Bugünlərdə İran İnqilab Keşikçiləri Korpusunun (SEPAH) nəzarəti altındakı iqamətgahda terror təşkilatları “Həmas” Siyasi Bürosunun rəhbəri İsmayıl Haniyənin və “Hizbullah”ın yüksək səviyyəli komandirlərindən Fuad Şükürün Beyrutun cənub ətraflarında bir neçə saat ərzində öldürülməsi böyük istehza və sarkazm mövzusuna çevrilib. Haniyənin öldürülməsi ən azı müharibədə gərginliyin artmasına və bölgədə genişmiqyaslı müharibəyə çevrilə biləcək nəhəng eskalasiyaya qapı açsa da, “HƏMAS” ın əlində olan israilli girovların öldürülməsi də ən azı bir o qədər təhlükəlidir.
Haniyəyə sui-qəsd qərarı İsrailin baş naziri Binyamin Netanyahu, müdafiə naziri Yoav Qallant, strateji işlər naziri Ron Dermer, baş qərargah rəisi Herzi Halevi, danışıqlarda iştirak edən İsrail nümayəndə heyətinə başçılıq edən İsrail Kəşfiyyat Xidmətinin Mossad direktoru David Barni tərəfindən verilib. “HƏMAS”la danışıqlarda iştirak edən İsrail daxili işlər nazirləri ilə atəşkəs Kəşfiyyat Təşkilatının direktoru Şin-Bet (Şabak) Ronen Bar və digər kəşfiyyat qurumlarının rəhbərləri də adıçəkilən toplantıda olub. İclasda “HƏMAS” terror təşkilatının İsrail daxilində silahlı qiyamlara qayıtması, “Hizbullah”ın şiddətli qisas alacağı ilə hədələməsi və hətta Haniyənin öldürülməsini strateji hərbi rüsvayçılıq kimi görən İranın birbaşa iştirakı kimi digər tərəflərin mümkün olan ən pis reaksiyasını proqnozlaşdıran hesablamalar aparılıb. Saat 20:00-da başlayan görüş, bütün ssenarilər nəzərdən keçirilib və çərşənbə günü səhər tezdən əməliyyatın uğurla başa çatması təmin edilməsilə başa çatdı.
***
Sui-qəsd İsrail hökumətinin deyil, dərin dövlətin qərarı idi. Bu qurum adətən hərtərəfli və dərin hesablamalar aparır. Bəs İsrail dərin dövləti öz şəxsi və partizan maraqlarına xidmət etmək üçün açıq şəkildə müharibəni davam etdirməkdə ittiham etdiyi Netanyahu ilə niyə belə riskli qərar qəbul etsin? Burada maraqların toqquşması varmı?
Görünür, bu sirr, maraqların üst-üstə düşməsidir. Ola bilsin ki, bundan daha çox şey var. Ola bilsin ki, ordu və dərin dövlət Netanyahunun iradəsinə boyun əyib. Bəs onların bunda marağı nədir?
Bu məqamda məsələnin mahiyyətinə gəlirik. Daxili mübarizə və münaqişələr ən azı regional və beynəlxalq hesablar qədər vacibdir. Oktyabrın 7-də baş vermiş terror hücumundan sonra İsrail ordusu və onun digər təhlükəsizlik xidmətləri mənəvi tənəzzülə uğrayıb. İsrail Qəzza zolağının demək olar ki, tamamilə yerlə yeksan etdiyi müharibə ilə bu çöküşün öhdəsindən gəlməyə çalışılıb.
İsrailin təhlükəsizlik qüvvələri nəyin bahasına olursa olsun itirdikləri nüfuzunu geri qaytarmağa qərar veriblər. Onlar Livanın paytaxtı Beyrutun cənubundakı Dahiye şəhərciyində və İranın paytaxtı Tehranda zəif təhlükəsizlik mühitindən istifadə edərək iki terrorçunun məhvi ilə nəticələnən hücumlar həyata keçiriblər. Onlar hesab edirlər ki, gərginlik genişmiqyaslı müharibəyə çevrilməsinin qarşısını almaq üçün xaricdən kimsə müdaxilə edəcək. Müharibə məhdudlaşdırılacaqmı və nəyə əsaslanaraq?
çap et