Hidrogenlə işləyən hava taksisi sera qazı istehsal etməyən uçuşlara doğru “dönüş nöqtəsi” mənasında addım atıb. Hava taksiləri istehsal edən “Joby Aviation” şirkətinin hidrogen və elektriklə işləyən avtomobili 840 kilometr yol qət edib. Uçuş zamanı avtomobilin yeganə yanacağı su olub.
Yuxarı qalxmaq və enmək (VTOL) sinfindən olan hava taksisi, adından da göründüyü kimi, yerə qalxıb enərkən şaquli istiqamətdə hərəkət edir.
Yanacaq bakında 40 kiloqram maye hidrogen saxlayan hava maşını daha sonra onu elektrik, su və istilik istehsal edən yanacaq elementinə dəyişdirərək işləyir. Təyyarədə həmçinin qalxma və enmə zamanı əlavə enerji təmin edən batareyalar var. O da bildirilib ki, hava taksisi yerə enərkən yanacağın 10 faizi qalmışdı.
Müxtəlif şirkətlər oxşar texnologiyalar istehsal etsə də, “Joby”nin avtomobili hidrogen enerjisindən istifadə edərək sınaq uçuşunu tamamlayan VTOL tipli təyyarənin ilk məlum nümunəsidir.
Şirkət uçuşunun bir “mərhələ” olduğunu iddia etsə də, direktor Co Ben Bevirt deyib: “Hava ilə səyahət bəşəriyyətin tərəqqisinin mərkəzindədir, lakin biz onu daha təmiz etmək üçün yollar tapmalıyıq. Batareya ilə işləyən elektrik hava taksimiz şəhərlərdə hərəkət etmə yolumuzu kökündən dəyişmək üzrədir. Biz hidrogen-elektrikli təyyarələrdən istifadə edərək regional səyahətləri yenidən müəyyən edə biləcək bir texnologiya yığını qurmaqdan məmnunuq”.
Hidrogen əvvəllər quru nəqliyyat vasitələri və yaxtalar kimi nəqliyyat vasitələrində sınaqdan keçirilib. Bu sahədə tədqiqatlar karbon qazı emissiyalarının azaldılmasına verdiyi töhfəyə görə sürət qazanır.
Bununla belə, görünür, hazırda elektrik enerjisi və ya qalıq yanacaqlardan çox baha başa gələn hidrogenin nəqliyyatda geniş miqyasda istifadə edilməsi üçün hələ vaxt var.
Bundan əlavə, ətraf mühit üçün ilk göründüyü kimi faydalı deyil. 2021-ci ilin sonuna olan məlumata görə, dünyada hidrogenin 47 faizi təbii qazdan, 27 faizi kömürdən və 22 faizi neftdən hasil edilib.
“Joby” gələn il elektriklə işləyən hava taksisini istifadəyə verməyi planlaşdırır. Ancaq hidrogen və elektriklə işləyən versiya səyahət üçün istifadə edilməzdən əvvəl daha çox sınaqdan keçməlidir.
çap et