ABŞ toplaşanların yerini dəyişib?
Döyüş təyyarələri Hind okeanında Dieqo Qarsiya adasındakı bazada hərəkətlilik
11:41 | 3 oktyabr 2024 | Cümə axşamı
Məqaləyə 3129 dəfə baxılıb
Şriftin ölçüsü
“İkinci NATO” olmayacaq
Dehli Tokionun təklifi ilə razılaşmır
Elxan ŞAHİNOĞLU
MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ
-
-
Təyyarədə təxribat şübhələri
Hindistandakı qəza ilə bağlı araşdırma genişlənir
-
935 nəfər həlak olub
İsrailin İrana hücumlarında 38 uşaq, 102 qadın dünyasını dəyişib
-
İranda “Starlink”ə qadağa
Ölkə parlamenti nəzarətsiz internet çıxışını qadağan etdi
-
“Deyin ona ...”
“Mən İranla danışmıram, onlara heç nə təklif etmirəm”
-
“Hücumlar gözlənildiyi qədər dağıdıcı olmadı”
İran rəsmilərinin telefon danışığı sızdı
-
ABŞ-dan İrana mesaj
“Xameneyini hədəf almağa və rejimi dəyişməyə çalışmırıq”
-
Yanğınsöndürənlərə silhalı hücum
Snayper atəşi nəticəsində 2 nəfər ölüb, bir yaralı var
-
İtən uran haradadır?
İranın nüvə müharibəsində siçan-pişik oyunu
-
“Birtərəfli zorakılıq nümunəsi”
Çindən tarif razılaşmaları ilə bağlı xəbərdarlıq
-
ABŞ-da vergilərin azaldılması qanun layihəsi təsdiqlənib
İki respublikaçı əleyhinə səs verib
-
Birjalarda ticarət razılaşması yüksəlişi
Ticarət müqavilələrindəki inkişafın müsbət təsiri qlobal bazarlarda görünür
-
Kanada geri çəkildi
ABŞ-ın texnologiya şirkətlərinə vergi qaldırıldı
-
Müharibə ...
... insan axmaqlığı, yoxsa tarixin vazkeçilməz inkişaf spiralı?!
-
“İman adamı yalan danışmamalıdır, amma o, ...”
Trampın öldürücü sözləri Xameneyi üçün bombardmanlardan betər oldu...
-
İranda namaz qılanı məsxərəyə qoyurlar
“Güney Azərbaycandan bizə səslənən tənqidlər”
Yaponiyanın yeni baş naziri Siqeru İsiba Asiya bölgəsində NATO-ya bənzər hərbi blokun yaradılmasını təklif edib. Siqeru İsiba keçmişdə ölkəsinin müdafiə naziri olub. Ona görə də o baş nazir qismində təhlükəsizlik mövzularına diqqəti artırıb.
Dehli Tokionun təklifini bəyənməyib. Hindistanın xarici işlər naziri Subrahmanyam Jaishankar bildirib ki, Hindistan Yaponiyadan fərqli olaraq heç bir dövlətin strateji müttəfiqi deyil. Hindli diplomat bu ifadəsi ilə Yaponiyanın ABŞ-ın strateji müttəfiqliyinə işarə edib. Subrahmanyam Jaishankar bununla həm də demək istəyib ki, Hindistan Qoşulmayanlar Hərəkatının üzvü kimi hərbi bloklara qoşulmur.
Yaponiya və Hindistan ABŞ və Avstraliya ilə birgə QUAD təşkilatının üzvüdürlər. Dehli ilə Tokio arasında son illərdə daha sıx münasibətlər formalaşıb. Buna baxmayaraq, Dehli bu təşkilatın hərbi blok olmadığını bəyan edib. Hindistanın xarici işlər naziri bunu bir neçə dəfə səsləndirib. Buna baxmayaraq, Tokio bu təşkilatın “ikinci NATO”ya çevrilməsi ideyasından imtina etməyib. Tokionun narahatlığı aydındır. Çinin bölgədə artan hərbi gücü, o cümlədən Çin-Rusiya birgə hərbi təlimlərinin Yaponiya sahillərində keçirilməsi Tokionu ciddi narahat edir. Yaponiya ABŞ-ın strateji müttəfiqi olsa da, ətrafında daha güclü təhlükəsizlik çəmbərinə ehtiyac duyur.
Vaşinqton da Dehli kimi Asiyada “ikinci NATO” yaradılmasına müsbət yanaşmır. ABŞ Prezidentinin milli təhlükəsizlik üzrə müşaviri Ceyk Sallivan Vaşinqtonun Hind və Sakit Okean bölgəsində hərbi blok yaratmaqla bağlı tələsik qərarın veruilməsinin tərəfdarı deyil.
Beləliklə, Tokio yaxın müddətdə “bölgədə ikinci NATO yaradaq” ideyasını reallaşdıra bilməyəcək. Bu yalnız o halda baş verə bilər ki, Çin Tayvan adasını nəzarətə götürmək istəsin və bölgədə toqquşma baş versin. Bu halda bölgədə təhlükəsizlik strukturunun əhəmiyyəti arta bilər. Ancaq Rusiya-Ukrayna müharibəsi və Yaxın Şərqdəki gərginlik, o cümlədən İsrail-İran qarşıdurması fonunda Çinin Hind və Sakit Okean bölgəsində yeni münaqişə ocağı yaratmasının ehtimalı azdır. Hindistan da Çinlə münasibətlərində suallara təğmən, “ikinci NATO”ya “hə” deməklə vəziyyətin daha da gərginləşməsini istəmir.
