Tik-Tokun taleyi həll olunur
ABŞ və Çin nümayəndə heyətləri danışıqlar üçün Madriddə bir araya gəlib
11:41 | 3 oktyabr 2024 | Cümə axşamı
Məqaləyə 3161 dəfə baxılıb
Şriftin ölçüsü
“İkinci NATO” olmayacaq
Dehli Tokionun təklifi ilə razılaşmır
Elxan ŞAHİNOĞLU
MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ
-
-
Büdcə kəsirində tariflərin təsiri
35 milyardlıq azalma var
-
Trampın “G7”dən tələbi
ABŞ prezidenti Avropa Birliyinə etdiyi şərti “Böyük Yeddilik”dən də istədi
-
CPİ gözləntiləri aşdı
İllik əsas inflyasiya isə 3,1% təşkil edib
-
“Hindistanı həll edəcəyik”
Lutnik: “Yeni Dehli ilə ticarət anlaşması Rusiyadan neft ticarətinə bağlıdır”
-
28 min artım
ABŞ-da işsizlik müavinətinə müraciətlər dörd ilin pik həddinə çatdı
-
ABŞ-ın “Ruh”u Rusiyanın qapısında
NATO ölkələri yeni dəniz hədəflərini məhvetmə silahını sınaqdan keçirdi
-
Macarıstan və Slovakiya təzyiq altında
ABŞ və AB enerji sanksiyaları ilə Rusiyanı hədəf aldı
-
“Nikkei” zirvədə
Yaponiya və Tayvan birjaları rekord səviyyəyə çatdı
-
Gözlənilməz görüş
Çin və ABŞ-ın xarici işlər və müdafiə nazirləri iki ölkə münasibətlərini müzakirə edib
-
ABŞ daha bir ölkəyə raket satdı
“AIM-120C-8” NATO ölkəsinin hücum qabiliyyətini artıracaq
-
Meksika ABŞ-ın sözünə baxır
Çin və digər Asiya ölkələrindən gələn avtomobillərə vergi artımı olacaq
-
ABŞ-da araşdırma başladı
Əmək Nazirliyində məlumat toplama prosesi ilə bağlı şübhələr yaranıb
-
Avtomagistrallardakı kibertəhlükə
ABŞ-dan gizli cihaz xəbərdarlığı
-
“İndi başlayırıq”
Polşada Rusiya PUA böhranına Trampdan reaksiya
-
Putinin qaynatdığı “qurbağa”
Əgər Qərb addımlarını sərtləşdirməsə, ...
Yaponiyanın yeni baş naziri Siqeru İsiba Asiya bölgəsində NATO-ya bənzər hərbi blokun yaradılmasını təklif edib. Siqeru İsiba keçmişdə ölkəsinin müdafiə naziri olub. Ona görə də o baş nazir qismində təhlükəsizlik mövzularına diqqəti artırıb.
Dehli Tokionun təklifini bəyənməyib. Hindistanın xarici işlər naziri Subrahmanyam Jaishankar bildirib ki, Hindistan Yaponiyadan fərqli olaraq heç bir dövlətin strateji müttəfiqi deyil. Hindli diplomat bu ifadəsi ilə Yaponiyanın ABŞ-ın strateji müttəfiqliyinə işarə edib. Subrahmanyam Jaishankar bununla həm də demək istəyib ki, Hindistan Qoşulmayanlar Hərəkatının üzvü kimi hərbi bloklara qoşulmur.
Yaponiya və Hindistan ABŞ və Avstraliya ilə birgə QUAD təşkilatının üzvüdürlər. Dehli ilə Tokio arasında son illərdə daha sıx münasibətlər formalaşıb. Buna baxmayaraq, Dehli bu təşkilatın hərbi blok olmadığını bəyan edib. Hindistanın xarici işlər naziri bunu bir neçə dəfə səsləndirib. Buna baxmayaraq, Tokio bu təşkilatın “ikinci NATO”ya çevrilməsi ideyasından imtina etməyib. Tokionun narahatlığı aydındır. Çinin bölgədə artan hərbi gücü, o cümlədən Çin-Rusiya birgə hərbi təlimlərinin Yaponiya sahillərində keçirilməsi Tokionu ciddi narahat edir. Yaponiya ABŞ-ın strateji müttəfiqi olsa da, ətrafında daha güclü təhlükəsizlik çəmbərinə ehtiyac duyur.
Vaşinqton da Dehli kimi Asiyada “ikinci NATO” yaradılmasına müsbət yanaşmır. ABŞ Prezidentinin milli təhlükəsizlik üzrə müşaviri Ceyk Sallivan Vaşinqtonun Hind və Sakit Okean bölgəsində hərbi blok yaratmaqla bağlı tələsik qərarın veruilməsinin tərəfdarı deyil.
Beləliklə, Tokio yaxın müddətdə “bölgədə ikinci NATO yaradaq” ideyasını reallaşdıra bilməyəcək. Bu yalnız o halda baş verə bilər ki, Çin Tayvan adasını nəzarətə götürmək istəsin və bölgədə toqquşma baş versin. Bu halda bölgədə təhlükəsizlik strukturunun əhəmiyyəti arta bilər. Ancaq Rusiya-Ukrayna müharibəsi və Yaxın Şərqdəki gərginlik, o cümlədən İsrail-İran qarşıdurması fonunda Çinin Hind və Sakit Okean bölgəsində yeni münaqişə ocağı yaratmasının ehtimalı azdır. Hindistan da Çinlə münasibətlərində suallara təğmən, “ikinci NATO”ya “hə” deməklə vəziyyətin daha da gərginləşməsini istəmir.
