«Qorxurlar!»

Zakir Həsənov: «Mən bir sirr açıram, Müdafiə Nazirliyində 20 minə yaxın ...»

Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpasından sonra, 1991-ci il, oktyabrın 9-da Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin yaradılması barədə qərar qəbul edilib. 1992-ci ilin yanvar ayında Azərbaycan Ordusu özünün ilk əməliyyatını həyata keçirib. Hazırda Cənubi Qafqazda ən güclü və hazırlıqlı ordu hesab edilir, dünya ordularının sırasında isə 50-ci yerdədir.

Müdafiə naziri Zakir Həsənov Milli Ordu günü ərəfəsində ANS TV-nin qonağı olub və Mirşahinin suallarını cavablandırıb.

- Cənab nazir, müsahibəyə razılıq verdiyiniz üçün təşəkkürümüzü bildiririk. Birinci sualım son zamanlar Ermənistan ordusunun fəallaşmasının səbəbləri ilə bağlıdır. Bu son zamanların tarixini özünü istədiyiniz vaxta çəkə bilərsiniz. Sizcə, necə bilirsiniz, onlar qorxudurlar, yoxsa özləri qorxurlar?

- Qorxurlar. İndi bu fikri mən daha geniş izah edəcəyəm. Xatırlayırsınızsa, cənab prezident 2013-cü ilin yekun müşavirəsi zamanı çıxışında qeyd etmişdi ki, ordu quruculuğunda yeni mərhələ başlayır. Cənab prezident qeyd etmişi ki, biz bu gün yeni strategiyadan istifadə edəcəyik. Cənab prezidentin tapşırığı ilə, regionda hərbi-siyasi vəziyyəti nəzərə almaqla, yenidən Silahlı Qüvvələrin əsasnaməsi işlənildi. Təşkilatı ştat strukturu işləndi və cənab prezident tərəfindən təsdiq olundu. Qısa bir müddətdə orduda yeni təşkilatı ştat strukturuna keçid həyata keçirildi. Bu işlərin davamı olaraq xüsusilə cəbhə bölgəsində böyük işlər görüldü. İlk növbədə taktiki baxımdan, atəş sisteminin təşkili baxımından, təhlükəsizlik baxımından, hava hücumundan müdafiə baxımından, istehkam baxımından… Və digər məsələlər var. İndi bunların hamısını burada sadalamaq olmur. Digər məsələlərdə həll olundu və ordu bu istiqamətdə çox gücləndi. Bir məsələni də qeyd etmək istəyirəm ki, qısa bir müddətdə hərbi hissələrdə bütün sursat yeni, müasir zirehli maşınlarla, silahlarla, raketlərlə, atəş yayım sistemləri ilə əvəzləndi.

Xüsusilə də qeyd etmək istəyirəm ki, cənab prezident Naxçıvan Muxtar Respublikasının da müdafiəsini xüsusi diqqət mərkəzində saxlayır. Cənab prezidentin tapşırığı ilə Naxçıvanda əlahiddə ümumqoşun ordusu formalaşdı. Qısa bir müddət ərzində bu ordu komplektləşdi və yeni müasir silahlarla təchiz olundu. Xatırlayırsınızsa, cənab prezident Naxçıvana gedəndə özü həmin silahlara şəxsən baxış keçirdi. Bu ordunun hazırlığını yoxlamaq üçün Naxçıvanda iri miqyaslı təlimlər keçirildi. Təlimlərdə 20 minə yaxın şəxsi heyət, 400-dən çox texnika və artilleriya qurğuları iştirak etdi.

Təbii ki, düşmənlərimiz bunu görən kimi onlarda vahimə yarandı. Onların həm demoqrafik, həm də iqtisadi imkanları Azərbaycanla ayaqlaşmağa imkan verilmir. Bəs neynəməlidirlər? Onların yeganə yolu təxribatdır. Və bunlar təxribata əl atdılar. Təxribat nədən ibarətdir? Onlar başladılar Azərbaycanla Ermənistanın dövlət sərhədində bizim mülki əhaliyə atəş açmağa. Bilirsiniz ki, Qazax istiqamətində atəş açırlar, bizim yaralılarımız var - uşaqlar və qadınlar. Həm də təxribatın davamı olaraq Naxçıvanda… Təbii ki, ikiqat, üçqat cavab alan kimi hay-küy qaldırdılar ki, bizi qırırlar. Elan verirlər, öz KİV-lərində çıxış edirlər ki, snayperlər götürülsün. Təbii ki, nə qədər ki, Ermənistan Silahlı Qüvvələri Azərbaycan ərazisini tərk etməyib, Azərbaycan Silahlı Qüvvələri onlara layiqincə cavab verəcək.

