Hərbi Dəniz Qüvvələri aşkar edilən ammonium perkloratın miqdarının ondan çox ortamənzilli ballistik raketləri yanacaqla təmin edəcəyi və onların Yəmənin İran tərəfindən dəstəklənən husi üsyançılarının ölkənin beynəlxalq səviyyədə tanınan hökuməti və Səudiyyə Ərəbistanının başçılıq etdiyi koalisiya ilə müttəfiq qüvvələri hədəf almaq üçün istifadə etdikləri silahlarla eyni olduğu bildirilib.
Görünən silahlanma səyləri İranın Səudiyyə Ərəbistanı, ABŞ və digər ölkələri İslam Respublikasının teokratiyasını devirməyə çağırışı ilə aylardır davam edən etiraz aksiyalarla əlaqədar təhdid etdiyi bir vaxta təsadüf edir.
Tehran müxalifətə qarşı genişmiqyaslı repressiyalar fonunda ən azı 344 nəfərin öldürüldüyü və 15 820 nəfərin həbs edildiyi nümayişləri qızışdırmaqda öz məyus əhalisini deyil, xarici gücləri günahlandırır.
Husilərdən hələ ki, şərh almaq mümkün olmayıb. İranın BMT-dəki missiyası da şərh sorğusuna cavab verməyib.
“Bu tip daşınma və sadəcə böyük həcmdə partlayıcı material ciddi narahatlıq doğurur, çünki bu, sabitliyi pozur”. Bu barədə “Associated Press”ə Hərbi Dəniz Qüvvələrinin Yaxın Şərqdə yerləşən 5-ci Donanmasının sözçüsü Timoti Haukins bildirib. O deyib ki, İrandan Yəmənə qeyri-qanuni silah daşınması qeyri-sabitliyə və zorakılığa gətirib çıxarır.
ABŞ Sahil Mühafizəsi gəmisi “USCGC John Scheuerman” və idarə olunan raket esminesi “USS The Sullivans” noyabrın 8-də Oman körfəzində “Dhow” kimi tanınan ənənəvi taxta yelkənli gəmini dayandırıb.
Bir həftəlik axtarış zamanı dənizçilər əvvəlcə 100 ton karbamid yükü kimi görünən maddələrin içərisində gizlədilmiş ammonium perklorat çantaları aşkar edib.
Yüklənmə o qədər ağır olub ki, İran körfəzinin Hörmüz boğazından Hind okeanına aparan gəmiçilik marşrutu üçün təhlükə yaradıb. Haukins donanmanın maddənin çox hissəsinin hələ də qaldığı gəmini batırdığını deyib.
Hərbi Dəniz Qüvvələrinin gəminin dayandırılmalı olduğunu haradan bildiyi soruşulduqda Haukins donanmanın gəminin yanacaq daşıdığını və İrandan Yəmənə getdiyini “bir çox vasitələrlə” bildiyini desə də, ətraflı məlumat verməkdən imtina edib.
O deyib ki, “gəminin İrandan Yəmənə qeyri-qanuni silah və narkotik qaçaqmalçılığı üçün istifadə etdiyi marşrutda olması faktını nəzərə alsaq, həqiqətən sizə bilməli olduğunuz şeyi deyir. Aydındır ki, bu, yaxşılıq üçün nəzərdə tutulmayıb”.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının silah embarqosu 2014-cü ildən husilərə silah təhvil verilməsini qadağan edib. Buna baxmayaraq, İran uzun müddətdir ki, husilərə tüfənglər, reaktiv qumbaraatantlar, raketlər və digər silahları “Dhow” daşımaları vasitəsilə ötürür.
İran husiləri silahlandırdığını inkar etsə də, müstəqil ekspertlər, Qərb dövlətləri və BMT ekspertləri xaricdə ələ keçirilən gəmilərin hissələrini İrana qaytarıb.
Uzunmüddətli Yəmən müharibəsində altı aylıq atəşkəsin yenilənməsi üçün diplomatik səylərə baxmayaraq, razılıq oktyabr ayında başa çatıb. Bu isə müharibənin yenidən alovlana biləcəyi qorxusuna səbəb olub.
Yəməndə döyüşlər zamanı 14500-dən çox mülki şəxs olmaqla, 150 mindən çox insan həlak olub.