Təxminən 25 min nəfəri əhatə edən yeni genişmiqyaslı araşdırmaya görə, həddən artıq isti dalğalara uzun müddət məruz qalmaq, müntəzəm siqaret çəkmə və ya spirtli içki qəbulunun təsirləri ilə oxşar şəkildə bədənin qocalmasına səbəb ola bilər.
Araşdırma isti dalğalara təkrar-təkrar məruz qalmanın bədənin bioloji saatını irəli apara biləcəyini və bu vəziyyətin xroniki sağlamlıq problemləri riskini artıra biləcəyini ortaya qoydu.
“Nature Climate Change” jurnalında dərc edilən araşdırma 15 il ərzində 24 min 922 böyüyün sağlamlıq məlumatlarını araşdırdı. Araşdırmaçılar isti dalğalara məruz qalma müddətinin uzanması ilə bioloji yaşın artması arasında aydın bir əlaqə olduğunu aşkarladı.
Hər nə qədər dərhal fərq edilməsə də, bu həddən artıq istiliklə əlaqəli daxili tükənmə və aşınma, müntəzəm olaraq siqaret çəkən və ya spirtli içki qəbul edən şəxslərdə müşahidə edilən zədəni əks etdirir. Tapıntılar isti dalğaların, xüsusilə uzun müddət məruz qalındıqda, siqaret çəkmək və ya spirtli içki qəbul etmək qədər qocalmağa səbəb ola biləcəyini göstərir.
Bu təsiri ölçmək üçün araşdırmaçılar 2008 ilə 2022-ci illər arasındakı sağlamlıq qeydlərini təhlil etdi. Tayvan bu müddət ərzində təxminən 30 isti dalğa yaşadı. Araşdırmada isti dalğa bir neçə gün ard-arda davam edən qeyri-normal yüksək istilik dövrləri kimi təyin edildi.
İştirakçılar qaraciyər, böyrək və ağciyər funksiyalarının yanında qan təzyiqi və iltihab markerləri qiymətləndirən müxtəlif tibbi testlərdən keçdi. Araşdırmaçılar bu məlumatları xronoloji yaşa nisbətən bədənin necə işlədiyini əks etdirən hər bir şəxsin bioloji yaşını təxmin etmək üçün istifadə etdi.
Komanda yaşayış məlumatlarından istifadə edərək hər bir iştirakçının sağlamlıq yoxlamasından əvvəlki iki il ərzində məruz qaldığı mümkün istilik miqdarını hesabladı. Hər 1,3 santigrad dərəcə əlavə istilik məruz qalmanın bir şəxsin bioloji yaşına təxminən 0,023 ilə 0,031 il əlavə etdiyini kəşf etdilər.
“Greek Reporter”ın bildirdiyinə görə bu rəqəmlər tək-tək baxıldıqda kiçik görünə bilər, lakin Honq-Konq Universitetində ətraf mühit epidemioloqu olan baş müəllif Cui Quo bu təsirlərin əhali ümumilikdə və zaman ərzində tətbiq edildikdə əhəmiyyətli olduğunu bildirdi.
çap et