Əli Xameneyinin ölümü və ya kənarlaşdırılması baş veribmi?
Əgər bu atəşkəs qərarı, Əli Xameneyi həyatda olduğu halda qəbul edilibsə, bu, İran rejiminin misilsiz zəiflik və təzyiq altında olduğunu göstərir. Lakin əgər rəhbərin ölümü və ya kənarlaşdırılması baş veribsə və hələ ictimaiyyətə açıqlanmayıbsa, bu zaman indiki atəşkəs qərarı bir keçid dövrünün başlanğıcı kimi qiymətləndirilə bilər.
İndi hakimiyyəti həqiqətən kim idarə edir?
İndiki durumda görünən odur ki, bir növ “mafiyəvi sistem” idarəni ələ alıb. Bu struktura daxildir:
1. SEPAH (IRGC) – əsas hərbi və iqtisadi güc.
2. Beyt-e rahbəri (rəhbər ofisi) – informasiyanı gizlədən və hakimiyyətin mexanizmini idarə edən mərkəz.
3. Mühafizəkar iqtisadi oliqarxlar – banklar, neft şirkətləri, bonyadlar (fondlar).
4. Təsirli siyasi klanlar – bəzi ailələr və şəxslər, məsələn Laricanilər, Həsən Ruhani, Məhəmməd Xatəmi, Əli Şəmxani qrupu və Məhəmməd Baqir Qalibaf ətrafı.
Bu qrupların məqsədi rejimi ayıq və sabit saxlamaq, ancaq kütlənin maraqlarına qarşı yönəlmiş siyasətlə öz güclərini qorumaqdır.
İsrailin “sızmaları” və yeni ssenari
Son illər ərzində İsrailin İran daxilində strateji sızmalar (nüvə alimlərinin öldürülməsi, hərbi baza partlayışları, dron hücumları və s.) sübut edir ki, Tel-Əvivin Tehran içində dərin bir şəbəkəsi var.
Bu günlərdə isə ehtimal edilir ki:
• İsrailin təsir agentləri və ya “gizli tərəfdarları”, İranın qərarverici sisteminə nüfuz edib.
• Bu şəxslər, həm siyasi, həm təhlükəsizlik sistemində yeni oyun qaydalarını diktə etməyə başlayıblar.
• Nəticədə, atəşkəs adı altında bir növ strateji təslim planı, daxildə hazırlanan və xaricdən yönləndirilən bir ssenari ola bilər.
Zaman içində oyunların hansı istiqamətə gedəcəyini hamı görəcək.