Bir məsələyə də toxunmaq istəyirəm. Bizim Naxçıvanda əlahiddə ümumqoşun ordusu formalaşandan sonra ermənilər öz ərazilərində bir-iki ədəd post qoydular. Təbii ki, bu, daxili auditoriyaya bir işarə idi ki, guya onlar da orda nəsə edirlər. Ancaq təbii ki, bir-iki post məsələni həll etmir. Bundan sonra ermənilər təxribatlarını davam etdirdilər və bizlə informasiya müharibəsinə başladılar. Şayiə yaydılar ki, guya onlar bizim torpağımızı zəbt ediblər. İlk növbədə mən deyim ki, Ermənistan müdafiə naziri təkzib ilə çıxış elədi. Hətta mənə göstərdilər ki, Ermənistan KİV-ləri də bunu təkzib etmişdi ki, belə şey yoxdur, təxribatdır. Amma sonra bizim bəzi KİV-lər başladılar bunu şişirtməyə, yaymağa. Ermənilərə bu təxribatdan istifadə etməyə imkan yaratdılar. Ermənistan müdafiə naziri ikinci dəfə bunu təkzib edib dedi ki, belə şey yoxdur. Mən özüm 1993-сü ildən 2003-сü ilə kimi Dövlət Sərhəd Qoşunlarında xidmət eləmişəm. Bir vaxt qərargah rəisinin birinci müavini vəzifəsində xidmət göstərmişəm və birbaşa dövlət sərhədinin mühafizəsinə cavabdeh şəxs olmuşam. Dövlət sərhədi haqqında neytral zona anlayışı yoxdur. Bir erməni əsgəri bizim əraziyə girməyib və girə də bilməz. Qorxurlar.

- Cənab general, elə verdiyiniz cavabdan çıxış edərək belə bir sual vermək istəyirəm. KİV-lərimizin bu hərəkətləri, xüsusilə də indi misal çəkiyiniz hərəkətləri Sizi nə dərəcədə narahat edir? Ümumiyyətlə, bir umacaq yeri olaraq mətbuatımızın davranışı sizi qane edirmi?

- Bilirsiniz, bəzi KİV nümayəndələri öz şəxsi mənafelərini millətin və dövlətin mənafelərindən üstün tutur. Bu çox təhlükəli bir məsələdir. Təbii ki, mən hesab edirəm ki, bütün iсtimaiyyət bunlara qiymət verməlidir və bunlar bu çirkin əməllərindən əl çəkməlidirlər. Bzi hallarda orduya aid məlumatları yayırlar, bizim hərbi texnikanın hərəkətini çəkib internetə yerləşdirirlər. Buna qətiyyən yol vermək olmaz.

- Boş yerdən Sizi iki dəfə istefaya göndərmişdilər. Daha hansı günahlarla müştərəkləşdirməmişdilər?!. Ümumiyyətlə, internet resurslarının fəallaşdığı bir dönəmdə, bir nazir olaraq, vətəndaşlara nə təklif edərdiniz. Bax, gələcək çağırışçılar sabahın əsgərləridir, birisi günün zabitləridir. Yaxşı halda şəhidləridir, pis halda əlilləridir.

- Ümumiyyətlə, mən demək istəyirəm ki, biz hamımız gərək möhtərəm cənab prezidentin ətrafında sıx birləşək və Vətən uğrunda mübarizəyə hazır olaq. Bütün şəxsi münasibətləri kənara qoyaq. Mən xüsusi qeyd etmək istəyirəm, təbii, məlumatlarımız var ki, bu yazılarla kim məşğuldur. Ordudan qovulan, hansısa şəxsi münasibət zəminində bu yazıları yazan adamlardır. Biz bu adamlara fikir vermirik, amma ümumiyyətlə hərbi sirrin yayılmasına qarşıyıq. Hesab edirəm ki, bu istiqamətdə tədbirlər görüləcək.

