Vaxt.Az

“Böyük depressiya”


 

Yaxud “Tompson” avtomatlı “Traffic canavarı”

“Böyük depressiya” Amerika 20-ci əsrin əvvəlləri Amerika kapitalizminin böhranı baş verir. “Böyük depressiya” pul kütləsinin kəskin çatışmazlığı, borcların artması və digər iqtisadi çətinliklər və problemlərlə yadda qalır.

Alkoqolun istehsalına və daşınmasına məhdudiyyətlər qoyan “Quru qanun” adlı milli qanun qüvvəyə minir. Monopoliyaların iqtisadi prosesləri ləngitməsi, aclığın kütlələri öz məkrli caynağına keçirməsi, dəhşətli işsizlik, dilənçilik fonunda mafiyalar tərəqqi edir, cinayətkarlıq çiçəklənir.

Kontrabanda və qeyri-leqal istehsalla məşğul olan Amerika mafiyası dövlətə meydan oxuyan güclü qüvvəyə çevirilir.

Nyu-Yorkda, Los-Ancelesdə, Çikaqoda qan-qan deyən qanqsterlər, irland, italyan və yəhudi klanlar  arasında müharibə, savaş tüğyan edir. Küçə atışmalarında yüzlərlə dinc, günahsız sakin çarpaz küllənin hədəfinə tuş gəlir.

Butleger dəstələri, kriminal qruplar Amerikanın ölüm kabusuna çevirilirlər.

Al Kaponenin, Karlo Qambininin, “sısqa” Merlinonun, “Xoşbəxt” Luçanonun, “Çapıqlı” Mİkkinin kolt, karabin və vinçesterlərlə, dinamitlərlə silahlanmış mənfur bandaları həm bir-birlərini, həm də atışmaların məzlum, günahsız qurbanına çevrilən dinc insanları öldürür, qətlə yetirir, amansızlıqla məhv edirlər.

Mafiya sıralarına qəbul edilən, onun “sprut” caynağına keçənlərə ilk olaraq bu sual verilir: Sən bilirsənmi bu işlə məşğul olanların  əksəriyyəti heç qırx yaşına çata bilmir.

 

Bakı, 21-ci əsrin əvvəlləri

“Traffik canavarı” hər il yüzlərlə can alır.

Yollarda, küçələrdə, şose və sürət traslarında baş verən nəqliyyat qəzaları insanların həyatına amansızlıqla son qoyur.

İnformasiya saytlarında yol - nəqliyyat qəzaları haqqında gedən gündəlik statistik məlumatlar artıq adi qarşılanır və həyəcan doğurmur.

Qəzalar, avtomobillərin piyadaları vurması, toqquşmalar,  sərt döngədən burulan yuxulu maşının dərəyə aşması kimi dəhşətli hadisələr yalnız trafikin bol olduğu, tıxacların əsəb gərginliyinə çevrildiyi paytaxtın küçə və prospektlərində deyil, rayon, kənd yollarında da baş verir.

Yol-hərəkət qaydalarından xəbərsiz, ibtidai savada malik olmayan, mindirəcəyi sərnişindən ötrü didişən taksi, avtobus və digər sərnişindaşıma nəqliyyatı  sürücüləri əlinə “Tompson pulemyotu” almış qanqsteri xatırladırlar.

Yollarda şütüyən, ötüşən, öz sürətinin hədd-hüdudunu bilməyən brend markaların, “sport car”ların -“Porsche”, “Gelandewagen”, “Maserati”, “Bugatti”lərin günahı üzündən insanlar səkilərdə, şose kənarlarında, asfaltın üzərində can verir, həyatlarını itirirlər.

Piyada keçidləri, yolüstü körpülər, asfalta çəkilən zebr-cizgilər və işıqforlar, çoxsaylı qadağa, məhdudiyyət nişanları belə onları xilas etmək gücündə deyil.

Bu qəzaların ucbatından, gəzintiyə, yollara, küçələrə çıxan vətəndaşlarımızın əksəriyyəti qırx yaşına belə yetişə bilmir.

 





11.12.2018    çap et  çap et