Məruzədə qeyd olunur ki, Qarabağ münaqişəsi dünya üzrə ən köhnə və çətin həll edilən ərazi və etnik mübahisələrdən biri olaraq qalmaqdadır. Qarabağ münaqişəsi «dondurulmuş» adlandırılsa da, sürətlə alovlanan xarakterə malikdir və 2016-cı ilin faciəvi «dörd günlük müharibə»si buna sübutdur. «Keçmiş sovet məkanında ən hərbiləşmiş regionlardan birində hərbi əməliyyatlar beynəlxalq ictimaiyyəti qədildən yaxaladı və status-kvonun nə qədər dayanıqsız olduğunu göstərdi», - məruzədə deyilir.
Qeyd olunur ki, Bakı və İrəvan ATƏT-in Minsk Qrupunun təklifi ilə hadisələrin təhqiqi müxanizminin tətbiqi və müşahidəçilərin sayının artırılmasına razılaşıblar. Lakin bu razılaşmaların şərtləri böyük əksəriyyət etibarilə həyata keçirilməmiş qalır və görünür, bunun səbəbi tərəflərin gərginliyin azaldılması perspektivinin daha böyük diplomatik proseslə müşayiət olunması ehtimalında görmələridir.
Məruzənin müəllifləri münaqişənin həllində Moskvanın əlahiddə rolunu qeyd edirlər. ABŞ-ın rəsmi şəxslərinin Moskvanın Minsk Qrupu üzrə tərəfdaş-həmsədrləri ilə işləməsi barədə bəyanatlarına baxmayaraq, Moskvanın status-kvonu özünün geosiyasi maraqları dairəsində nəzərdən keçirib-keçirməməsi aydın deyil. Onların sözlərinə görə, Türkiyənin də rolu həddən artıq vacibdir, belə ki, bu ölkə Azərbaycanla sıx əlaqələrə malikdir və Ermənistan üçün potiensial iqtisadi maraq dairəsindədir.