Bu günə qədər, cütləşmə və ya yırtıcılara qarşı müdafiə kimi müxtəlif kontekstlərdə səslər çıxardığı bilinən mindən çox balıq növü müəyyən edilib. Köpəkbalığı və şüalar kimi qığırdaqlı balıqların ünsiyyət qurmaq, ovunu izləmək və su altında təhlükəsiz hərəkət etmək üçün səsdən istifadə etdiyi məlum olsa da, onların könüllü olaraq səs çıxardıqları bilinmirdi.
2022-ci ildə aparılan bir araşdırma ilk dəfə stinqray skat növünün dalğıc ona yaxınlaşdığı zaman çıqqıltı səsi çıxardığı eşidilmişdi.
Yeni bir araşdırmada tədqiqatçılar “Mustelus lenticulatus” köpəkbalıqlarının nisbətən yüksək zirvə tezlikləri ilə qəsdən qısa, kəskin klik səsləri çıxardığını müəyyən ediblər.
“Royal Society Open Science” jurnalında dərc edilən yeni bir araşdırmanın qeydləri səslərin bu kiçik köpəkbalıqlarının yastı dişlərini güclə vurması ilə əmələ gəldiyini göstərir.
Yeni Zelandiya ətrafındakı dayaz estuarlara endemik olan “Mustelus lenticulatus” köpək balıqlarının uzunluğu təxminən 1.5 metrə çata bilir.
Onlar əsasən xərçəngkimilərlə qidalanır və daha böyük köpəkbalığı tərəfindən ovlanırlar.
Elm adamları bu kiçik köpəkbalıqlarının bu səsləri narahatlıq və ya sıxıntı səbəbindən çıxardığından şübhələniblər.
Tədqiqatda tədqiqatçılar Yeni Zelandiyadakı “Leigh” Dəniz Laboratoriyasında su altında saxlanılan 10 “Mustelus lenticulatus” köpəkbalığının qeydlərini araşdırıblar.
“Bu qısa proses zamanı köpək balıqlarının su altında klik sisinə oxşayan səs çıxartdığı müşahidə edilib”.
Onlar hər 10 saniyəlik qeyd intervalında köpək balıqlarının istehsal etdiyi səslərin sayını təhlil ediblər.
Tədqiqatçılar, köpəkbalıqlarının hər 20 saniyədə orta hesabla doqquz səs çıxardığını və bu səslərin əksəriyyətinin sağdan sola hərəkət kimi bədən hərəkətləri ilə müşayiət olunduğunu və bu səslərin çox güman ki, “xırıltılı reaksiya” olduğunu göstərdiyini müşahidə ediblər.
“Səslərin təxminən 25 faizi partlayıcı sarsıntı (başın və bədənin güclü şəkildə yan-yana burulması), təxminən 70 faizi sakit silkələnmə (yavaş-yavaş hərəkətlər) və 5 faizi heç bir aşkar bədən hərəkəti olmadan baş verib. Bizim məlumatımıza görə, bu, köpək balıqlarının səslər çıxara biləcəyini göstərən ilk araşdırmadır”, – alimlər yazır.
Bununla belə, tədqiqatçılar mexanizmi təsdiqləmək və səsin digər istifadələrini və onun bioloji əhəmiyyətini müəyyən etmək üçün əlavə tədqiqatlara çalışırlar.
Bu köpəkbalıqlarının öz kliklərini eşidib-eşitməməsi də qeyri-müəyyən olaraq qalır.
“”Mustelus lenticulatus” köpəkbalıqlarının davranışlarına dair əlavə müşahidələr bu fərziyyəni yoxlamaq və onların insan müdaxiləsi olmadan daha təbii şəraitdə səslər çıxarıb-çıxarmadıqlarını təsdiqləmək üçün lazımdır”.
çap et