“Ey İran” marşı və millətçi simvollar: Dövlətin taktiki gedişi
“The New York Times” qəzetinin məlumatına görə, İran hökuməti xalqda artan narazılığı və Qərbə qarşı hiddəti kanalizasiya etmək üçün qədim Sasani simvollarını dövlət təbliğatına daxil etməyə başlayıb. Şiraz şəhərində bir reklam lövhəsində, İsrailin baş naziri Netanyahunun Sasani şahı I. Şapurun qarşısında diz çökdüyü təsvir edilib. Tehranın Vanak meydanında isə mifoloji qəhrəman – oxçu Areş İran ordusunun raketləri ilə bir yerdə təsvir olunur.
Qeyd olunur ki, dövlət tərəfindən icazə verilən Aşura mərasimində, İkinci Dünya müharibəsi dövründə yazılmış və Pəhləvi dövrü ilə assosiasiya olunan “Ey İran” marşının səsləndirilməsi rəsmi ritorikada mühüm dəyişiklik kimi qiymətləndirilir.
Təhlilçilər: Gənclərin diqqəti dini deyil, simvolik millətçiliyə yönəlir
Tehran Universitetindən dinşünas Məhəmməd Burhani vəziyyəti belə izah edir: “Şiə kimliyi ilə İran millətçiliyi arasında simbiotik bir sintez yaranır. Bu, ABŞ və İsrail hücumlarının doğrudan nəticəsidir.”
Bəzi tələbələr və gənc fəallar bu tendensiyanı “millətçilik mühəndisliyi” adlandırır. Onların fikrincə, dövlətin səhnələşdirdiyi bu milli birlik, real sosial narazılığın və iqtisadi çətinliklərin üstünü örtmək üçün istifadə olunur.
“Su, qaz, işıq yoxdur – millətçiliyin yetərli olub-olmadığı burada test ediləcək”
“St. Andrews” Universitetindəki İran Araşdırmaları İnstitutunun rəhbəri, tarixçi və politoloq Əli Ənsari isə daha sərt təhlil verir: “Rejim bu müharibəni uzun müddətdir əldə edə bilmədiyi milli həmrəylik üçün fürsətə çevirir. Amma atəşkəsdən sonra xalq real sualları verəcək – niyə hələ də su yoxdur, qaz yoxdur, işıq yoxdur?”
İsrailin 13 iyun hücumu ilə başlayan gərginlik, İranın cavab zərbəsi ilə artdı. ABŞ isə 22 iyunda İranın İsfahan, Fordo və Natanz nüvə obyektlərinə 14 “sığınacaq deşici” GBU-57 bombası ilə zərbə endirdi. İran cavab olaraq 23 iyunda ABŞ-ın Qətərdəki Əl-Udeyd bazasına hücum etdi. Hər iki tərəf sonradan 24 iyun tarixində atəşkəs razılığına gəldiklərini açıqladı.