vaxtlı-vaxtında oxuyun! Cümə, 29 mart 2024
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Əbülfəz Elçibəy (1938 - 2000)

«Dil uğrunda mübarizə millətin son - ölməmək mübarizəsidir»

Əbülfəz Elçibəy (1938 - 2000)
BÖHRAN  
17:40 | 17 may 2016 | Çərşənbə axşamı Məqaləyə 2581 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

Cənubi Qafqazın daha bir bəlası - Metsamor

Atom Elektrik Stansiyası təhlükəli vəziyyətdədir!

Zaur ƏLİYEV, Siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

Ermənistanın «Metsamor» AES də bütövlükdə regionun ekologiyasını zəhərləyən infrastruktur kimi qiymətləndirilib. Məlumat üçün qeyd etmək lazımdır ki, hazırda dünyada beş növ atom reaktorundan istifadə edilir. Lakin Ermənistanın Metsamor Atom Elektrik Stansiyasında fəaliyyət göstərən sulu qrafitli, kanallı reaktor təhlükəsizlik baxımından xeyli geri qaldığı üçün həmin beşliyə daxil edilmir.

AES-də 316 MV gücündə olan ikinci blok işləyir. Həmin blokun həm havaya buraxdığı, həm də su soyutma sistemində olan tullantıları hava və çaylar vasitəsilə respublikamıza düşür. Digər bir tərəfdən isə respublikanın zəbt olunmuş 20 faiz ərazisi nəzarətsiz qalıb ki, ermənilər həmin ərazilərdə radionkulidlərin qəbiristanlığını yaradıblar.

Beynəlxalq ekspertlər hesab edirlər ki, stansiyanın çevrəsində 5 tektonik çat var. Onlardan biri stansiyadan 34 kilometr, biri 16 kilometr, daha biri isə 500 metr məsafədədir. Bunu bilə-bilə iddia edirlər ki, həmin stansiyanın heç bir təhlükəsi yoxdur.

Bu isə bütün Qafqaz regionu ilə yanaşı İran, Türkiyə, Gürcüstan və hətta Yaxın Şərq regionu üçün ciddi təhlükə yaradır.

Gürcüstan Texniki Universitetinin nüvə məsələləri üzər mütəxəssisi Gia Arabidze isə həyəcan təbilinin indi çalınmasının vaxtı olduğunu yazır: «indi həmin stansiya qonşu ölkələrə ciddi ziyan vurmasa da Yaponiyadakına bənzər bir zəlzələ region üçün çox fəlakətli ola bilər: »Gürcüstanın Yaşıllar Partiyasının lideri Georgi Qaçeçiladze müsahibəsində deyir: «Türkiyə və Ermənistan əraziləri seysmik aktiv zonalardır və Ermənistan AES-in yerləşdiyi ərazidə güclü zəlzələnin başvermə təhlükəsi var ki, bu da fəlakətə səbəb olacaq».

Əgər xırda bir sızma baş versə, regionda insanların ciddi xəstəliklərə məruz qalması təhlükəsi olacağın yazan beynəlxalq ekspertlər genetik dəyişikliklərin baş verməsinin dünyanın ekoloji tarazlığın pozacağın ehtimal edirlər.

AES-in dünyanın ən seysmik zonalarından birində, o cümlədən də Ermənistanın paytaxtı İrəvanın 30 kilometrliyində yerləşməsi problemi daha da böyüdür. 1988-ci il Spitak zəlzələsindən sonra hökumət bu iki nüvə reaktorunun fəaliyyətini dayandırdı. Yalnız 7 il sonra, 1995-ci ildə VVER-440/V2302 tipli 2-ci reaktorun funksiyası beynəlxalq etirazlara baxmayaraq bərpa edildi. Hal-hazırda dünyada biri Ermənistan, 4-ü Rusiyada olmaqla bu tipli 5 reaktor mövcuddur.