Kişilərdə “səssiz xəstəlik”

Getdikcə daha çox rast gəlinir

Milli Onurğa Vəqfinin məlumatına görə, 16 milyon kişidə osteoporozun erkən mərhələləri hesab edilən osteopeniya var. Ohayo Dövlət Universitetinin “Wexner” Tibb Mərkəzinin yeni sorğusuna görə, kişilərin yalnız 1 faizi zəif sümük sıxlığından narahatdır.

Lakin ekspertlər bunun ciddi nəticələrə səbəb ola biləcəyini deyirlər. ABŞ-da 65 yaşdan yuxarı yetkinlərdə həm xəsarətlərin, həm də xəsarətlə bağlı ölümlərin əsas səbəbi yıxılmadır. Zəif sümük sıxlığı hətta kiçik bir yıxılmalarda belə ciddi qırıqlara səbəb ola bilər. Üstəlik, osteoporoz tez-tez sınıq meydana gələnə qədər simptomlar göstərmir.

Doktor Paul Lyuis deyir ki, kişilər bu riski azaltmaq üçün bəzi ehtiyat tədbirləri görə bilərlər:

Testosterona nəzarət: Kişilərin 30 yaşından başlayaraq testosteron səviyyələri barədə həkimləri ilə danışmaları tövsiyə olunur. Bunun səbəbi yaşla birlikdə azalan testosteronun sümüklərin zəifləməsinə səbəb olmasıdır.

Çəki daşıyan məşqlər: Gəzinti, pilləkənlərə qalxma, müqavimət məşqləri, yoqa və balans məşqləri sümük sıxlığını artırır. Lyuisin sözlərinə görə, tennis, qolf kimi idmanlar da ürək sağlamlığına kömək edir və sümükləri gücləndirir.

Aktiv həyat tərzi: Maşın sürmək əvəzinə gəzmək, lift yerinə pilləkənlərdən istifadə etmək, uşaqlar və ya ev heyvanları ilə oynamaq kimi sadə fəaliyyətlər belə sümük sağlamlığına kömək edir.

Sağlam vərdişlər: Siqaret çəkmək, həddindən artıq spirt, oturaq həyat tərzi və pis qidalanma osteoporoz riskini artırır. Yıxılmağa səbəb ola biləcək ekoloji təhlükələrə qarşı da tədbir görmək lazımdır.

Sümük sıxlığının ölçülməsi: DEXA skanları kimi testlərlə sümük sıxlığının ölçülməsi ilə osteoporoz erkən diaqnoz edilə bilər.

***

Osteoporoz və əlaqəli onurğa sınıqlarında iki qeyri-cərrahi üsul fərqlənir: kifoplastika və vertebroplastika. Bu prosedurlarla ağrıları azaltmaq, onurğa tarazlığını qorumaq üçün qırılan fəqərələrə xüsusi sümük sementi yeridilir və xəstələr tez bir zamanda normal həyatlarına qayıda bilirlər.