“NVIDIA”nın gəlirlərinin böyük hissəsi indi məlumat mərkəzləri və süni intellektdən gəlir. 2024-cü ildə məlumat mərkəzi gəliri oyun seqmentini keçmişdi və 2025-ci ildə bu tendensiya davam edir; məsələn, FY2025-in dördüncü rübündə məlumat mərkəzi gəliri 35,6 milyard dollar, oyun gəliri isə yalnız 2,5 milyard dollar olub. İllik müqayisədə məlumat mərkəzi gəliri 2024-cü ildə təxminən 47,5 milyard dollardan 2025-ci ildə 115 milyard dollara yüksəlib. “ChatGPT” və “MidJourney” kimi “AI” tətbiqləri “NVIDIA” GPU-larından istifadə edir. Yatırımçılar üçün bu, gəlirlərin daha stabil olmasını təmin edir və oyun dalğalanmalarına asılılığı azaldır.
CUDA ilə rəqibsiz ekosistem
CUDA 2006-cı ildə elan olundu və GPU-ları elmi hesablama üçün çevirdi. Bu gün minlərlə “AI” proqramı CUDA-ya bağlıdır; bu, “NVIDIA”-ya ekosistem üstünlüyü qazandırır. AMD-nin ROCm kimi rəqibləri olsa da, “NVIDIA”-nın hakimiyyəti davam edir və bu, texnoloji monopoliya üstünlüyü yaradır.
Oyun sektorunda asılılığın azalması
“GeForce” markası hələ də güclüdür, lakin “NVIDIA” böyüməsini oyun xaricinə yönəldir: “DRIVE” platforması ilə avtonom avtomobillər, bioinformatika və tibdə görüntüləmə texnologiyaları, robotik və sənaye avtomatlaşdırması. Bu diversifikasiya dövri risklərə qarşı davamlılıq təmin edir.
ARM satınalma təşəbbüsü
2020-ci ildə “NVIDIA” “SoftBank”dan ARM-ı 40 milyard dollara almaq istədi, amma rəqabət narahatlıqları ilə qlobal tənzimləyicilər (o cümlədən FTC) əngəl oldu; razılaşma 2022-ci ildə ləğv edildi. Uğurlu olsaydı, CPU ekosistemində böyük güc olacaqdı – bu, şirkətin tam çip arxitekturası vizyonunu əks etdirir.
Kripto valyuta təsiri
2017-2021 arası kripto mədənçiliyi GPU satışlarını artırdı, amma dəyişkənlik səbəbindən “NVIDIA” ehtiyatla yanaşdı. LHR (Lite Hash Rate) kartlarla mədənçilik performansı məhdudlaşdırıldı, beləliklə oyunçular qorundu. Bu strategiya uzunmüddətli marka dəyərinə fokuslandığını göstərir.
Rəqiblərdən fərqli strategiya
AMD və “Intel” CPU+GPU hibridlərinə yönələrkən, “NVIDIA” GPU mərkəzli qalaraq proqram təminatı, ekosistem və bulud həlləri əlavə edir. DGX serverləri kimi paket həllər, donanım istehsalçısından inteqrasiya olunmuş təminatçıya çevrilməni nümayiş etdirir.
Avtomobildə səssiz irəliləyiş
“Tesla” ilə birbaşa tərəfdaşlıq olmasa da, “Mercedes”, “Volvo” və “Hyundai” kimi istehsalçılar “NVIDIA DRIVE”-dan istifadə edir. AI dəstəkli sürüş sistemləri kritikdir və 2030-a qədər avtomobil gəlirləri milyardlarla dolları keçə bilər – bazar proqnozları 214 milyard dollara işarə edir.
Hissə bölünmə (stock split) strategiyası
2021-ci ildə 4-ə 1 bölünmə fərdi investorların əlçatanlığını artırdı. Böyümə davam etdikcə yeni bölünmələr gəldi: 2024-cü ildə 10-a 1 bölünmə həyata keçirildi. Bu, hissəni daha cazibədar edir və investor bazasını genişləndirir.
“Səssiz monopoliya” olma durumu
“NVIDIA” yalnız “hardware” ilə kifayətlənmir; proqram təminatı (“CUDA”, “AI framework”ləri), bulud (“NVIDIA Cloud”, “DGX Cloud”) və “AI” həlləri də inkişaf etdirir. “Microsoft Azure”, “OpenAI” kimi şirkətlərlə həm rəqabət edir, həm də tədarükçü olur – bu iki tərəfli mövqe üstünlük təmin edir.
Ümumi xülasə
“NVIDIA” süni intellekt infrastrukturu təminatçısıdır, CUDA ilə proqram təminatına bağlılıq yaratmış, avtomobil və səhiyyə sektorunda irəliləyir. Məlumat mərkəzi gəliri oyun seqmentini keçib. Gələcəkdə “AI” çiplərində liderlik bazar dəyərini artıracaq, amma rəqabət (AMD, “Intel”), tənzimləyici təzyiq (məsələn, Çin məhdudiyyətləri) və təchizat zənciri problemləri risklərdəndir.
çap et