ABŞ və Rusiya arasında məhbus mübadiləsində Rusiyanın amerikalı qadın basketbolçu Britni Qrineri, ABŞ-ın isə rus silah alverçisi Viktor Butu azadlığa buraxması beynəlxalq ictimai rəydə böyük səs-küyə səbəb olub.Dünyada “Ölüm taciri” kimi tanınan Viktor Butun azadlığa buraxılması “ABŞ Rusiyaya boyun əydi” kimi tənqidlərə səbəb olub. CNN telekanalı 2012-ci ildə Kolumbiya İnqilabçı Silahlı Qüvvələrinə (FARC) silah tədarük etdiyinə görə ABŞ-da 25 il həbs cəzasına məhkum edilən 55 yaşlı Boutun Rusiya lideri Putin üçün niyə bu qədər əhəmiyyətli olmasının təhlilini yayımlayıb.
Təhlildə bildirilib ki, Qriner yalnız narkotik saxlamaqda, Viktor Bout isə dünya miqyasında silah şəbəkəsini idarə etməkdə təqsirli bilinib.
Dünən axşam Moskvaya gələn və Rusiya televiziyasında canlı yayımlanan Bout anasını və arvadını qucaqlayaraq “Gecənin bir yarısı məni oyadıb, əşyalarımı yığmaq əmr etdilər” deyib.
Keçmiş sovet əsgəri olan But dünyanın ən qabaqcıl silah alverçilərindən biri kimi təsvir edilirdi. 2008-ci ildə ABŞ-ın Taylandda keçirdiyi əməliyyatla yaxalanan But ona qarşı irəli sürülən ittihamları rədd edib və qanuni daşımalarla məşğul olduğunu iddia edib. Lakin 2012-ci ildə ABŞ-da gətirildiyi məhkəmədə “terrorçuları raketlə təmin edərək amerikalıları öldürməyə cəhd” ittihamı ilə 25 il həbs cəzası alıb.
Butun Kolumbiyadakı FARC təşkilatına, Afrikaya, hətta Əl-Qaidə və Talibana silah satdığı iddia edilir.
Bout isə ABŞ-ın onu siyasi məqsədlərlə hədəfə aldığını iddia edib. Rusiya administrasiyası “Ölüm taciri”nin azad edilməsi üçün sona qədər mübarizə aparacağına söz vermişdi. Uzun müddət dünya gündəmində olan Bout Hollivudun da diqqətini çəkib və hekayəsi 2005-ci ildə Nicolas Cage və Ceyred Letonun baş rollarda çəkildiyi "Döyüş Tanrısı" filminin də mövzusu oldu.
CNN, Butun Rusiya üçün çox əhəmiyyətli bir ad olduğunu və Rusiya lideri Vladimir Putinin azadlığa çıxması üçün illərdir böyük səylər göstərdiyini yazıb. Dünyanın önəmli siyasi xadimlərinə yaxın olduğu deyilən Butun keçmiş hərbçi kimi Rusiya kəşfiyyatına çox yaxın olduğu, onun Rusiya dövlətinin maraqlarına uyğun olaraq dünyaya silah alveri etdiyi qeyd edilib.
Təhlildə o da qeyd olunub ki, bir çox rusların qəhrəman kimi gördüyü Butun azadlığa buraxılması illərdir Rusiya dövləti üçün prestij məsələsinə çevrilib.
ABŞ basketbolçusu Britni Qriner fevral ayında Rusiyada narkotiklə saxlanılıb, 9 il həbs və 1 milyon rubl pul cəzasına məhkum edilib. ABŞ prezidenti Co Bayden dünən “Twitter” hesabında paylaşıb: “Bir neçə dəqiqə əvvəl Brittni Qrinerlə telefonda danışdım. O, sağ-salamatdır və indi evə gəlir”.
çap et