ABŞ prezidenti Co Bayden ötən bazar günü sosial media hesabından paylaşdığı açılamada noyabr seçkilərində namizədliyini geri götürdüyünü açıqlayıb. Geri çəkilmək qərarı ilə yanaşı, Bayden də dərhal öz yerinə müavinini təklif etdi. Hazırkı vitse-prezident Kamala Harris dərhal seçki yarışına qatılsa da, öz partiyası daxilindəki qarışıqlığın hələ də səngimədiyi iddia edilir.3,5 il Baydenin müavini olmuş Kamala Harris, hələ dəqiqləşməsə də, dərhal Demokratlar Partiyasının yeni prezidentliyə namizədi kimi işə başlayıb.
Prezidentliyə namizədliyi üçün partiya nümayəndələrindən kifayət qədər dəstək almağı bacaran Harris ilk mitinqini keçirib və görünür, ümidsiz seçicilərdə ajiotaj yaradıb.
***
Lakin ABŞ mətbuatına “pıçıldayan” partiyadaxili mənbələrə görə, Harrisi dəstəkləməyən və onun uğur qazanmayacağına inanan çox tənqidi və səsli bir ad var.
“New York Post” qəzeti Bayden ailəsinə yaxın mənbəyə əsaslanan xüsusi hesabatında keçmiş prezident Barak Obamanın Kamala Harrisin namizədliyini dəstəkləmədiyini və bunun səbəbini yazıb.
Üstəlik, xəbərə görə, Barak Obama son hadisələrdən hiddətlənib!
Bayden, Harris və Obama əvvəlki dövrdə (yuxarıdakı fotodakı kimi) görüntülər verirdilər... Ancaq bu fotodakı birlik imicinin artıq məhv edildiyi iddia edilir.
Bazar günü Co Bayden şok bir şəkildə yarışı tərk etdikdən və dərhal barmağını vitse-prezidentə işarə etdikdən sonra Demokratik elitaların əksəriyyəti Harrisin arxasında toplaşmağa tələsdilər.
***
Lakin partiyanın bir neçə yüksək vəzifəli simalarından biri olan Obama bu baxımdan mühüm istisnadır. Anonim mənbənin sözlərinə görə, Obama Harrisin qalib gəlməyəcəyini bildiyi daha çox üzülür.
Demokratlar Partiyasından bir çox mühüm fiqurlar, xüsusilə Pelosi, Baydenin yerinə Kamala Harrisin namizədliyini irəli sürdüyü zaman dəstək bəyanatları verdi. Obama demək olar ki, bu mövzuda səssiz qalan yeganə şəxsdir.
Baydenin yarışdan geri çəkilmə ehtimalı ilk dəfə müzakirə olunanda Obamanın həyat yoldaşı Mişel Obama da onu əvəz edə biləcək adlar arasında yer alırdı...
ABŞ siyasətində hələ də çox aktiv bir ad olan Obamanın Harrislə bağlı susmasının arxasında “Donald Trampa qalib gələ bilməyəcəyini düşündüyü” üçün prezidentliyə namizədliyini dəstəkləmədiyi bildirilir.
“Obama onun bacarıqsız olduğunu bilir. Sərhəd bölgəsinə heç vaxt baş çəkməyən və bütün mühacirlərin tibbi sığortası olmalıdır deyən siyasətçi. “Onun qarşısına düzülmüş minaları keçmək şansı yoxdur”.
Bu və buna bənzər şərhlərlə Harrisin namizədliyinə qarşı çıxdığı deyilən Obamanın Baydenin geri çəkilmə qərarından sonra Harrisə dərhal dəstək verəcəyini nəzərə almadığı bildirilir.
Keçmiş prezident Obamanın uzun müddət Baydenin geri çəkilməsi üçün pərdə arxasında çalışdığı və NASA-nın keçmiş astronavtı Arizona senatoru Mark Kellinin onun yerinə keçməsini istədiyi şayiələr var.
***
Və partiyadaxili mənbələrə görə, Obama bu dəstək bəyanatı ilə böyük şok yaşadı.
