Bu müttəfiqlik çərçivəsində İngiltərə və Avstraliya, Avstraliyanın nüvə enerjisi ilə işləyən sualtı gəmilərinin tikintisini təmin edəcək 50 illik ikitərəfli əməkdaşlıq sazişi imzalamaq üzrədir. Müdafiə və xarici işlər nazirləri bununla bağlı Sidney-də keçirilən illik görüşdə bir araya gəlib.
Ən əhəmiyyətli sazişlərdən biri
Avstraliya Müdafiə Naziri Ricard Marlez (Richard Marles) və İngiltərə Müdafiə Naziri Con Hili (John Healey) paralel olaraq imzalanacaq sazişin ABŞ nüvə texnologiyası ilə işləyən Avstraliya sualtı donanması inşasında ikitərəfli əməkdaşlığı gücləndirəcəyini vurğulayıb.
Marlez bu sazişi “1901-ci ildə federal birliyin qurulmasından bu yana iki ölkə arasındakı ən vacib sazişlərdən biri” olaraq qiymətləndirib
AUKUS-un gələcəyi və ABŞ-ın rolu
AUKUS çərçivəsində Avstraliyaya ən azı səkkiz nüvə sualtısı təmin ediləcək. Bunlardan 3–5-i ABŞ-ın Virginia sinifindən ikinci əl gəmi olacaq, digərləri isə SSN‑AUKUS sinfindən olacaq İngiltərə və Avstraliya tərəfindən birgə tikiləcək
Lakin ABŞ Müdafiə Naziri Pit Hegset (Pete Hegseth) AUKUS sazişini nəzərdən keçirir. ABŞ donanmasının gecikmələri səbəbindən Avstraliyaya planlandığı kimi 2030-cu illərin əvvəllərində ilk Virginia sinifli gəmini təhvil verə bilməyəcəyi barədə narahatlıqlar var
Yeni saziş nə vəd edir?
50 illik müqavilə boyunca İngiltərə və Avstraliya SSN‑AUKUS sualtıları sahəsində əməkdaşlığı dərinləşdirəcək.
Təxminən 25 il ərzində İngiltərəni 20 milyard funt sterlinqə qədər qazanc və minlərlə yüksək ixtisaslı işçi yeri təmin edəcək.
Avstraliya Hökuməti indiyədək bu haqda ABŞ-a ikinci 5 yüz milyon dollarlıq ödəmə edib. Layihənin maksimum ümumi xərci isə 245 milyard dollara çata bilər
Nazirlər görüşü, Avstraliyada keçirilən “Talisman Sabre” adlı təlim zamanı baş verib. Təlimdə 19 ölkədən 35 mindən çox ordu iştirak edirdi. İngiltərənin “HMS Prince of Wales” uçuş gəmisinin ilk dəfə “Darwin” limanında görünməsi ilə Böyük Britaniyanın regiona bağlılıqlarını nümayiş etdirdilər.