Beynəlxalq bazarda “Brent” xam nefti gün ərzində 0,96% düşüşlə barel başına 66,13 dollara qədər geriləyərkən, ABŞ “West Texas Intermediate” (“WTI”) xam neftinin qiyməti isə 0,71% azalaraq 62,81 dollar səviyyəsinə qədər enib.
Trampın Putin və Zelenski ilə görüş cəhdi bazarlara ümid verdi
Dünən Ağ Evdə Ukrayna Prezidenti Vladimir Zelenski və Avropadan bəzi liderlərlə keçirilən görüşdən sonra, ABŞ Prezidenti Donald Tramp sosial media üzərindən etdiyi açıqlamada Rusiya Prezidenti Vladimir Putin ilə də görüşdüyünü bildirdi. Tramp, Putin və Zelenski arasında bir görüşün təşkil olunması üçün işlər aparıldığını və bu görüşün üçtərəfli zirvəyə çevrilə biləcəyini ifadə etdi.
Trampın bu açıqlamaları bazarlarda müharibənin sona çata biləcəyi ilə bağlı ümidləri artırdı. “Commerzbank” analitikləri yayımladıqları bazar qeydində, görüşlərdə irəliləyiş əldə edildikcə neft qiymətlərinin yenidən enişə keçdiyini vurğuladılar. Analitiklər, geosiyasi risklərin azalmasının qlobal enerji bazarını rahatlada biləcəyinə işarə etdilər.
Sanksiyalara yumşalma siqnalları təchizat narahatlıqlarını azaltdı
“DBS Bank”ın baş enerji analitiki Suvro Sarkar, Trampın Rusiya neftini idxal edən ölkələrə qarşı ikinci dərəcəli sanksiyalarda daha yumşaq mövqe sərgiləməsinin təchizat kəsintisi risklərini azaldaraq geosiyasi gərginliyi müəyyən qədər aşağı saldığını qeyd etdi. Bu inkişaflar, dünyada enerji təchizatının davamlılığına dair həssaslığı artırdı.
Rusiyaya tətbiq olunan sanksiyaların yüngülləşə biləcəyi gözləntisi, bazarda təchizat baxımından rahatlama təmin edərək qiymətlərin enməsinə səbəb oldu. Bu durum, xüsusilə Asiya bazarlarına yönəlik Rusiya neftinin nəqlinin gələcəkdə arta biləcəyi gözləntisini gücləndirdi.
Hindistanın tələbi azalanda Çin Rusiya neftini almağa başladı
Analitiklərdən və bazar mənbələrindən alınan məlumata görə, Hindistanın Rusiya neftinə olan tələbi azalarkən, Çinli emalçılar bu boşluğu dəyərləndirdi. Çinli alıcılar, oktyabr və noyabr aylarında çatdırılmaq üzrə ümumilikdə 15 partiya Rusiya xam nefti satın aldı.
Hindistan, Qərb ölkələrinin 2022-ci ildə Ukraynanın işğalı səbəbindən Moskvaya tətbiq etdiyi sanksiyalardan sonra endirimli qiymətlə satılan Rusiya dəniz yolu ilə daşınan xam neftinin ən böyük alıcısı olmuşdu. Lakin son dövrdə bu endirimlərin azalması ilə birlikdə Hindistandakı dövlət emal zavodları iyul ayında Rusiya nefti alımını dayandırdı.
Trampdan gələn təhdidlər Hindistanda yeni qərarlara səbəb oldu
Trampın, Rusiya xam neftinin idxalını davam etdirən ölkələri cəzalandıra biləcəyi yönündəki açıqlamaları da Hindistanın qərarlarında təsirli oldu. ABŞ Prezidentinin bu çıxışı, Hindistan kimi böyük idxalçı ölkələrdə şübhə yaradaraq alternativ mənbələrə yönəlmə meylini artırdı.
Zelenski, Tramp ilə apardığı görüşü “çox yaxşı” olaraq dəyərləndirərkən, ABŞ-ın Ukrayna üçün təhlükəsizlik zəmanətləri verə biləcəyini ifadə etdiyini açıqladı. Tramp, məsələyə dair təhlükəsizlik dəstəyini təsdiqlədi, lakin bu dəstəyin həcmi hələlik dəqiq müəyyənləşməyib. ABŞ-ın diplomatik səyləri gücləndirməsi addımının Avropadakı müharibənin sona çatdırılmasına yönəlik yeni bir yol aça biləcəyi düşünülür. Lakin Qərbli müttəfiqlər, Trampın Rusiyanın tələblərini önə çəkən bir sülh modelinə məcbur etməsindən narahatdırlar.