Vaxt.Az

Həddindən artıq istilər vaxtından əvvəl doğuşa səbəb olur


 

Aztəminatlı və yaşıllıq olmayan ərazilərdə yaşayanlar üçün risk 2 dəfə çoxdur

Həddindən artıq istilər vaxtından əvvəl doğuşa səbəb olur Hollandiyanın Erasmus MC, Erasmus və Tilburq Universitetlərinin birgə apardığı araşdırma isti dalğaların sağlamlığa təsirini ortaya çıxarıb. Mütəxəssislər son 15 ildə iki milyondan çox hamiləlik qeydini KNMI Meteorologiya İnstitutunun temperatur məlumatları və Mərkəzi Statistika Bürosunun (CBS) gəlir, təhsil səviyyəsi və yaşayış mühiti ilə bağlı məlumatları ilə müqayisə ediblər.

Araşdırmada 24 saat ərzində orta temperaturun 20 dərəcədən yuxarı olduğu günlər isti günlər kimi müəyyən edilir. Bu günlərdə gündüz temperatur tez-tez 30 dərəcəyə çata bilər.

Tədqiqatçıların fikrincə, isti günlərdə vaxtından əvvəl doğuş riski xeyli artır. Şəhərlərin aztəminatlı və az yaşıl ərazilərində yaşayan qadınlar üçün bu risk iki dəfə yüksəkdir.

Hollandiyada aparılan bu miqyaslı ilk araşdırma göstərir ki, iqlim dəyişikliyi təkcə ekoloji problem deyil, həm də ciddi ictimai sağlamlıq problemidir. Ölkədə temperatur artımının dünya ortalamasından daha sürətlə baş verməsi insanların uyğunlaşma müddətini qısaldır.

Temperatur və vaxtından əvvəl doğuş arasındakı əlaqənin dəqiq səbəbi tam olaraq bilinməsə də, mümkün izahatlara hamilə qadınların bədən istiliyini lazımi səviyyədə buraxa bilməməsi, stressə səbəb olan istilik və plasentaya (uşağı ana bətnində qidalandıran orqan) qan axınının azalması daxildir.

Vaxtından əvvəl doğuş təkcə körpənin kiçik doğulması demək deyil, həmçinin əlilliyi, davranış və tənəffüs problemləri kimi uzunmüddətli sağlamlıq problemləri ilə əlaqələndirilir.

Araşdırmaya görə, aztəminatlı ərazilərdə mənzillər ümumiyyətlə yaxşı izolyasiya olunmur və kifayət qədər havalandırılmır ki, bu da isti havalarda sağlamlıq üçün daha böyük risk yaradır. Mütəxəssislər hamilə qadınlara isti günlərdə bol su içmələri, sərin mühitlərdə qalmaları və evlərini sərin saxlamaları barədə xəbərdarlıq edir. Həmçinin vurğulanır ki, bu risklərə qarşı maarifləndirmə aparılmalı, şəhərlərdə yaşıllıqlar artırılmalı, yaşayış şəraiti yaxşılaşdırılmalıdır.

 





28.06.2025    çap et  çap et