- Ermənistan silahlı qüvvələrinin vəziyyəti barədə, mənəvi-psixoloji, hərbi-texniki, bütün bu mühiti, yaşadıqları, düşündükləri barədə nə kimi məlumatlara maliksiniz, cənab nazir?

- Bizdə olan məlumata görə, ilk növbədə Ermənistan silahlı qüvvələrinin mənəvi-psixoloji durumu aşağı səviyyədədir. Xüsusilə də Qarabağda yerləşən bölmələrdə. İlk növbədə Ermənistandan gələn qüvvələrlə Qarabağ ermənilərinin arasında qarşıdurmalar tez-tez baş verir. Nəticələrini biz də KİV-dən eşidirik. O ki, qaldı ordunun təchizatına, çox aşağı səviyyədədir. Biz bunu bilirik. Çünki iqtisadiyyatı çökən dövlətin ordusunun təchizatının nə səviyyədə olmağı hamıya yaxşı aydındır. Bu da imkan vermir ki, ordu lazımi səviyyədə döyüş hazırlığını, taktiki təlimləri həyata keçirsin. Ancaq xırda bölüklərlə atəş meydanlarına çıxırlar, bir iki atəş açıb öz dislokasiya yerlərinə qayıdırlar. Onda görə də biz bu gün biz Ermənistan ordusunun və Qarabağda yerləşən hərbi hissələrin döyüş hazırlığını çox aşağı səviyyədə qiymətləndiririk.

- Nazir kimi fəaliyyətə başlayandan, mənim bildiyimə görə, elə nizam-intizam sahəsində əlinizdən gələni etməyə çalışdınız ki, islahatları bu istiqamətə yönəldəsiniz. Bu gün ordudakı nizam-intizamdan razısınızmı?

- İlk növbədə mən deyim ki, cənab prezidentin tapşırıqlarından biri də nizam-intizamın gücləndirilməsi ilə əlaqədar idi. Bu istiqamətdə biz kompleks tədbirlər həyata keçiririk. Nizam-intizama birbaşa cavabdeh olan zabitlərin ştat sayı artırılıb. Bu, birbaşa bölükdən tutmuş baş idarənin strukturuna kimi yönəlib. Bu istiqamətdə biz hansı işləri planlaşdırırıq? Fərdi tərbiyədən tutmuş hərbi kollektivin formalaşması, hərbi qulluqçuların hərbiyə aid olmayan təsərrüfat işlərindən ayrılması, hərbi qulluqçular arasında qarşılıqlı hörmət, qarşılıqlı nizam-intizama aid hərəkətlər bura daxildir. Bizim hərbi prokurorluqla birgə planımız var. Onlar hərbi hisslərə gedirlər, tədbirlər keçirirlər, qanunları hərbi qulluqçulara izah edirlər. Mənim göstərişimə əsasən intizam pozan hərbi qulluqçular birbaşa hərbi hissədə mühakimə olunmalıdır və nizam-intizamı pozmağa meylli hərbi qulluqçular bu məhkəmədə iştirak etməlidir. İctimaiyyətlə işləyirik, bilirsiniz ki, hərbi hisslərdə olurlar.

Biz hərbi hissələrdə nizam-intizamı gücləndirmək üçün digər vasitələrdən də istifadə edirik. Bu gün biz psixoloji testlər keçiririk. Mənim tapşırığımda orduya çağırışa gələn şəxslər arasında həm mənəvi-psixoloji durumun yoxlanılmasını, həm də tibbi müayinəni gücləndiriblər. Orduya yaramayan şəxsiyyət ordudan kənarlaşdırılır. Bu kompleks tədbirlər hesab edirəm ki, yaxın zamanlarda nizam-intizamın gücləndirilməsində öz sözünü deyəcək.

- İnşallah. Yeri gəlmişkən, dediniz ki, hərbi qulluqçuların təsərrüfat işləri ilə məşğul olmaqları yığışdırılır. Biz belə başa düşməliyik ki, bundan sonra əsgər ayaqyolu təmizləməyəcək. Yemək bişirməyəcək. Bizim imkanımız var, qoy əsgər dövləti, Vətəni qorusun.

