Şri Lanka dünyada boşanma nisbətinin demək olar ki, sıfır olduğu azsaylı ölkələrdən biridir. Bu “ömürlük evlilik” reallığının arxasında təkcə dini inanclar və köklü ənənələr deyil – iqtisadi, sosial və nəsil dəyişiklikləri də var.
Şri Lanka cəmiyyətində evlilik uşaqlıqdan fərdlərdə mənimsənilən əsas dəyərdir.
Ailə ağsaqqallarından öyrənilən “çətinliklər birlikdə aşılır” anlayışı evliliyi tək bir öhdəlikdən çox həyat tərzinə çevirir.
Dini normalar isə bu öhdəliyi gücləndirən çərçivəni cızır. Bir çox bölgədə boşanmanın az qala tabu kimi görülməsi həyat yoldaşlarının “müqəddəs bağı” qorumaq refleksini gücləndirir. Ancaq bu qalıcılığı yalnız ənənə və dindarlıqla izah etmək kifayət etməz.
Kənd yerlərində yaşayan qadınların çoxu öz iqtisadi resurslarına malik olmamaqdan qaynaqlanan yoxsulluq qorxusu səbəbindən boşanmağı seçmirlər. Bundan əlavə, ictimai perspektiv boşanmış həyat yoldaşlarına ağır damğa vurur. “Tərk edilmiş” və ya “gələcəkdən qeyri-müəyyən” hesab edilmək fərdlərin münasibətdə qalması üçün güclü sosial təzyiq yaradır.
Bununla belə, Şri Lanka statik bir model deyil. Böyük şəhərlərdə təhsil və məşğulluq imkanlarının artması xüsusilə gənc qadınlara və kişilərə “məcburiyyət” əvəzinə “azad iradə” əsasında nikahda qalmağı seçməyə imkan verir. İndi bir çox cütlük ailə və sosial təzyiqdən daha çox qarşılıqlı sevgi, hörmət və ünsiyyətə əsaslanan evliliyə üstünlük verir.
Şri Lankada bu nadir ailə quruluşu din, ənənə, iqtisadi şərait və sosial normalar şəbəkəsi tərəfindən dəstəkləndiyi müddətcə boşanma istisna olaraq qalacaq. Bununla belə, nəsillərarası dəyər transformasiyası və urbanizasiyanın təsiri “ömürlük evlilik” anlayışını öhdəlikdən çox şüurlu seçimə çevirir.
Bu model boşanmanın az qala şəhər əfsanəsi olduğu bir cəmiyyətin portretini çəkir.