Son illərdə Azərbaycan beynəlxalq diplomatiyada özünü strateji bir oyunçu kimi təsdiqləyir. Xüsusilə Yaxın Şərqdə İsrail–Suriya münasibətlərində vasitəçilik potensialı ilə Bakı, regionda sülhün təmin olunmasında yeni və etibarlı mərkəz rolunu oynamağa başlayıb.
Azərbaycanın uğuru təkcə coğrafi mövqeyi ilə deyil, həm də balanslı xarici siyasəti və enerji diplomatiyası ilə bağlıdır. Bakı həm İsraillə güclü hərbi, texnoloji və informasiya əlaqələrinə malikdir, həm də Suriya və digər müsəlman ölkələri ilə düşmənçilik siyasətindən uzaq, konstruktiv əlaqələr saxlayır. Bu balans sayəsində Azərbaycan İsrail və Suriya arasındakı gərginliyi azaltmaq, enerji təchizatı və infrastruktur layihələri ilə regionda stabilliyi dəstəkləmək imkanına sahibdir.
12 iyul 2025-ci ildə Prezident İlham Əliyevin Suriya müvəqqəti rəhbəri ilə Bakı görüşü bunun parlaq nümunəsidir. Görüşdə əsas mövzu enerji əməkdaşlığı və Suriya infrastrukturunun bərpası idi. Eyni zamanda, Azərbaycan İsrail–Türkiyə texniki danışıqlarına ev sahibliyi edərək, regional tərəflər arasında etibarlı vasitəçi kimi tanındığını göstərdi.
Bu proseslər Azərbaycan diplomatiyasının bir sıra üstünlüklərini ortaya qoyur:
Siyasi balans: Həm İsrail, həm də müsəlman dövlətləri ilə konstruktiv əlaqələr.
Enerji diplomatiyası: İqtisadi nüfuz və regional resurslar vasitəsilə təsir imkanları.
Türkiyə ilə strateji əməkdaşlıq: Birgə diplomatik platforma və dəstək.
Sülhsevər və praktik idarəetmə: İdeologiyadan uzaq, nəticəyönümlü siyasət.
Lakin bu yüksəliş İran tərəfindən hədəf altına alınır. Tehran Azərbaycanın İsraillə əməkdaşlığını və vasitəçilik təşəbbüslərini zəiflətmək üçün təxribatçı, əsassız ittihamlar və təbliğat kampaniyaları aparır. İranın məqsədi Azərbaycanı regional sülh proseslərindən uzaqlaşdırmaq və öz geosiyasi təsir dairəsini qorumaqdır.
Buna baxmayaraq, Azərbaycanın uzunmüddətli diplomatik strategiyası və regiondakı etibarlı mövqeyi onun qarşıdakı maneələri dəf edə biləcəyini göstərir. Bakı artıq İsrail, Türkiyə və Suriya arasında dialoqu mümkün edən unikal vasitəçi kimi qəbul olunur və gələcəkdə Yaxın Şərqdə real sülh danışıqlarının məkanı olma potensialına malikdir.
Beləliklə, Azərbaycan diplomatiyası regional və qlobal sülh prosesində fəal, etibarlı və strateji bir oyunçu olaraq yüksəlir, eyni zamanda İranın təzyiq və təxribatlarına qarşı möhkəm duruş nümayiş etdirir.
Savalan Araşdırmalar Mərkəzi
çap et