Yeni bir araşdırmaya görə, Avstraliya gələcəkdə 20 ildən çox davam edəcək “meqa quraqlıqlarla” üzləşə bilər.Son araşdırma Avstraliyada gələcək quraqlıqların narahatedici mənzərəsini yaratsa da, tədqiqatçılar bunun yaxın keçmişdə yaşanan bütün fəlakətlərdən daha pis ola biləcəyini söyləyirlər. Meqa quraqlıqlar onilliklər və hətta əsrlər boyu davam edə bilən son dərəcə şiddətli, uzunmüddətli və geniş yayılmış hadisələrdir.
Avstraliya Milli Universiteti (AMU) və İqlim Ekstremalları üzrə Mükəmməllik Mərkəzinin tədqiqatçıları deyirlər ki, onların məlumatları Sənaye İnqilabından sonra iqlimə antropogen təsirlərin hesablanmasından əvvəlki vəziyyəti əks etdirir.
Birgə aparıcı müəllif Georgi Falster deyib ki, bu gün Avstraliyada böyük quraqlıq baş verərsə, nəticələr iqlim böhranı ilə daha da pisləşəcək, çünki hər hansı quraqlıq artıq mövcud olan isti hava şəraiti ilə baş verəcək: “İqlim dəyişikliyi təbii olaraq baş verən və 20 ilə qədər davam edə bilən meqa quraqlıqlarla birlikdə Avstraliyanın gözlənilən quraqlıqlar yaddaşlarda qalan bütün fəlakətlərdən daha pis olacaq. Biz onilliklər boyu davam edən meqa quraqlıqların yaxın gələcəkdə baş verə biləcəyi ehtimalını nəzərdən keçirməli və buna hazırlaşmalıyıq”.
Tədqiqatda gələcək quraqlıqların potensial şiddətini qiymətləndirmək üçün Avstraliyanın ən böyük kənd təsərrüfatı bölgəsi olan Murray-Darling hövzəsinə geniş şəkildə diqqət yetirilib. Araşdırma nəticəsində məlum olub ki, onsuz da su qıtlığına qarşı həssas olan hövzə hər 150-1000 ildən bir baş verən və illərlə davam edən quraqlıqla üzləşə bilər.
Tədqiqatçılar ötən minilliklərdə (850-2000) baş vermiş quraqlıqları simulyasiya etmək və onların gələcəkdə necə dəyişə biləcəyini müəyyən etmək üçün çoxsaylı iqlim modellərindən istifadə ediblər.
Bu tədqiqat həmçinin Avstraliyadakı quraqlıqların müddəti və səviyyəsinin təxminlərini də əhatə edib.
"Tədqiqatımızın təəccüblü nəticələrindən biri odur ki, Avstraliyadakı quraqlıqlar son vaxtlar yaşadığımız quraqlıqlara nisbətdə dəfələrlə uzun sürəcək. 20 il və ya daha çox davam edən quraqlıqlar gözlədiyimiz hadisəyə çevrilə bilər”, – alimlər bildirib.
Tədqiqatçılar deyirlər ki, meqa quraqlıq Avstraliyanın iqlimindəki təbii dəyişikliklərin bir hissəsidir. Falster sözlərinə görə, “Bu qarışığa insanların səbəb olduğu iqlim dəyişikliyini əlavə edirik və növbəti böyük quraqlıq ehtimalını artırır”.
“Gələcək quraqlıqların potensial şiddətini və müddətini azaltmaq üçün edə biləcəyimiz yeganə şey istixana qazı emissiyalarını sürətlə azaltmaqdır. Məsələn, bu, bərpa olunan enerji mənbələrinə sürətli keçid ola bilər”, AMU-nun müəllimi, tədqiqatçı Nerilie Abram deyib.
çap et