ABŞ mətbuatında əks olunan xəbərlərə görə, Trampın İrana qarşı mümkün hücumlara münasibəti çərşənbə axşamı (iyunun 17-də) dəyişməyə başlayıb. Tramp planı İrana bombaların atılmasından bir neçə saat əvvəl təsdiqləyib.
ABŞ prezidenti Donald Tramp iki həftə ərzində İsrail-İran müharibəsinə müdaxilə qərarını verəcəyini bildirsə də, əslində dünən İrandakı üç nüvə obyektinə hücum əmri verməklə ABŞ-ı müharibəyə cəlb etdi.
“The Wall Street Journal” (WSJ) qəzetində dərc olunan “Tramp bombaların atılmasına son saatlar qalmış yaşıl işığı yandırdı” başlıqlı xəbərə görə, Trampın qəfil qərarı Tehranı “sürprizlə tutmaq” məqsədi daşıyırdı.
Bildirilib ki, Tramp dünən günortadan sonra Nyu Cersidəki şəxsi klubunda bir neçə saat ərzində İrana hücum əmrini verib. Qəzetə danışan yüksək rütbəli məmur “Məqsəd elə bir vəziyyət yaratmaq idi ki, heç kəs bunu gözləməsin”.
***
Qəzetin xəbərinə görə, Trampın hərbçilərə hücum planını verməsi “tam məxfi planlaşdırmanın mərkəzində” olub. Bir neçə saat ərzində B-2 bombardmançı təyyarələri İranın hava məkanına daxil olub və İranın yeraltı “nüvə ürəyi” olan Fordoya ən azı altı bunker bombası atıb. ABŞ hərbi sualtı qayıqları da “Tomahawk” qanadlı raketləri ilə İsfahan və Natanzdakı nüvə obyektlərini hədəfə alıb.
Tramp “Fordo artıq yoxdur” desə də, İranın nüvə proqramının hücumlar nəticəsində necə zədələndiyi və ya İranın ABŞ və ya müttəfiqlərinə qarşı hücumlar edib-etməyəcəyi hələ də qaranlıq qalır. Hörmüz boğazının bağlanması da İranın masasındakı variantlardan biri kimi görünür.
ABŞ rəsmisi deyib ki, Tramp administrasiyası İranla əlaqə saxlayıb və bunun birdəfəlik hücum olduğunu və rejim dəyişikliyi müharibəsinin başlanğıcı olmadığını açıqlayıb.
***
WSJ-nin paylaşdığı məlumata görə, ABŞ-ın İrana hücum qərarı Ağ Evdə həftələrlə davam edən müzakirə və müzakirələrdən sonra verilib. Bu müzakirələrə əlavə olaraq, İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahu ilə hərbi hazırlıq və “birbaşa koordinasiya”nın olduğu bildirilib.
Qəzetin qiymətləndirməsinə görə, ABŞ prezidenti Tramp sözügedən “əməliyyatın” son bir həftə ərzində həyata keçirilib-keçirilməyəcəyi ilə bağlı ziddiyyətli görünürdü. Trampın müşavirləri də Yaxın Şərqdə münaqişəyə cəlb olunmaqdan narahat idilər.
Tramp iyunun 17-də keçirilən görüşdə İrana hücum planlarını təsdiqləyib, lakin yekun əmri verməyib.
Bunun İranın uranın zənginləşdirmə fəaliyyətlərini tamamilə dayandırmağa hazır olub-olmadığını qiymətləndirmək məqsədi daşıdığı və qəzetə danışan yüksək səviyyəli bir məmurun, “Həftənin əvvəlində nə etməli olduğumuza dair əsl müzakirə var idi. Bununla belə, bir gün sonra Tramp irəliləməyə meylli olduğuna işarə etdi və bu, hər şeyi dəyişdi”, – deyib.
***
Xəbərə görə, Tramp həm niyyətləri, həm də nəzərdə tutduğu cədvəllə bağlı qeyri-müəyyənlik yaratmaq istəyib. Ağ Ev 14-də elan etdi ki, Tramp “İrana böhranın diplomatik yolla həllində maraqlı olduğunu göstərmək üçün iki həftə vaxt verəcək”. ABŞ prezidenti bir gün sonra verdiyi açıqlamada səbrinin tükəndiyini bildirib.
Müvafiq olaraq, İran onun uranın zənginləşdirilməsini dayandırmaq tələbindən yayınmağa davam etdikdən sonra Tramp İrana hücum qərarını verib.
Kimliyi açıqlanmayan yüksək rütbəli bir ABŞ rəsmisi, ABŞ-ın hücumundan sonra verdiyi açıqlamada, zərər vermək istədikləri hər şeyə zərər verdiklərinə inandıqlarını deyib.
çap et