Mayın 8-də Katolik Kilsəsinin 267-ci papası seçilən kardinal Robert Fransis Prevost Argentinalı Papa Fransisdən sonra Amerika qitəsindən gələn ikinci, ABŞ-dan isə birinci papadır. Prevost ailəsinin mənşəyi Fransa, İtaliya və İspaniyadandır. O, uzun illər burada xidmət etdiyi Peru vətəndaşlığına da malikdir.Katolik kilsəsinə indiyədək amerikalı bir şəxsiyyətin rəhbərlik etməməsi həmin ölkənin geosiyasi gücündən qaynaqlanan “tabu” ilə izah olunurdu.
Prevostun bu vəzifəyə təyin olunmasının onun ailə mənşəli olması, Latın Amerikası kimi böyük katolik əhalisi olan bir bölgə ilə tanışlığı və Vatikan iyerarxiyasında yüksək vəzifələr tutması ilə bağlı olduğu düşünülür.
Robert Frensis Prevost 14 sentyabr 1955-ci ildə ABŞ-ın Çikaqo şəhərində fransız və italyan əsilli Louis Marius Prevost və ispan əsilli Mildred Martinezin üç övladından biri olaraq dünyaya gəlib.
Uşaqlığını və gəncliyini ABŞ-da keçirib. O, Müqəddəs Avqustin ordeninə bağlı seminariyada oxuyub və Pensilvaniyadakı Villanova Universitetində riyaziyyat və fəlsəfə təhsili alıb.
Çikaqoda Katolik İlahiyyat Birliyinin ilahiyyat fakültəsini bitirdikdən sonra 27 yaşında Romaya gəlib və Müqəddəs Tomas Akvinas Papalıq Universitetində kanon hüququ üzrə təhsil alıb.
1985-ci ildən o, uzun illər Peruda yaşayıb, missioner və arxiyepiskop kimi fəaliyyət göstərib. O, 2015-ci ildə Peru vətəndaşlığını da alıb.
2015-ci ildə Argentinanın Papası Fransis tərəfindən Perunun Çiklayo yepiskopu təyin edilib.
2023-cü ildə Papa Fransis tərəfindən arxiyepiskop, sonra isə kardinal təyin edilib.
Elə həmin il o, bütün dünyada yepiskop namizədliklərini yoxlayan Vatikan ofisinin rəhbəri təyin edilib və Latın Amerikası üzrə Papa Komissiyasının prezidenti oldu.
Güman edilir ki, bu yüksək səviyyəli vəzifələr onun Katolik Kilsəsi iyerarxiyası daxilində tanınmasını təmin etdiyi üçün onun papa seçilməsində təsirli olub.
Niyə Leone adını seçdi?
Prevost həm də 13-cü əsrdə təsis edilən Müqəddəs Avqustin ordenindən olan ilk papa idi. Vatikanın mətbuat ofisi Prevostun papa adını XIV Leon kimi seçməsini bu adı seçən sonuncu papanın “kilsənin müasir sosial doktrinasının” təşəbbüskarı olan Leone XIII olması ilə izah edib.
Mətbuat sözçüsü Matteo Bruni də seçimi süni intellekt dövründə insanlara və onların işlərinə o qədər də təsadüfi olmayan istinad kimi xarakterizə etdi.
O, həmçinin Peruda arxiyepiskop olduğu müddətdə Katolik Kilsəsində cinsi istismar qalmaqallarını idarə etdiyi üçün tənqidlərlə üzləşib.
Yepiskop olmazdan əvvəl iki keşiş tərəfindən cinsi zorakılığa məruz qaldığını deyən qadın Prevostu təhqiqata düzgün yanaşmamaqda və keşişlərdən birinin ayin keçirməsinə mane olmamaqda ittiham edib.
Yeparxiya Prevostun hər hansı ört-basdırda iştirak etdiyini inkar etdi.
Papa Fransis ilə yaxınlıq
Papa Fransisin 21 aprel 2025-ci ildə vəfatından sonra aparılan təhlillər Fransisin islahat təşəbbüslərini dəstəkləyənlərlə yeni papanın seçilməsində qarşı tərəfdə olan mühafizəkarlar arasında münaqişənin olduğunu göstərir.
Prevost üçün “orta səviyyə” alternativi haqqında da şərhlər var idi.
Prevost Vatikandakı son vəzifələrində Papa Fransisin əsas islahatlarından birinin başında idi.
“İnqilab” kimi şərh edilən bir hərəkətdə, yepiskopların təyin edilməsindən məsul olan ofisə üç qadın təyin edildikdə Prevost sükan arxasında idi.
Vatikan ekspertləri deyirlər ki, Papa Fransisk “Prevosta tam etibar edir”.
Xüsusilə kasıblara və mühacirlərə yaxınlığı kimi mövzularda Prevostun Françeskonun “davamı” olduğu şərh edilir.
Prevost həmçinin 8 may 2025-ci il axşam Papa XIV Leo kimi ilk çıxışında Papa Fransiski yad etdi.
Prevost, Papa kimi kütləyə ilk müraciətinə “Sülh sizə” deyərək başladı və “Papa Fransiskə təşəkkür edirəm” deyərkən meydandan alqışlar yüksəldi.
Prevost çıxışında dialoq, körpülərin qurulması və sülh mesajları da verdi. O, çıxışına italyan dilində başlayıb, daha sonra ispan dilində bir neçə cümlə əlavə edib.
Yeni Papa ötən ay sələfinin ölümündən sonra Vatikan mediasına verdiyi müsahibədə Fransisin mühacirlərə və məhbuslara yaxınlığını da yüksək qiymətləndirib.
Provost həmçinin Fransisin keçən fevral ayında ABŞ-da mühacirlərin kütləvi deportasiyasına qarşı yazdığı məktubu dəstəklədi.
Mayın 7-də başlayan papa seçkiləri ərəfəsində yığıncaqlar keçirən kardinallar mayın 6-da keçirdikləri son iclasda “Papa Fransis tərəfindən həyata keçirilən islahatların bir çoxunun irəliyə doğru aparılmalı olduğunu”, o cümlədən sui-istifadəyə qarşı mübarizə, iqtisadi şəffaflıq, Vatikan iyerarxiyasının yenidən təşkili, birlik, sülhə sadiqlik və ətraf mühitə qayğı kimi mövzuları qeyd ediblər.
Kardinallar tərəfindən seçilən Prevost, “Müharibələr, zorakılıq və güclü qütbləşmənin hökm sürdüyü bu dövrdə mərhəmət, birlik və ümid təklif edən mənəvi bələdçiyə ehtiyac var” dedi və onun bu məsələlərə yanaşması papalıq vəzifəsi zamanı yaxından izləniləcək.
çap et