Avropa Komissiyası tibb və maliyyə sahələrində inqilab etmək potensialına malik kvant texnologiyalarının tətbiqini sürətləndirmək məqsədi ilə iyun ayında kvant texnologiyaları üzrə strategiyasını açıqlamağı planlaşdırır.
Komissiya ötən ayın əvvəlində strategiya ilə bağlı məsləhətləşmələrə başladı və əvvəlcə planı ilin üçüncü rübündə elan etməyi planlaşdırmışdı.
Yeni strategiyanın məqsədi Avropanın texnoloji suverenliyini və kvant texnologiyalarında – xüsusilə kvant hesablamaları və kommunikasiya sahələrində iqtisadi təhlükəsizliyini gücləndirmək olacaq. Bundan əlavə, üzv dövlətlərdən ötən ilin yazında imzalanmış Avropa Kvant Texnologiyaları Bəyannaməsini tam şəkildə həyata keçirmək üçün əməkdaşlıq etmək istəniləcək.
Strategiya əsas tədqiqat və inkişaf proqramlarını uyğunlaşdırmaq, resursları birləşdirmək və bu sahələrdə səpələnmə və təkrarlanmanın qarşısını almaq məqsədi daşıyır. Avropada kvant çiplərinin istehsalı müəssisələri və xüsusi hesablama platformaları kimi kvant infrastrukturlarının yaradılması və kritik komponentlərin sabit təchizatı da planın əsas elementləridir.
Komissiya ictimaiyyətin rəylərini toplayarkən aşağıdakı qiymətləndirməni aparıb: “AB ilkin mərhələdə tədqiqatlarda güclüdür, lakin bu uğuru miqyaslaşdırmaq, kommersiyalaşdırmaq və qlobal təsirə çevirmək üçün mübarizə aparır”.
O, həmçinin qeyd edib ki, AB kvant prosessorları və digər aparat komponentlərinin istehsalı kimi əsas sahələrdə sənaye potensialına malik deyil.
Bu texnoloji asılılıq xüsusilə təchizat zəncirində zəifliklər baxımından suverenlik problemlərini də gətirir. Möhkəm sənaye infrastrukturu olmadan, AB kritik komponentlər üçün birliyə daxil olmayan təchizatçılardan asılı qalmaq riski daşıyır.
***
Avropa Komissiyasının texnologiya üzrə komissarı Henna Virkkunen təsdiqləmə dinləmələri zamanı bu texnologiyanın inkişafına dəstək üçün yeni strategiyanı elan edəcəyinə söz verib.
Avropa Komissiyasının sədri Ursula von der Leyenin yazdığı mandat məktubunda AB-nin “kvant hesablamaları kimi yeni nəsil qabaqcıl texnologiyalara” səylərini və investisiyalarını artırmalı olduğu vurğulanıb.
Ötən ilin sonunda dərc edilən “Draghi” Rəqabətlilik Hesabatında kvant hesablamalarının iqtisadi və təhlükəsizlik baxımından əhəmiyyətli təsirləri olan yeni nəsil rəqəmsal infrastrukturlarda əsas rol oynayacağı da qeyd olunub.
Hesabata görə, kvant texnologiyaları yaxın 15-30 il ərzində AB iqtisadiyyatına 850 milyard avro töhfə verə bilər.
çap et