- Tamamilə düzdür. Möhtərəm prezidentin tapşırığı ilə bu işlər həyata keçirilir. Artıq bu işlərə mülki adamları götürmək üçün bizim ştat vahidimiz də var. Ona görə də biz 3 minə qədər mülki adamı işə götürmüşük. Mən bir sirr açıram, Müdafiə Nazirliyində 20 minə yaxın yeni ştatda mülki adamlar təmsil ediləcək. Biz mərhələ-mərhələ əsgərlərimizi və zabitlərimizi təsərrüfat işlərindən ayıracağıq. Birbaşa onlar döyüş hazırlığı ilə məşğul olacaqlar.

- Daha bir sual yaranır, cənab nazir. Sizin təyinatınızdan sonra biz islahatların şahidi olduq. Bu islahatlar sırasında infrastruktur layihələri də var idi, əsgərlərin, zabit heyətinin şəxsi keyfiyyətinin artırılması, gücləndirilməsi idə var idi. Bütün bunlar öz yerində. Maddi rifah halının yaxşılaşması, əsgər və zabitlərin həyat şəraitinin yaxşılaşdırılması istiqamətində cənab prezidentin - Ali Baş Komandanın tapşırıqlarının yerinə yetirilməsi istiqamətində hansı işlər görülür?

- Bu ilin sonuna kimi biz sizinlə 10 yeni hərbi hissənin açılmasının şahidi olacağıq. Möhtərəm cənab prezident bu məsələyə çox ciddi fikir verir. 2014-сü ilin birinci yarısının yekunları ilə bağlı çıxışında demişdi ki, mənə şəkillər göstəriblər və göstəriş vermişəm ki, qısa müddətdə orduda sosial bazanın gücləndirilməsi, hərbi hissələr, əsgər yeməkxanaları, zabit yeməkxanaları təmir olunsun. Yeniləri tikilsin, şərait yaxşılaşdırılsın. Bu istiqamətdə çox böyük işlər görülür. İlin sonuna kimi, yəqin ki, bu işlərin əksəriyyətini həyata keçirəcəyik. Təbii ki, bu işlərin hamısını qısa bir müddətdə həyata keçirmək mümkün deyil. Gələn il də bunu davam etdirəcəyik. Ancaq nailiyyətlərimiz var və biz yekunda sizi də dəvət edərik və siz də iştirak edərsiniz.

Xüsusi qeyd etmək istəyirəm ki, möhtərəm cənab prezident Silahlı Qüvvələrin döyüş hazırlığını daha da yüksəklərə qaldırmaq üçün tapşırıq verib. Və biz bu gün birbaşa döyüş hazırlığına təsir göstərən əsgər vəzifələrini ixtisar elədik. Onların yerinə müddətdən artıq müqavilə ilə xidmət edənlər cəlb edilib.

Biz belə hesab edirik ki, ilin axırına kimi 10 minə yaxın bu vəzifələrə mülki şəxs götürəcəyik. Artıq 10 mindən artıq müraciət edən var. Biz onlardan haradasa 6 mindən artığını işə qəbul eləmişik və əsgər vəzifələrinə yerləşdirmişik. Bu həm ordunun döyüş hazırlığını yüksəldir, həm də mənim tapşırığımla bu vəzifələrə cəbhəboyu kəndlərdən işçi götürürlər. Bunlar həm yeri iş yerləridir, 10 min iş yeri az deyil. Həm də ikiqat maaş alırlar. Onlar həm ailələrini, həm də Vətəni qoruyurlar. Hesab edirəm ki, bunların gəlişi ilə silahlı qüvvələrin döyüş hazırlığı daha da yüksəyə qalxacaq.

- İştirak elədiyiniz təlimlərdən razı qaldınızmı? Əgər demək mümkündürsə, hansı sahələrdə problemlərimiz, hansı sahələrdə üstünlüyümüz var?