İki gün əvvəl gündəmə bomba kimi düşən başqa bir iddia isə Co Baydenə öz partiyası tərəfindən tələ salınması və müzakirədə Trampa qarşı uğursuzluğa düçar olacağı bilindiyi halda onun bu yayıma qatılmaq məcburiyyətində qalması idi.
Bildirilib ki, Baydeni namizədliyindən imtina etməyə məcbur etmək əzmində olan Demokrat Partiyası üzvləri prezidentə qarşı tələ qurublar və bununla da onsuz da psixi sağlamlığı şübhə altında olan adı özü istəməsə belə, geri çəkilməyə məcbur ediblər.
Deyilənə görə, Obama partiya daxilində Baydenə tələ quranlara rəhbərlik edib, onu Trampa qarşı qoyaraq geri çəkilməyə məcbur edib... Bununla belə, Obama Baydenin onun yerinə dərhal Kamala Harrisi namizəd göstərəcəyini hesablamayıb və çox əsəbiləşməyinin də səbəbi budur..
***
81 yaşlı Bayden üçün dönüş nöqtəsi, keçən ay Atlantada teledebatda Trampa qarşı fəlakətli çıxışından sonra gəlir ki, onu yarışdan kənarlaşdırmaq üçün hazırlanmış “tələnin” bir hissəsi olub.
Bununla belə, görünür, Obama və onun kimi düşünənlər Trampla Harris arasında yeni televiziya debatına böyük ümid bəsləmirlər. Bayden yarışı tərk etməzdən əvvəl, sentyabrın 10-da Trampla ikinci efirdə çıxış etməli idi. İndi bu debat Kamala Harris və Tramp arasında olacaq.
“The Post”a danışan mənbə Harris haqqında “Debatı gözləyin... O, debat edə bilməz. İsrail Fələstin və Ukrayna məsələlərində axsayacaq. O, həqiqətən axmaq bir şey deyəcək”, – deyib.
“Obama və Co bunun olacağını bilirdi. İndi Kəmalə real suallara cavab verməli olacaq”.
İddialara görə, Obamanın ümidi Baydeni yoldan çıxarmaq olub və “New York Times” qəzetində ondan kənara çəkilməsini xahiş edən Hollivud aktyorunun məqaləsi də bu planın tərkib hissəsi olub.
Kamala Harrisi dəstəkləməyən Obamanın gələn ay keçiriləcək Demokratik Milli Konqresdə Arizona senatoru və keçmiş astronavt Mark Kellini dəstəkləmək istəyir və Baydenin yerinə Kellini namizəd göstərmək istədiyi ortaya çıxıb.
Bu iddialarla 2016-cı il seçkiləri yenidən gündəmə gəlib. Obamanın Ağ Evdə Hillari Klintona şans vermək üçün Baydeni 2016-cı ildə prezidentliyə namizəd olmamağa razı salmağa çalışdığı və bu prosesə görə iki şəxsin münasibətlərinin pisləşdiyi deyilib. Bayden daha sonra “New York Times”a o zaman Hillari Klintonun Trampı məğlub etmək şansının daha çox olduğuna inanan Barak Obamaya “Bu, ümidverici deyildi” deyib.
***
Harrisin başqa adlar müzakirə edilmədən namizəd kimi önə çıxması Obamanı çox qəzəbləndirib və o, Demokratik Partiyanın Harrisə dəstəyini bəyənməyib, çünki işlər istədiyi kimi getməyib.
Çərşənbə axşamı günü “Wall Street Journal”a yazdığı məqalədə Obamanı “demokratiya üçün təhdid” olmaqda günahlandıran keçmiş İllinoys qubernatoru Rod Blaqojeviç “The Post”a deyib ki, Baydenin yarışdan geri çəkilməsində "Obamanın rolu" olduğuna inanır.
Keçmiş demokrat, hazırda Trampı dəstəkləyən Blaqojeviç Obama 2005-ci ildə ştat senatoru olanda İllinoys ştatının qubernatoru idi. Blaqojeviç, “Baydenin yarışdan geri çəkilməsi Obama olmasaydı, Bayden hələ də Demokratların namizədi olacaqdı” dedi. Obama, Baydeni kənara çəkilməyə inandıran orkestrə rəhbərlik edən dirijor idi.
çap et