OPEC neft qiymətlərini artırmaq üçün hasilatı azaltmaq qərarına gəlib. Ağ Ev administrasiyası enerji xərclərinin artması inflyasiya ilə mübarizəni çətinləşdirdiyinə görə həmin qərara sərt reaksiya verib.
Sinqapurdakı S. Rajaratnam Beynəlxalq Araşdırmalar Məktəbinin baş müəllimi Raffaello Pantucci “South China Morning Post” qəzetinə deyib ki, ABŞ və region ölkələri arasında qarşıdurma Çin üçün bir fürsətdir:
“Bundan faydalanmaq istəyən Çin Səudiyyə Ərəbistanına “bizimlə xoşbəxt işləyə bilən böyük və müstəqil bir ölkə olduğunu” xatırlatmaq istəyir”.
Ər-Riyad hökuməti Çin və Rusiyanın başçılıq etdiyi Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatında (ŞƏT) dialoq tərəfdaşlığı statusundan müşahidəçi statusuna yüksəlməyi planlaşdırır. İran Misir və Qətərin də tərəfdaş olduğu təşkilata tamhüquqlu üzv olmaq qərarına gəlib.
Şanxay Sosial Elmlər Akademiyası nəzdində fəaliyyət göstərən ŞƏT Mərkəzinin direktoru Li Lifan beynəlxalq təşkilatın enerji ticarətində ABŞ dolları əvəzinə milli valyutaların istifadəsinə imkan yarada biləcəyini bəyan edib və buna misal olaraq Rusiya və Çin arasında təbii qaz sazişini göstərib.
Bu arada, Tayvan-Asiya Dəyişikliyi Fondunun tədqiqatçısı Səna Haşmi bəyan edib ki, ŞƏT birbaşa olaraq "anti-Qərb koalisiyası" kimi yaradılmayıb, lakin Çinin artan iqtisadi gücü ilə ABŞ-ın Mərkəzi bölgədəki təsirini maskalamağa xidmət edə bilər.
Hər bir ölkənin anti-Qərb olmasının fərqli səbəbi var, lakin ŞƏT kimi bir təşkilata üzv olmaq üçün ümumi səbəb var.
Qazaxıstan, Qırğızıstan, Özbəkistan və Tacikistan 2013-cü ildə Türkiyənin müşahidəçi üzv olduğu ŞƏT-in tamhüquqlu üzvləridir. Hindistan, Pakistan, Əfqanıstan və Monqolustan digər müşahidəçilərdir. Azərbaycan, Belarus, Ermənistan, Kamboca, Nepal və Şri-Lanka da ŞƏT-in dialoq tərəfdaşıdır.
çap et