“Mercury Public Affairs” – təsadüfi seçim deyil. Bu firma əvvəllər Türkiyənin də maraqlarını təmsil edib. Ancaq 2020-ci ildə – İkinci Qarabağ müharibəsinin qızğın çağında – ABŞ-dakı radikal erməni diasporunun təzyiqi nəticəsində şirkət Ankara ilə müqaviləni dayandırdı. Uçurumun kənarına gəlmiş bir dövlətin aciz jesti kimi bu fakt indi rəmzi məna daşıyır: əvvəllər Türkiyə ilə çalışan firma indi Ermənistanın ruporuna çevrilir.
İmzalanmış müqavilənin məğzi sadədir: “Mercury Public Affairs” ABŞ Konqresi, Dövlət Departamenti və analitik mərkəzlərə Ermənistanı “Cənubi Qafqazda Amerikanın strateji tərəfdaşı” kimi təqdim edəcək. Bu, sadəcə piar deyil – bu, yeni reallığın süni formalaşdırılmasıdır. Ermənistan artıq nə Qərbin sevimlisi, nə də regionda nüfuzlu aktordur. Amma bu statusları kağız üzərində yenidən yaratmağa çalışır. Necə? Pullu lobbiçiliklə.
Ən təhlükəlisi isə odur ki, bu əməliyyatın ssenarisi erməni xalqının rifahı və dövlətin gələcəyi ilə ziddiyyət təşkil edir. İrəvan məktəbləri bağlandığı, kəndlər boşaldığı, inflyasiya və işsizlik artdığı halda, xarici lobbi fəaliyyətinə ildə 600 min dollar ayırır. Dövlətin maliyyə çarəsizliyi və sosial kollaps fonunda bu xərclər artıq daxili narazılıq üçün rıçaqa çevrilib. Müxalifət Pashinyanı “imicə yatırım edib, reallıqdan qaçmaqda” ittiham edir. Haqlıdırlar.
Məqsəd isə aydındır: Ermənistan Qərbə son demokratik dayaqlarından biri kimi görünmək istəyir. Bunun üçün isə “Mercury Public Affairs”nin təcrübəsindən yararlanmaq niyyətindədir. Keçmiş prezident müşavirləri, senatorlarla əlaqələri olan peşəkarlar vasitəsilə Ermənistanın “səsini yüksəltmək” istəyirlər. Amma bu səs artıq köhnəlmiş, inandırıcılığını itirmiş bir çağırışdır.
Ən böyük ironiya isə budur: “Mercury Public Affairs” vaxtilə Türkiyəni təmsil etdiyinə görə erməni lobbisinin hücumuna məruz qaldı, indi isə həmin şirkət ermənilərin ümid yerinə çevrilib. Bu, ABŞ lobbiçilik sisteminin mahiyyətini açıq şəkildə göstərir. Orada nə dostlar daimi olur, nə də prinsiplər. Orada sadəcə pul və təsir vasitələri işləyir.
Ermənistan bu anlaşma ilə Qərbə bir mesaj verir: “Biz sizin üçün faydalı ola bilərik, bizə diqqət ayırın”. Amma bu, artıq acizlikdən doğan, mətbuatda gur səslə deyil, müqavilələrin sətirlərində pıçıltı ilə deyilən bir yalvarışdır.
“Mercury Public Affairs” bu oyunda sadəcə vasitəçidir. Əgər sabah ABŞ administrasiyası dəyişsə və Cənubi Qafqaz siyasəti fərqli istiqamətə yönəlsə, bu müqavilə sadəcə bir arxiv sənədinə çevriləcək. Tərəflərin maraqları uyğun gəlmədikdə, “Mercury Public Affairs” tərəf dəyişəcək. Necə ki, 2020-ci ildə Türkiyə ilə bağlarını birdən-birə kəsdi.
Ən kəskin risk isə odur ki, “Mercury Public Affairs”nin fəaliyyəti fonunda ABŞ mediasında və Konqresində Azərbaycan əleyhinə ritorika formalaşa bilər: guya “Bakı militarlaşır”, guya “regionda sabitliyi pozur”. Halbuki bu, dolayısıyla erməni tərəfinin sifarişli hücumları olacaq. Və bu zaman “imic kampaniyası” siyasi silaha çevriləcək.
İrəvanın “Mercury Public Affairs” ilə imzaladığı bu müqavilə – bir dövlətdən çox, onun qorxularının və tək qalmasının etirafıdır. Ermənistan bu anlaşma ilə sadəcə informasiya xidmətini yox, həm də öz sükutunu satın alır. Çünki artıq heç kim onu dinləmir. Və bu pulla o, sadəcə görünmək istəyir – hətta gerçək olmasa belə.
Bir sual qalır: Ermənistan bu razılaşma ilə nəyi aldı? Səsimi? Yoxsa dünyanın onun susduğunu eşitməməsi üçün ödəniş etdi?
Bu, sadəcə PR deyil. Bu — siyasi intiharın təxirə salınmış tarixçəsidir.