- Ümumiyyətlə, döyüş hazırlığının həddi yoxdur. Dünyada elə bir ordu yoxdur ki, döyüş hazırlığı ilə kifayətləndiyini desin. Bu, davamlı bir prosesdir. Amma bununla yanaşı, Azərbaycan ordusu günü-gündən güclənir. Mən xüsusilə qeyd etmək istəyirəm ki, zabit-gizir heyətinin professional hazırlığını daha da yüksəldilməsi üçün biz bu gün xüsusi proqram tərtib etmişik. Hərbi məktəbdən, təhsil müəssisələrindən başlamışıq, onların proqramlarını yenidən işləmişik. Daha çox onların yeni döyüş şəraitinə uyğun təlimlərinin təşkilinə diqqət yetirmişik. Mənim göstərişimlə, ümumiyyətlə, döyüş hazırlığının 70 faizi səhrada keçirilməlidir. Onun 30 faizi gecə vaxtı keçirilməlidir. Döyüş hazırlığı birbaşa döyüş şəraitinə uyğun keçirilməlidir. Bu artıq öz nəticəsini verir. Azərbaycanın iqtisadiyyatı imkan verir ki, biz daha çox döyüş hazırlığında daha çox döyüş texnikasından, daha çox döyüş sursatından istifadə edək. Bizim tanklarımız və toplarımız daha çox atacaq. Bu ilə və gələn il biz vertolyotlarımızın döyüş qabiliyyətinin artırılmasına çalışırıq. Bu, bir neçə aydır ki, artıq öz nəticəsini göstərir. Bununla yanaşı, bilikli kadrların müxtəlif vəzifələrə təyin edilməsi öz nəticəsini verir. Hərbi hava qüvvələrinin, hava hücumundan müdafiə qüvvələrinin xaricdə oxuması, qardaş Türkiyədə və digər dövlətlərdə peşə təcrübə mübadiləsi aparması, təbii ki, bunlar hamısı nəticə verir. Qeyd etmək istəyirəm ki, Silahlı Qüvvələrdə cənab prezidentin tapşırığı ilə keçirilən islahatlar artıq öz nəticəsini verir. Düşmən təbii ki, bundan ehtiyatlanır və təxribata əl atır.

- Zakir müəllim, siz nazir olduqdan sonra Moskvada da oldunuz. Buna qədər Brüsseldə, NATO-nun toplantısında da olmuşdunuz. Belə bir sual verim. Azərbaycan ordusunun xətti hansı istiqamətdədir? Biz NATO-ya uyğunlaşırıq, yoxsa Rusiyaya?

- İlk növbədə mən Moskvada MDB dövlətlərinin müdafiə nazirlərinin toplantısında da iştirak etmişəm. Təbii ki, biz bu bölgədə yaşayaraq bütün dövlətlərlə gərək öz münasibətimizi, əlaqələrimizi quraq. Əgər Rusiya Federasiyasından söhbət gedirsə, bizim yaxşı əlaqələrimiz var. Həm hərbi təhsil, həm də hərbi texniki əməkdaşlığımız var. Təcrübə mübadiləsi var.

- Bu günlərdə də müdafiə sənayesi ilə bağlı yüksək səlahiyyətli insanları qəbul etdiniz...

- Bəli. İkinci tərəfdən ordunun inkişafında NATO-nun təcrübəsindən geniş istifadə edirik. Bu bizə müasir təcrübəni orduda tətbiq etməyə imkan yaradır. Sənədləşmə NATO standartları ilədir. Ancaq bir çətinliyimiz də var. Çətinlik ondan ibarətdir ki, NATO dövlətləri bizə silah satmırlar. Ona görə biz tam olaraq bu standartlara keçmək üçün, təbii ki, NATO standartı əldə etməliyik. Ancaq dünyada ikili standartların olması burada özünü biruzə verir. Ermənilər Azərbaycana təcavüz edib, torpaqlarımızın 20 faizini işğal edib, ancaq Azərbaycana NATO silahı satılmır.

- Bəs niyə satılmır NATO silahı bizə?

- Söhbət ondan gedir. Müharibəni nəzərə alaraq deyirlər ki, sizə NATO dövlətləri silah sata bilməz. Problem bundadır. Buna görə, biz bütün dövlətlərin imkanlarından istifadə edirik və öz yerli şəraitimizə, imkanlarımıza baxaraq öz ordumuzu silahla təmin edirik.

