Açığı, son aylarda fiziki və ruhi sağlamlığı getdikcə faciəvi hal alan ABŞ prezidenti Co Baydenin noyabrın 5-də keçiriləcək prezident seçkilərində namizəd olma ehtimalını artıq görünmür. ABŞ ictimaiyyəti və hətta demokratların əksəriyyəti arasında Baydenin geri çəkilməsinə meyl var. Vitse-prezident Kamala Harris onun yerinə mümkün namizədlərdən biridir. Kaliforniya qubernatoru Qeyvin Nyusom, Miçiqan qubernatoru Qretçen Uaytmer və nəqliyyat katibi Pit Buttiqiq digər alternativlər kimi pərdə arxasında danışılır. Bu üç addan birinin prezidentliyə namizəd kimi ortaya çıxma ehtimalı olduqca aşağıdır. Üstəlik, Kamala Harrisin Demokrat Partiyası daxilində lobbiçilik gücü bu üç addan qat-qat üstündür.

Harris bu yaxınlarda ictimaiyyətə “Bizim namizədimiz Co Baydendir. Biz əvvəllər Trampı məğlub etmişik, yenə də məğlub edəcəyik”. Onun “Bu mənim son sözümdür” deməsi sədaqət bəyannaməsi və siyasi fəzilət nümunəsi kimi qiymətləndirilsə də, Partiyasının prezidentliyə namizədliyi vəzifəsini qucağına qoyulsa, qollarını çırmalayacaq. Trampın ən kiçik tərəddüd olmadan seçkidə şiddətli mübarizə apararaq, bütün gücü və iddiası ilə yenidən yarışa girəcəyi göz ardı edilməməlidir.

ABŞ-da aparılan son milli sorğularda Donald Trampın səs nisbəti 46-47%, Baydenin səs nisbəti isə 43-44% civarındadır. Deməli, Tramp 2,5-3% civarında fərq yaratmış kimi görünür. Belə olan halda, Trampa qarşı olan namizəd qarşıdakı 4 ayda fərqi aradan qaldırmalı və çox ciddi zəhmətlə irəli getməlidir. Açığı, demokratları son dərəcə çətin seçki marafonu gözləyir. Açığı, Harrisdən başqa yuxarıda qeyd olunan alternativlərin namizədliyini irəli sürmək imkanını o qədər də rasional hesab edilmir. Bunun ehtimalını düşünülmür də. Bu da faktdır ki, Trampa sui-qəsd təkcə respublikaçılara deyil, demokratlara da ciddi təsir edib. Lakin bu sui-qəsd cəhdi respublikaçıların Trampın ətrafında daha sıx birləşməsinə səbəb olsa da, demokratların beynində əvvəllər yığılan sual işarələrini də artırdı və onların yarıdan çoxunun Baydenlə bağlı fikirləri aydınlaşmağa başladı. Hamı razılaşdı ki, yenidən seçkilərdə qalib gəlmək üçün o, yeganə alternativ deyil. Məsələn, demokrat Adam Şiff bu yaxınlarda Co Baydeni seçkilərdən geri çəkilməyə çağırıblar. Son günlər bu cür çağırışların artması, təbii ki, Baydenin yaxın işçi qrupunu, xüsusən də Kamala Harrisi, belə demək mümkünsə, qaranlıq düşünməyə vadar edir.

Donald Tramp fövqəladə siyasətçi, qeyri-adi ABŞ prezidenti və hətta qeyri-adi iş adamı kimi həyatı boyu zirvəyə qalxmağı və enməyi, sonra səbirlə yenidən zirvəyə qalxmağı bacarıb. Məsələn, Trampın karyerasının zirvəsində qələmə aldığı “Zirvədə qalmaq” həm iş dünyasında, həm də ABŞ-ın ictimai həyatında məruz qaldığı qarışıqlıq və təcrübələrdən bəhs edən bir kitabdır. Zirvədə qalmaq kitabının əsas mövzusu aşağıdakı cümlədir: “Qalibləri uduzanlardan ayıran yeganə şey taleyin hər bir yeni dönüşünə reaksiyanızdır”.

Trampın son sui-qəsd cəhdindən sonra qətiyyətli və meydan oxuyan rəftarı sözügedən kitabdakı bu ifadələrin təzahürüdür. Bundan əlavə, hazırda ABŞ-da ciddi Trampist siyasi hərəkat var. Əslində, 6 yanvar 2021-ci ildə hadisələrlə dolu konqres binasına basqın Trampizmin zirvəsi idi. Düşünürəm ki, son sui-qəsd post-trampizmin yeni şəfəqinə qapı açdı. Çünki Amerika cəmiyyəti iddialı, incimiş, avtoritar siyasətçiləri sevir və dəstəkləyir.