Banqladeşin sabiq baş naziri Şeyx Hasinanın ölkəsini tərk edərək Yeni Dehliyə sığınmasından təxminən bir aya yaxın vaxt keçir. Hindistan avqustun 5-də siyasi sığınacaq verdiyi sabiq dövlət başçısı ilə nə edəcəyini düşünür.
Çünki ölkəsində həftələrdir davam edən tələbə etirazlarını sakitləşdirmək üçün tədbir görə bilməyən siyasətçi Yeni Dehlinin Dəkkədəki yeni administrasiya ilə isti münasibətlər qurmasına əngəl törədir.
Banqladeş Hindistan üçün təkcə qonşu deyil. İki ölkə arasında münasibətlər strateji tərəfdaşlıq səviyyəsindədir. Hindistanın xüsusilə şimal-şərqində sərhəd təhlükəsizliyi Banqladeşlə əməkdaşlıqdan asılıdır. Şeyx Hasinanın partiyası olan Avami Liqası da 2009-cu ildə hakimiyyətə gəldikdən sonra Yeni Dehli ilə iqtisadi əlaqələri gücləndirib. 15 il ərzində iki ölkə arasında yollar da yaxşılaşdırılıb.
İndi 76 yaşlı siyasətçinin qəfil qaçması ilə Yeni Dehli administrasiyası bu qazancları qoruyub saxlamalıdır.
Hindistanın Dəkkədəki keçmiş səfiri Pinak Ranjan Çakravarti deyir: “Biz qonşuluğumuzda hər hansı bir qarışıqlıq istəmirik, lakin müvəqqəti administrasiya ilə işləməkdən başqa çarəmiz yoxdur, çünki onların daxili məsələlərdə nə edəcəyini müəyyən edə bilməzsiniz”.
Bənzər bir davranış da Yeni Dehlidən gəldi. Baş nazir Narendra Modi Banqladeşin müvəqqəti lideri Məhəmməd Yunusa zəng etdi və tez bir zamanda yeni dövlət rəsmiləri ilə təmas qurdu.
Bununla belə, BBC xəbər verir ki, Şeyx Hasina və onun partiyasının 15 ildir Yeni Dehlidən aldığı dəstəyin yaratdığı qəzəbi sakitləşdirmək üçün vaxt lazımdır.
Banqladeşlilərin çoxu Avami Liqasının ən azı üç seçkidə şübhəli şəkildə qalib gəldiyini iddia edir və səsvermənin nəticələrini dərhal qəbul etdiyi üçün Hindistanı tənqid atəşinə tutur.
Şeyx Hasinanın Hindistanda qısa müddət qalacağı gözlənilirdi, lakin Böyük Britaniya, ABŞ və BƏƏ kimi ölkələr hələ də ona sığınacaq verməyib. Bu vəziyyət Yeni Dehli-Dəkkə münasibətlərinin yenidən istiləşməsinə maneə yaradır.
Banqladeş Şeyx Hasinanın ekstradisiyasını tələb edərsə, Hindistanın nə edəcəyi də böyük sual işarəsidir.
Banqladeşdə zorakılıq iyunun sonunda təhlükəsizlik qüvvələrinin Banqladeşdə 1971-ci il müstəqillik müharibəsi veteranlarının qohumları üçün mübahisəli məşğulluq kvotasının geri götürülməsinə qarşı etirazları yatırması ilə başladı.
Qısa bir sakitlikdən sonra etirazlar Hasina hökumətinə qarşı üsyana çevrildi. Avqustun 5-də yüzlərlə etirazçı baş nazirin iqamətgahına axışaraq onun istefasını tələb etdi. Bunun üzərinə Hasina helikopterlə Hindistana qaçdı.
Maldiv adaları və Nepaldan sonra Banqladeşin Yeni Dehlinin təsirindən qaçmaq üçün atdığı addımlar Hindistanın xarici siyasətinin hesabat kartında yeni zəif işarə deməkdir.
Bu, Çinin təsir dairəsini daha da genişləndirməyə çalışdığı bir vaxtda Yeni Dehli üçün yaxşı xəbər deyil.
“Hindistanın regional siyasətlərini nəzərdən keçirməsinin vaxtıdır. Mən barmağımla təkcə Banqladeşə deyil, demək olar ki, regionun bütün ölkələrinə işarə edirəm”, - Dəkkədəki müstəqil analitik qrup olan Siyasət Dialoq Mərkəzinin iqtisadçısı Debapriya Bhattaçarya deyir.
Əksər ekspertlər Hindistanın region ölkələrində müxalifət partiyalarını istisna etməsinin düzgün olmadığını iddia edir.
çap et