- Zakir müəllim, qonşu ölkələrin birindən danışdıq. Amma İran, Türkiyə də var. Bunlarla hərbi əməkdaşlıq nə yerdədir?

- Təbii ki, qardaş Türkiyə ilə əməkdaşlıq etməyimiz böyük şansdır. Türkiyə NATO-nun ən güclü ordularından biridir. Ümummilli liderimiz demişdi ki, biz iki dövlət bir millətik. Bundan istifadə edərək biz, təbii ki, Türkiyənin təcrübəsindən çox faydalanırıq. Bununla yanaşı, İran da bizim qonşumuzdur. Mən özüm də möhtərəm prezidentimizin səfərindən sonra İranda oldum. Yüksək səviyyədə səfər keçdi. Orda da yaxşı danışıqlarımız oldu.

- Deyəsən, İranın müdafiə naziri bu yaxınlarda Azərbaycana gələcək?

- Mən özüm də bu barədə mətbuatdan eşitdim. Mən onu rəsmi dəvət etmişdim. Ancaq hələlik rəsmi cavab yoxdur. İnşallah, gələr. Burada görüşərik. Çünki mənim İrana səfərimi çox yüksək səviyyədə təşkil etmişdi. Məndə istəyərəm ki, burada yüksək səviyyədə səfər təşkil edək.

- Bir şeyi də soruşum, Zakir müəllim. Ermənistan silahlı qüvvələrinin imkanları barədə danışdınız. Təbii ki, biz bunları mətbuatdan da bilirik. Hər halda, Azərbaycanın müdafiəsinə cavabdeh olan Ali Baş Komandandan sonra ikinci şəxs kimi siz də məlumat verdiniz. Ermənistan bəzən Azərbaycanın neft kəmərlərini təhdid edən bəyanatlarla, neft yataqlarımızı vurmaqla bağlı çıxış edir. Necə qorunur bu obyektlər? Onların dediyində nə dərəcə həqiqət var?

- Ümumiyyətlə, onların dediklərinin 99 faizində həqiqət yoxdur. Bilirsiniz, onlar belə bəyanatlarla, təhdidlərlə, Azərbaycana aid deyilən sözlərlə daxili auditoriyaya aid olan məsələləri həll edirlər. Nə qədər desələr də, onsuz da görürsünüz ki, son vaxtlar biz onların mətbuatında da bunu görürük ki, onlarda bu həm demoqrafik, həm iqtisadi istiqamətdə problemləri var. Təbii ki, onlar nə iləsə öz əhalisini sakitləşdirməlidir. Bizim neft kəmərlərinə heç bir təhlükə yoxdur. Mən bunu sizə deyirəm. Biz bu məsələni digər dövlətlərlə də müzakirə etmişik. Türkiyə, Gürcüstanla. Bu yaxınlarda bizim yeni üçtərəfli görüşlərimiz olacaq və biz bu məsələni yenə müzakirə edəcəyik.

- Cənab general, biz demək olar ki, xarici düşmənlə neyləməyimiz barədə məlumat aldıq. Bu məsələyə yenə qayıdacağıq. Bir-iki sualım var. Bu, daxili düşmənlə bağlıdır. Daxili düşmən deyəndə mən birinci növbədə korrupsiyanı, rüşvətlə mübarizəni nəzərdə tuturam. Bilirəm ki, amansız mübarizəyə başladınız. Nəticələr barədə nə demək olar? Azərbaycan ordusunda korrupsiyanın belini sındırmaq mümkün oldumu, yoxsa bu hələ bir az çəkəcək?

