Vaxt.Az

Kədərin mənəvi atası


 

Leonard Kohen: «Mən ölməyə hazıram»

Kədərin mənəvi atası Bəzən «kədərin mənəvi atası» adlandırılan Leonard Kohen həyatı boyu depressiyalara meylli olub. Bu onun zirək, füsunkar və istehzalı lirikasında öz əksini tapıb.

Leonard Norman Kohen 1934-cü il sentyabrın 21-də Monreal şəhərinin varlı Vestmaunt rayonunda anadan olub.

Onun anası Kanadaya Litvadan gəlib. Dəbdəbəli geyim mağazasının sahibi olan atası Natan isə Polşa əsilli idi. Leonard Kohen 9 yaşında ikən vəfat edən atası oğluna ədib karyerasını davam etdirmək üçün xüsusi fond yaratmışdı.

Gənc Kohen özəl yəhudi məktəbində təhsil almışdı. Burada o, gitara çalmağı öyrənmiş, «Buckskin Boys» adlı musiqi qrupunu yaratmışdı.

«Gitara qızları cəlb edir», - Kohen musiqi qrupunun yaradılmasını izah edərkən deyib.

1951-ci ildə Monreal şəhərindəki MakGill Universitetinin İngilis Ədəbiyyatı fakültəsinə daxil olan Leonard Kohen 1956-cı ildə «Let Us Compare Mythologies» adlı ilk şeirlər toplusunu çap edir.

Uğur qazanan ilk kitabın ardınca 27 yaşlı şair özünün ikinci əsərini dərc edir. Spice «Box of Earth» adlı toplu Kohenin peşəkar şair olduğunu təsdiqləyərək onun ən populyar əsərinə çevrilir. Bunun ardınca şairin nəşr etdiyi «You Have the Lovers» kitabında Kohenin insan münasibətlərilə maraqlandığını görmək olar.

1963-cü ildə ədib norveçli Marianne Jensenlə birlikdə Yunanıstanın «Hydra» adasına köçür. O, burada özünün «Favourite Game» adlı ilk romanını yazır. Mariann Censenə həsr etdiyi məşhur «So Long Marianne» mahnısı da məhz bu adada keçirilən illərin məhsuludur.

1966-cı ildə, Amerikaya köçməzdən əvvəl, Leonard Kohen «Beautiful Losers» adlı sonuncu romanını nəşr edir.

1967-ci ildə artıq ABŞ-da ikən Kohen ilk dəfə musiqi aləminə qədəm qoyur.

Onun bəstələdiyi «Songs of Leonard Cohen» albomu kommersiya baxımından uğursuz olsa da, folk həvəskarları arasında klassikaya çevrilir.

Kohenin bu ərəfədə yazdığı «Suzanne» mahnısı Cudi Kollinsin ifasında hit olur. Bu uğurun ardınca Leonard Kohen yaratdığı daha üç albomla Avropa, Kanada və ABŞ-da müğənni kimi çıxışlara başlayır.

Canlı çıxışlardan qorxmasına rəğmən kanadalı sənətçi qastrol turnirləri arasında 1970-ci ildə İngiltərənin «Isle of Wight» adasındakı Festivalındakı konsertə qatılır.

1973-cü ildə Leonard Kohen İsraillə Suriya və Misir arasında başlayan müharibəyə könüllü kimi qatılmaq üçün İsrailə yollanır. Lakin o, fəal xidmət əvəzinə hərbçiləri əyləndirmək üçün tank diviziyasına ezam olunur.

1970-ci illərin sonunda Kohenin musiqisinə maraq azalır. Lakin 1985-ci ildə «Various Positions» adlı albom yenidən dinləyiciləri cəlb edir. Onun tərkibindəki «Hallelujah» mahnısı eşq, din, həsrət və peşmançılıq mövzularından bəhs edir.

Öncədən səsyazma şirkətlərinin xoşuna gəlməyən bu musiqi əsəri Kohenin ən çox ifa olunan mahnısı tanınır.

Bu mahnı o cümlədən 2001-ci ildə çəkilmiş «Şrek» cizgi filmində də səslənir.

1987-ci ildə Kohenlə müğənni Cennifer Uarnesin əməkdaşlığı nəticəsində yaradılmış «Famous Blue Raincoat» albomu gənc nəsil arasında uğur qazanır.

1990-cı illərdə yaradıcılığına fasilə verən bəstəkar buddizmə meyl göstərməyə başlayır. 1996-cı ildə isə o, buddist rahibi həyatını yaşamaq üçün Kaliforniyaya köçür.

Bundan 5 il keçmiş yenidən səhnəyə qayıdan sənətçi «Ten New Songs» albomunu təqdim edir.

2006-cı ildə Kohenin produseri (və vaxtilə sevgilisi) Kelli Linç musiqiçinin hesabından 5 milyon dollardan artıq vəsaiti ələ keçirir. Kohenin xeyrinə çıxarılan məhkəmə qərarına rəğmən pulu qaytarmaq mümkün olmur.

73 yaşlı Kohen yenidən qastrollara başlamağa məcbur olur.

2012-ci ildə Kohenin hazırladığı «Old Ideas» albomu bəstəkarın ən yüksək musiqi reytinqli əsəri tanınır. Kohen onu tanıtmaq üçün qastrollara çıxır.

Qastrolları başa vuran Kohen 2013-cü ilin sonundan demək olar ictimaiyyət qarşısına çıxmayıb.

Bəstəkarın ötən ay hazırlanan sonuncu «You Want It Darker» albomunun prodüseri onun oğlu Adam olub. Kəskin kürək ağrılarına görə Kohen evini tərk edə bilmədiyi üçün Adam mikrofonu atasının laptopu üzərində saxlayıb.

«Mən ölməyə hazıram», - sonuncu albomundan sonra Kohen deyib. «Ümid edirəm ki, bu o qədər də ağrılı deyil. Mənim üçün bu qədər. Vəssalam».

 





13.11.2016    çap et  çap et