Yaxın Şərqdə kəskinləşən İran-İsrail münaqişəsində cəbhələr təkcə fiziki deyil, həm də rəqəmsal səviyyədə formalaşır. İranın ballistik raket hücumlarında hədəfləri aşkar etmək üçün Tel-Əviv kimi böyük şəhərlərdə özəl təhlükəsizlik kameralarını sındırdığı iddia edilib.İsrail Milli Kiber Direktorluğunun keçmiş direktor müavini Rafael Franko kameralara hücumların artdığını bildirib və vətəndaşlara “Evinizin təhlükəsizlik kameralarını söndürün və ya parollarını dəyişdirin”, – deyə xəbərdarlıq edib.
***
İsrail Kiber Müdirliyi internetə qoşulan şəxsi kameraların İran tərəfindən hərbi məqsədlər üçün istifadə edildiyini təsdiqləyib. Müharibə dövründə bu cür cəhdlərin tez-tez baş verdiyi bildirilib və sosial mediada yayılan bəzi görüntülərin bu kameralar tərəfindən lentə alındığı iddia edilir.
Bundan əvvəl “HƏMAS” terror təşkilatı kəşfiyyat məlumatı toplamaq üçün 7 oktyabr 2023-cü il hücumundan əvvəl mülki təhlükəsizlik kameralarını sındırmışdı.
***
Oxşar taktikalara başqa ölkələrdə də rast gəlinir. Rusiyanın Ukraynaya müdaxiləsi zamanı hərbi bazalarda və sərhəd keçidlərində kameralardan istifadə etdiyi, ABŞ-ın isə milli təhlükəsizlik səbəbi ilə Çin istehsalı olan təhlükəsizlik sistemlərini qadağan etdiyi məlum olub.
Ukrayna 2022-ci ildə kameraları qadağan etdi, daha sonra vətəndaşları onlayn yayımı dayandırmağa çağırdı, çünki görüntülər raket hücumlarına rəhbərlik etmək üçün istifadə olunurdu.
İsrail və İran arasındakı müharibə kiberhücumların artması ilə müşayiət olunub. Bu yaxınlarda İsraillə əlaqəsi olan bir haker qrupunun İranın kriptovalyuta birjası “Nobitex”ə kiberhücum təşkil etdiyi iddia edilir.
Qlobal özəl nəzarət bazarı sürətlə inkişaf etsə də, bir çox sistemlərdə hətta əsas təhlükəsizlik tədbirləri yoxdur. Sadə parollar, köhnəlmiş proqram təminatı və ucuz sistemlər kiberhücumçulara açıq dəvətdir.
***
“BitSight Technologies”in araşdırmasına görə, təkcə ABŞ-da 14.000-dən çox təhlükəsizlik kamerası internetdə açıq şəkildə istifadə edilə bilər. İsraildə 66.000 kamera standart parollarla işləyir.
Kibertəhlükəsizlik üzrə ekspertlər vurğulayırlar ki, təhlükəsizlik sistemlərinə sərmayə qoyarkən diqqət yalnız qiymətə deyil, sistemin mühafizə səviyyəsinə yönəlməlidir. Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir ki, “Kamera təkcə sizi deyil, qonşularınızı, infrastrukturu və hərbi məntəqələri də izləyir”.
Frankonun sözləri ilə desək, “Özünüzü qorumağa çalışarkən, təsadüfən düşmənə məlumat verirsiniz”.
İsrailin İranın nüvə obyektlərinə hücumu ilə başlayan son gərginliyə İran yüzlərlə raket və PUA ilə cavab verib. İranın rəsmi məlumatlarına görə, 200-dən çox insan həyatını itirib. İsraildə isə 24 nəfər ölüb, 800-dən çox insan yaralanıb.
çap et