Rusiya qoşunları martın 6-da Ukraynanın Odessa limanına raket atmışdı. Raket həmin vaxt Kiyevə səfər edən Yunanıstanın baş naziri Kiriakos Mitsotakisin olduğu yerdən təxminən 400 metr aralıda partlamışdı. Mitsotakis hadisədən sonra jurnalistlərə açıqlamasında “maşınlarımıza minərkən böyük bir partlayış eşitdik. Xüsusilə örtüyü olmayan açıq sahədə olduğumuzu nəzərə alsaq, çox narahat idik”, – demişdi.***
Ukrayna müharibəsi başlayandan bəri bir çox Avropa liderləri Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenskiyə baş çəkib və ona dəstəklərini təklif ediblər, lakin onların heç biri Mitsotakis kimi qaçılmaz təhlükə ilə üzləşməyib. Bu səbəbdən afinalı analitiklər bunun təsadüfi deyil, Yunanıstana mesaj olduğunu düşünürlər.
***
Afinada yerləşən “Dianeosis” analitik mərkəzinin məlumatına görə, Ukrayna müharibəsindən əvvəl yunanların təxminən 70 faizi Rusiya haqqında müsbət fikirdə idi. Bu nisbət 2022-ci il işğalından sonra 50 faizə, keçən il isə 30 faizə düşüb. Yunanıstandakı Amerika Kollecinin Qlobal Münasibətlər İnstitutuna rəhbərlik edən beynəlxalq əlaqələr professoru Konstantinos Filis Əl-Cəzirə kanalına verdiyi açıqlamada ruslar müharibə başlayandan bəri Ukraynaya verdiyi dəstəyə görə Yunanıstandan narazı qaldığını bildirib.
Müharibə başlayandan cəmi üç gün sonra Yunanıstan Ukraynaya tüfəng, sursat və qumbara ilə dolu iki C-130 təyyarəsi göndərəcəyini açıqladı. Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Mariya Zaçarova bu qərarı “böyük səhv” olaraq qiymətləndirərək, “bu silahlar sonda yunanlar da daxil olmaqla mülki şəxslərə yönəldiləcək” deyib. “Əl-Cəzirə”nin məlumatına görə, Rusiya rəsmisi bu sözlərlə Mariupol və Odessa şəhərlərində yaşayan 150 min yunan əsilli ukraynalıya işarə etmişdi.
***
Yunanıstan rəsmi olaraq Ukraynaya 20.000 155 mm-lik artilleriya mərmisi, “Stinger” raketləri və sovet dövründən qalma 40 BMP-1 zirehli transportyoru tədarük edib. Hazırda elektrik şəbəkələri üçün dörd böyük transformator göndərməyə hazırlaşır.
Yunanıstan həm də üçüncü tərəflər üçün müharibə materialları göndərmək üçün tranzit kanaldır. Göndərilən istənilən hərbi texnika Aleksandrupolisdə boşaldılandan sonra 24 saat ərzində Ukraynaya çata bilir.
***
Yunanıstan və Ukrayna hazırda bir çox digər NATO üzvlərinin imzaladığına bənzər 10 illik yardım sazişi üzrə danışıqlar aparır. Diplomatik mənbələrdən verilən məlumata görə, Yunanıstan hərbi büdcə profisiti əsasında razılaşma əldə etmək istəyir. Lakin bu razılaşma ölkəni parçalayıb.
***
Xarici Əlaqələr üzrə Avropa Şurasının keçirdiyi son sorğuya əsasən, yunanların 55 faizi Ukrayna üçün müdafiə xərclərinin əleyhinədir. Oxşar sayda yunan da Ukraynaya əlavə silah göndərilməsinin əleyhinədir.
***
Ancaq Ukrayna daha çox istəyir. Yunanıstan, burada ABŞ konqresi 40-a qədər beşinci nəsil F-35 çoxməqsədli təyyarələrin alınmasını təsdiqləyib. 32 köhnə “F-16” qırıcısını sıradan çıxarmağa hazırlaşır və Ukrayna onları istədiyini gizlətmir.
Afina rəhbərliyi daha əvvəl “F-16” təyyarələrini Ukraynaya təhvil verməyə hazır deyilik” desə də, Əl-Cəzirə ilə danışan mənbələr Yunanıstanın sözügedən təyyarəni təhvil vermək üçün yeni bir formula üzərində işlədiyini iddia edib. Plan çərçivəsində , Afina israf edilmiş “F-16” təyyarələrini ABŞ-a təhvil verəcəkdi. “F-16”lar modernləşdirildikdən sonra Kiyevə göndərilə bilər.
çap et