- Qeyd etmək istəyirəm ki, cənab prezidentin bununla əlaqədar xüsusi tapşırıqları olub. Kimin əsgərin payında, dövlətin malında gözü varsa, onlara qarşı ciddi mübarizə aparılıb, gələcəkdə də aparılacaq. Rütbəsinə, vəzifəsinə baxmayaraq, onlara qarşı qanunun bütün qüvvəsi ilə tədbirlər görüləcək. Təəssüflər olsun ki, belə hallar Silahlı Qüvvələrdə də olub. Biz belə halların qarşısını almağa çalışırıq və alacağıq da. İndi tam alınıb desəm, birdən sabah nə isə üzə çıxacaq onu heç kim deyə bilməz, heç bir dövlətdə korrupsiyanın tam qarşısının alındığını deməzlər, mümkün deyil bu. Ancaq bunlarla mübarizə hansı dərəcədə aparılır, bu, onun göstəricisidir. Silahlı qüvvələrdə mübarizə ciddi şəkildə aparılır. Artıq dəfələrlə mən müşavirələrdə də qeyd etmişəm ki, birdən kiminsə ağlına bu gələrsə, indidən fikrindən yayınsın. Gec-tez bu, üzə çıxacaq. Bununla yanaşı, demək istəyirəm ki, artıq bunun nəticələri var. Bilirsiniz, Azərbaycanda məlumat almaq çox çətin deyil. Hamı bir-birinə ya tanışdır, ya qohumdur, ya da bir-birinə məlumat ötürür. Artıq biz bilirik ki, əsgərlərimizin təminatında nə qədər irəliləyiş var. Cəbhə bölgəsində və digər hərbi hissələrdə. Təminatdan başqa digər məsələlərdə - sosial bərabərlik, xidmətə cəlb olunma da ciddi nəzarətdədir. Və bu istiqamətdə də kiminsə öz vəzifə borcundan sui-istifadəyə imkan verilməyəcək.

- Biz yeni tendensiyalar müşahidə edirik. Əvvəllər belə şeylər görəndə təəccüblənərdik. Hətta ağlımıza belə gəlməzdi. Bir sıra yeni çağırışçıları ordudan geri göndərirdilər ki, problemləri var. Komissiyaların yenidən yoxlanılmasına ehtiyac var. Hətta adamları zorla geri qaytarırlar ki, bizə belə əsgər lazım deyil. Bu yeniliklər olduğuna görə Sizə təşəkkür edirəm.

- Bilirsiniz. Mən burada ətraflı məlumat vermək istəyirəm. İlk növbədə bu problemlə bağlı heç kimi günahlandırmaq istəmirəm. Niyə? Çünki özüm bu sistemlə tanışam və bu sistemdə çalışmışam. Hansısa çağırışçını tam şəkildə müayinədən keçirmək üçün buna imkan lazımdır. Təəssüflər olsun ki, bizim bəzi rayonlarda bütün mütəxəssislər, həkimlər yoxdur. Ona görə də bəzi rayonlarda çağırışçını tam şəkildə müayinədən keçirmək mümkün deyil. Bunun üçün müxtəlif avadanlıqlar lazımdır. Bəzi rayonlarda müəssisələr mütəxəssislərlə tam şəkildə təchiz olunmayıb. Lakin qısa müddətdə mütəxəssislərlə təmin ediləcəyinin şahidi olacağıq.

Ancaq bu gün bəzi rayonlarda gələn çağırışçılarda xəstəliklər üzə çıxır. Hətta mən həkimlərlə də müşahidə keçirəndə deyirlər ki, bəzi xəstəliklər var ki, onlar özlərini biruzə də vermirlər. Lakin bir az çox hərəkət edəndə həmin xəstəliklər üzə çıxmağa başlayır. Bilirsiniz, bizim gənclər son zamanlar fiziki hazırlıqlardan uzaq olurlar. Kompüterlərin arxasında saatlarla vaxt keçirirlər. Orduya gələndən ilk günlərdən özünü biruzə verməyə başlayır. Bu baxımdan mən heç kimi günahlandırmıram. Ancaq müdafiə naziri kimi göstəriş vermişəm ki, qrup yaradılsın. Tibb məntəqələrimiz var. Müasir avadanlıqlarla təchiz olunmuş məntəqələrimiz var. Daim hərbi hissələrdə olurlar, hərbçiləri tibbi müayinələrdən keçirirlər. Çalışırıq ki, çağırışçının hansısa xəstəliyi varsa, bunu özümüz bilək və dərhal qarşısını alaq. Sizə deyim ki, orduda ciddi xəstəliyi olan əsgərlərin sayı azalıb. Bunun bir neçə səbəbi var. Həm tibbi müayinə, həm təminat, həm təchizat və digər məsələlər. Bu sevindirici haldır. Ümid edirik ki, bunu gələcək illərdə daha aşağı səviyyəyə salaq.

