Hazırda kirayə dəyərinə görə hesablanan və daşınmaz əmlak vergisinə əlavə edilən “zibil vergisi” (TEOM) 2026-cı ildən ləğv olunacaq. Yeni sistemdə ödəniş birbaşa istehsal olunan zibilin çəkisi, həcmi və ya zibil qabının neçə dəfə boşaldıldığına görə müəyyən ediləcək.
Zibil miqdarı əsas götürüləcək
Hər hesab-fakturaya sabit bir hissə (toplama və emal xərcləri üçün) daxil ediləcək, qalan hissə isə ailənin çıxardığı zibilin miqdarına uyğun olaraq dəyişəcək. Daha çox təkrar emal edən və zibillərini azaldan ailələr daha az ödəyəcək.
Yeni tətbiqin ilk ilində ailələrin ödəyəcəyi ümumi məbləğ əvvəlki ilin 10%-indən çox arta bilməyəcək. Bundan əlavə, dəyişən hissə ümumi fakturanın azı 10%-i, çoxu isə 45%-i ola biləcək. Əgər bələdiyyələr bu məhdudiyyətlərə riayət etməsə, köhnə tariflər qüvvədə qalacaq.
Qərar bələdiyyələrin ixtiyarına buraxılıb
Sistemin tətbiqi zibil toplama və emal səlahiyyətinə malik bələdiyyələrin və yerli birliklərin qərarından asılı olacaq. Qərarın növbəti il qüvvəyə minməsi üçün ən geci 15 oktyabra qədər səsvermədən keçməsi lazımdır. Bələdiyyələr əvvəlcə sistemi qismən tətbiq edib 5–7 il ərzində sınaqdan keçirə, sonra isə bütün ərazidə icra edə bilərlər.
Yeni qanun bələdiyyələrə üç üsul təqdim edir:
Zibil qabının boşaldılma sayına görə,
Toplanan zibilin ümumi çəkisinə görə,
İstifadə edilən konteynerin həcminə görə.
Bundan əlavə, şüşə, plastik, bioloji tullantı və karton kimi müxtəlif tullantı növləri üçün ayrıca tariflər müəyyən edilə bilər.
Fransa hökuməti bu sistemlə vətəndaşların istehlak vərdişlərini dəyişdirməyi hədəfləyir. Zibil miqdarı ilə ödənişin birbaşa bağlı olması sayəsində daha çox təkrar emal ediləcəyi, tullantıların azalacağı və ekoloji istehlak mədəniyyətinin inkişaf edəcəyi gözlənilir.