Vaxt.Az

İrana qarşı “Snapback” mexanizmi gündəmdə


 

“BMT sanksiyaları Çinə neft satışını dayandıra bilməz”

İrana qarşı “Snapback” mexanizmi gündəmdə İranın neft naziri Möhsün Paknejad bildirib ki, Birləşmiş Millətlər Təşkilatı (BMT) tərəfindən tətbiq oluna biləcək yeni sanksiyalar ölkəsinin Çinə neft satışına təsir etməyəcək. Nazir qeyd edib ki, İran hazırda onsuz da ağır sanksiyalarla üz-üzədir və əlavə tədbirlər praktik baxımdan mühüm dəyişiklik yaratmayacaq.

BMT sanksiyalarının bərpa olunması ehtimalı İran ilə 3 Avropa ölkəsi (“E3” – Fransa, Böyük Britaniya, Almaniya) arasındakı nüvə mübahisələri fonunda yenidən gündəmə gəlib. Avropa ölkələri İranın nüvə fəaliyyətlərində şəffaflıq tələb edir, ən həssas obyektlərə BMT müfəttişlərinin girişinin bərpasını və zənginləşdirilmiş uran ehtiyatlarının məhdudlaşdırılmasını istəyirlər.

“E3” ölkələri sentyabrın 27-də qüvvəyə minə biləcək “snapback” mexanizmini işə salaraq, BMT sanksiyalarının bərpası prosesinə başlayıb. Bu mexanizm İranın nüvə razılaşmasına əməl etmədiyi əsas gətirilərək sanksiyaların avtomatik qaydada əvvəlki formaya qayıtmasını nəzərdə tutur.

Tehran isə bu təşəbbüsü təzyiq vasitəsi kimi qiymətləndirir. Paknejad deyib ki, ABŞ-ın birtərəfli sanksiyaları neft satışını onsuz da əhəmiyyətli dərəcədə məhdudlaşdırır, buna görə də yeni BMT sanksiyaları əlavə yük yaratmayacaq.

Beynəlxalq məlumat və təhlil şirkəti “Kpler”in 2024-cü il göstəricilərinə əsasən, İranın neft ixracının təxminən 80%-i Çinə yönəlir. Bu, Çinin Tehran üçün ən mühüm enerji bazarı olduğunu təsdiqləyir.

Paknejad vurğulayıb ki, İran ilə Çin arasında enerji əməkdaşlığı güclü şəkildə davam edir və iki ölkə arasındakı iqtisadi münasibətlər qlobal sanksiyalardan təsirlənməyəcək. O əlavə edib ki, Tehran son illərdə Çinə neft ixracını artırmaqla mövcud sanksiyalara qarşı balans yaratmağa çalışır.

 





24.09.2025    çap et  çap et