- Bu günlərdə mən oxudum. Hansısa hərbi hissədə ya ehtiyatsızlıq ucbatından öz əsgər yoldaşını həlak edib. Belə şeylər olur. Ümumiyyətlə, bu sahədə statistikanı necə tutuşdurursunuz? Paralelliyi necə aparırsınız. Yeni nazir təyin olunandan sonra belə hallar azalıb, yoxsa elə də qalıb?

- Desəm ki azalıb, tənqid etməyə başlayacaqlar. Çoxalmayıb. Bilirsiniz, bu məsələyə bir kontekstdən baxmaq olmaz. Biz dünya ordularını da izləyirik. Orda vəziyyət necədir - statistikasına baxırıq. Dünyada gedən prosesləri izləyirik. Təbii ki, ekologiyadan tutmuş bütün məsələlər insan psixologiyasına təsir göstərir. Biz hətta bir sıra mütəxəssisləri bu işə cəlb edirik. Ona görə ki, həm psixoloji baxımdan, həm dini baxımdan biz bu məsələləri müzakirə edirik.

Bu barədə Şeyx də danışmışdı. Sağ olsun, o da bizə kömək oldu. İndi mütəxəssislər hərbi hissələrə ziyarət edirlər. Bizim əsgərlərin qarşısında çıxış edirlər. Bu kompleks tədbirlərdir. Ümumiyyətlə, insanlara bütün dünyada son zamanlar psixi təzyiqlər daha da çoxalıb. Bunun da müxtəlif səbəbləri var. Təsəvvür edin ki, minlərlə insan əlində silah ön cəbhədə fəaliyyət göstərir. Təbii ki, ehtiyatsızlıqdan da olur, psixoloji vəziyyətdən olur. Təbii ki, bunun qarşısını almaq üçün tədbirlər görürük.

Və mən tam əminəm ki, qısa müddətdə bunun da qarşısını alacağıq. Tam şəkildə yox. Bu mümkün deyil. Heç kim bunu edə bilməz. Dünyanın heç bir ordusunda bu mümkün deyil. Ancaq sayını azaltmağa tam əminik.

- Cənab general, qarşıdan Silahlı Qüvvələrin bayramı gəlir. Ordumuzun günü gəlir. Bu münasibətlə hansı tədbirlər planı həyata keçiriləcək?

- Təbii ki, biz proqramlarımızı planlaşdırmışıq. İlk növbədə mən sizə deyim ki, möhtərəm cənab prezidentin rəhbərliyi ilə bu yaxınlarda Silahlı Qüvvələrin hissə və bölmələri, Daxili İşlər Nazirliyinin daxili qoşunları və sərhəd qoşunlarının iştirakı ilə birgə tədbirlər keçiriləcək. Və möhtərəm cənab prezidentə onlar təqdim olunacaq. Bizim bayram tədbirlərimiz var. Hərbi hissələrdə ictimaiyyətlə görüşlər nəzərdə tutulub. Bu gün mən zabit, gizir heyətinə xidməti mənzillərin açarını təqdim etdim. Məlumat üçün deyim ki, bu il 500-ə yaxın hərbi qulluqçuya xidməti mənzillər təqdim ediləcək. Təbii ki, digər bayram tədbirləri həyata keçiriləcək.

- Ali Baş komandanımızın ordunu etibar etdiyi şəxs olaraq sizə sonuncu sualım Azərbaycan ordusunun hazırlığı barədədir. Azərbaycanın müdafiə naziri başda olmaqla Azərbaycan ordusu Ali Baş Komandanın əmrini yerinə yetirməyə nə dərəcədə və necə hazırdır?

- Bu gün Azərbaycan Silahlı Qüvvələri, möhtərəm cənab prezident, Silahlı Qüvvələri ali baş komandanın hər bir əmrini yerinə yetirməyə tam hazırdır. Fürsətdən istifadə edib mən silahlı qüvvələrimizin şəxsi heyətini, veteranlarımızı, onların ailələrini, şəhid ailələrini bayram münasibətilə təbrik edirəm.

- Təşəkkür edirəm. Çox sağ olun.

- Siz də sağ olun.