Vaxt.az xəbər verir ki, hər il təxminən 14 min ton günəş kremi okeanlara qarışır və bu məhsulların tərkibindəki bəzi maddələr mərcanların rəngsizləşməsinə, dəniz canlılarının genetik strukturunda pozulmalara səbəb olur. Bu səbəbdən bəzi ölkələr kimyəvi tərkibli günəş kremlərinin satışını və istifadəsini məhdudlaşdırıb.
Qadağa qoyulan əsas ölkələr bunlardır:
Palau – 2020-ci ildən etibarən UV filtrləri, bakterisidlər və hormonal təsirli qoruyucular ehtiva edən məhsulların satışı və idxalı tamamilə qadağan edilib.
Havay (ABŞ) – Oksibenzon və oktinosat maddələrini ehtiva edən məhsullar qadağadadır. Bəzi adalarda yalnız mineral əsaslı kremlərə icazə verilir.
Tayland – Oksibenzon, oktinosat, 4-metilbenzilidenkamfor və butilparaben ehtiva edən məhsullar dəniz qoruqlarında istifadəyə uyğun deyil.
Vircin adaları (ABŞ) – Eyni maddələri ehtiva edən kremlər qadağandır. Qanunu pozanlara 1000 ABŞ dollarına qədər cərimə tətbiq oluna bilər.
Key Vest (ABŞ) – Oksibenzon və oktinosat tərkibli məhsullar burda da istifadəyə qadağandır.
Bonaire və Aruba – Kimyəvi filtrlər ehtiva edən bütün günəş kremləri burada qadağaya məruz qalıb.
Meksika – Hüquqi qadağa hələ olmasa da, bəzi turistik bölgələrdə yalnız kimyəvi tərkib daşımayan məhsulların istifadəsi tövsiyə olunur.
Hansı günəş kremləri təhlükəsiz sayılır?
Günəş qoruyucu məhsullar iki əsas növ filtrdən istifadə edir: kimyəvi və mineral. Kimyəvi filtrlər dərinin altına nüfuz edərək UV şüalarını istiliyə çevirir. Mineral filtrlər (məsələn, sink oksid və titan dioksid) isə UV şüalarını dərinin səthindən əks etdirərək qoruma təmin edir.
Mineral əsaslı məhsullar daha ekoloji dost hesab olunsa da, tam təhlükəsiz sayılmır. Xüsusilə sprey formasında olan və nanohissəciklər ehtiva edən məhsulların nəfəs yolları üçün zərərli ola biləcəyi vurğulanır. Titan dioksidin isə bədənə daxil olduqda potensial kanserogen ola biləcəyi iddia olunur.
Ekoloji və sağlamlıq baxımından daha təhlükəsiz qorunma istəyənlər üçün “nano” hissəciklər ehtiva etməyən, sertifikatlı təbii kosmetik məhsullar tövsiyə olunur. İstehlakçılar məhsul qablaşdırmasında “nano” yazısının olub-olmadığını diqqətlə yoxlamalıdırlar.