Stressli işlərə qarşı elektron döymə

Çox işlədiyiniz zaman həyəcan siqnalı verir

Alimlər bildiriblər ki, beyin fəaliyyətini izləyən və kimsə çox işlədikdə həyəcan siqnalı verən cihaz stresli işlərdə çalışan insanlar üçün faydalı ola bilər. Sözügedən “müvəqqəti” döymə beyin dalğalarını izləyir və insanın çox işlədiyini və ya kifayət qədər gərgin olduğunu aşkar etdikdə xəbərdarlıq edir.

“The Times” qəzetinin yazdığına görə, sözügedən cihaz alın və üzə yerləşdirilir. Beynin təzyiq və yük altında olduğunu aşkar etmək üçün nəzərdə tutulan cihaz beyindəki elektrik aktivliyini izləmək üçün elektroensefaloqrafiya kimi tanınan texnikadan istifadə edir. Cihaz göz hərəkətlərini də izləyir.

Cihazı inkişaf etdirən tədqiqatçılar bu cihazın xüsusilə hava hərəkətinə nəzarət və ya tibb kimi sahələrdə faydalı ola biləcəyini düşünürlər.

***

Tədqiqatın aparıcı müəllifi və Ostindəki Texas Universitetinin akademiki Nanşu Lu, “Texnologiya insan təkamülündən daha sürətli inkişaf edir. Bizim beyin qabiliyyətimiz bununla ayaqlaşa bilmir və asanlıqla həddən artıq yüklənə bilər. Optimal performans üçün insandan insana dəyişən optimal zehni yük var”, deyib.

Hazırda insanların zehni iş yükü “NASA Task Load Index”ə əsasən ölçülür. Bu indeksdə astronavtlar da daxil olmaqla işçilərdən tapşırığı yerinə yetirdikdən sonra sorğuda suallara cavab vermələri xahiş olunur. Bu, mövzuya dair fikir versə də, yalnız tapşırıq tamamlandıqdan sonra məlumat verir. Hazırlanmış “elektron döymə” davamlı və real vaxt məlumatları təmin etmək məqsədi daşıyır.

***

Tədqiqatın həmmüəllifi və Texas Universitetinin akademiki Luis Sentis də mövzu ilə bağlı dəyərləndirməsində bildirib ki, onlar uzun müddətdir ki, işçilərin fiziki sağlamlığını, xəsarətləri və əzələ gərginliyini izləyirlər.

“İndi bizim nəzarət olunmayan zehni gərginliyə nəzarət etmək imkanımız var. Bu, təşkilatların ümumilikdə öz işçi qüvvəsinin rifahını təmin etmə üsulunu kökündən dəyişə bilər”, – Sentis deyib.

Söz mövzusu cihaz qulağın arxasına taxılan kiçik bir batareya və dəriyə rahat oturan və onunla hərəkət edən üzüklər və rulonlarla hazırlanmış kağız nazik sensorlardan ibarətdir. Sensorlar beyindəki elektrik aktivliyini də bu yolla ölçə bilir.