış etməli olduğu, kimin yanında dayanmalı olduğu haqda mülahizələr səslənir. Konkret mövqe bildirməyin zəruri olduğunu deyənlərlə yanaşı, fərqli düşünənlər də var.
Politoloq Elxan Şahinoğlu «Yeni Müsavat»a bildirdi ki, Azərbaycan Suriya məsələsində seçim qarşısında qalmayıb: «Kimsə rəsmi Bakıdan Suriya məsələsində onun yanında olmasını istəmir. Kimsə «Azərbaycan bizim yanımızda olsun» deyə bilər, ancaq bu istəkdir, tələb deyil. Bizim Yaxın Şərqdə özəl maraqlarımız yoxdur. Biz Suriyada nə Əsədi dəstəkləyirik, nə də onu devirməyə çalışan qüvvələrin yanındayıq. Suriya ilə bağlı yeganə istəyimiz bu dövlətin ərazi bütövlüyünü qorumasıdır. Bu yanaşmamız isə Rusiya, Türkiyə, hətta Amerikanın da maraqları ilə üst-üstə düşür. Azərbaycanın əsas problemi işğal altındakı torpaqlarını azad etməkdir. Bütün diplomatik fəallığımız bu məsələnin həllinə yönəlib. Əlbəttə, biz dünyada baş verən proseslərlə maraqlanmalıyıq. Ancaq bu o demək deyil ki, hər problemlə bağlı rəsmi münasibət ortaya qoymalıyıq. Misal üçün, Qazaxıstan ərazi etibarilə Azərbaycandan böyükdür. Astana Moskvanın müttəfiqi olmasına baxmayaraq, Suriya məsələsində mövqe ortaya qoymur. Astana heç zaman açıqlamır ki, Suriya məsələsində Rusiya və Amerika düz və ya yanlış edir. Eləcə də Azərbaycan üçün bu keçərlidir».
E.Şahinoğlu hesab edir ki, diplomatiyada bəzən susmağa da ehtiyac var: «Məsələn, ötən il yüksək rütbəli diplomatlarımızdan biri Bəşər Əsədi qanuni hakimiyyət adlandırmışdı. Əslində bu açıqlamaya ehtiyac yox idi. Bir çox ölkə Bəşər Əsədi legitim prezident saymır, çünki minlərlə vətəndaşının qətlinə səbəb olub. Azərbaycanın strateji müttəfiqi Türkiyə də Əsədi qanuni prezident saymır. Belə olan halda biz niyə Əsədi qanuni prezident adlandırmalıyıq? Bunu deməyə bizi heç bir amil məcbur etmir, bunu deyəndə isə tərəfdaşlarımız narazı qalır. Ona görə də Suriya ilə vəziyyətə rəsmi səviyyədə verəcəyimiz cavab yalnız bu olmalıdır: «Azərbaycan Suriyada müharibənin sona çatmasını və bu ölkənin ərazi bütövlüyünü istəyir». Bundan artıq verilən açıqlama Azərbaycana zərər verə bilər».
Politoloq Elçin Mirzəbəyli isə dedi ki, vəziyyət kritik olsa da, çıxılmaz deyil: «Azərbaycanın Suriya böhranının həlli ilə bağlı mövqeyi ortadadır. Bütün hallarda rəsmi Bakı beynəlxalq hüququn prinsiplərindən çıxış edir və edəcək. Suriya böhranının hüquqi həlli isə BMT Təhlükəsizlik Şurasında qəbul olunacaq sənədlərdən asılıdır. Əgər hazırda Suriya böhranında tərəf olan ölkələrdən hər biri, daha dəqiq desək, ABŞ və Rusiya razılığa gəlməyəcəklərsə, deməli, BMT Təhlükəsizlik Şurasında hər hansı bir sənəd qəbul olunmayacaq. Çünki BMT TŞ üzvlərinin veto hüququ var». Ekspertin fikrincə, digər tərəfdən, Azərbaycan həm Rusiya, həm də ABŞ-ın Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllinə münasibətindən bu məsələdə də yararlana bilər: «Həmsədr ölkələr işğalçı ilə işğala məruz qalan arasında fərq qoymadan «tərəflər razılığa gəlsinlər» dediyi kimi, Azərbaycan da «tərəflər razılığa» gəlsin prinsipi ilə çıxış edə bilər. Biz hər zaman olduğu kimi, beynəlxalq hüququn prinsiplərinə əsaslanmalıyıq. BMT TŞ-nin qətnamələrini əsas götürməliyik».