İnquşların narazılığı böyüyür
Sərhəd anlaşılmazlığı federasiyada çat yaradacaq
Zeynal ƏMİRALIYEV
MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ
-
“Yenilməz batareya” məhv oldu
Ukrayna ordusu Krımdakı “S-400”lərin birini vurub
-
“Özünü müdafiə hüququ çərçivəsindədir”
NATO Ukraynanın Rusiya ərazisini bombalamağa yaşıl işıq yandırıb
-
95 milyard dollarlıq yardım
ABŞ Ukrayna, İsrail və Tayvana fantastik məbləğ ayırdı
-
“NATO həmişəkindən daha güclüdür”
“Ukrayna müharibəsi təhlükəsizliyin regional deyil, qlobal olduğunu göstərdi”
-
Ukraynada çağırış yaşı aşağı salındı
Zelenski uzun müddətdir yubatdığı qanunu imzaladı
-
“Kerç partlayacaq”
Ukrayna müharibədə bütün balanslar dəyişməyə qərarlıdır
-
“Rusiya gələcəyini Pekinə girov qoyub”
Yens Stoltenberq: “Ukraynanın yeganə dəstəkçisi ABŞ deyil”
-
ABŞ terrordan qabaq işarə vermişdi
Putin qeyri-qanuni miqrasiyaya qarşı təhlükəsizlik tədbirlərinin artırılmasını əmr edib
-
Dezinformasiya yayanlara sanksiya
Fransa XİN Rusiya şirkətlərini hədələdi
-
Rusiya ordusunda kritik dəyişiklik
Hərbi Dəniz Qüvvələrinə və Qara Dəniz Donanmasına iki təyinat
-
Tanekoya PUA zərbələri
Ukrayna Rusiyanın əsas neft emalı zavodunu vurdu
-
Rusiyaya PUA hücumu
“Shaded-136”lar istehsal olunan zavodda partlayış baş verib
-
150 minlik ordu
Rusiyada növbəti səfərbərlik üçün yaş həddi artırıldı
-
“Qətliam olacaq”
“85 il əvvəl 200 min rus əsgərini öldürmüşdük”
-
“Havana sindromu” – sirr pərdəsi aralanır
Dünyanın səbirsizliklə gözlədiyi hesabat dərc olundu
-
Ukraynaya 1,5 tonluq bomba atıldı
SSRİ zamanı istehsal Termobarik raket döyüşdə ilk dəfə istifadə olunur
Rusiya Federasiyasının Şimali Qafqazdakı 2 subyekti olan Çeçenistan və İnquşetiya rəhbərliyi uzun müddətdir iki dövlət arasında narazılığa səbəb olan sərhəd məsələsini həll etdilər. Bir neçə gün bundan öncə Çeçenistan prezidenti Ramzan Kadırov və İnquşetiya rəhbəri Yunusbek Yevkurov arasında uzun müddətdir müzakirə edilən və mübahisə yaradan sərhəd məsələsində razılıq haqqında müqaviləyə qol çəkdilər. Həmin sənədə əsasən tərəflər mübahisəli bir neçə rayonu bir-birinə qaytarmalıdırlar. İnquşetiyanın Çeçenistana daha çox torpaq verməsi inquşlarda böyük narazılığa səbəb olub. Onlar maddələrin məlum olduğu gündən bəri müqaviləyə etiraz edirdilər. Sənəd İnquşetiya parlamentində təsdiq edildikdən sonra 10 minə yaxın insan parlamentin binası qarşısına toplaşaraq bu müqavilənin ləğvini tələb ediblər. İlk öncə Milli Qvardiya əsgərlərinin müşayiəti altında bir neçə deputat etirazçıların qarşısına çıxmağa cəhd edib. Etirazçılarıdan bəzisinin silahla atəş açmasından sonra əsgərlər hakimiyyət nümayəndələrini binaya aparıblar.
Bu müqavilə heç şübhəsiz ki, Kremlin razılığı olmadan imzalanmazdı. Bəs Putin Administrasiyası niyə görə mübahisəni çeçenlərin xeyrinə həll etdi?
Burda bir neçə amil var. İlk növbədə Çeçenistan rəhbəri Ramzan Kadırovun faktoru. Belə ki, Kadırov çeçenlərin arasında nüfuzunu daha da gücləndirmək və hakimiyyətdən getdikdən sonra da təsir gücünü saxlamaq isdəyir. Buna görədə adını tarixə salacaq mühüm bir işə imza atmalıydı. Rusiya prezidenti qarşısında xüsusi xidmətlərinə görə Putin də onu mükafatsız qoymadı.
İkinci bir məsələ Moskvanın narazı çeçenləri razı salmaq üçün bu işi həyata keçirməsidir. Aydın məsələdir ki, müharibə bitsə də, Rusiyadan narazı olan insanlar Çeçenistanda çoxluq təşkil edir. Bu insanlar əsasən yeniyetmə gənclərdən ibarətdir. Kreml onların problemə çevrilməsini arzulamır. Bu müqavilə ilə millətçi çeçen gənclərinin istəyi yerinə yetirildi. Onların “dədə-baba torpağımız” dediyi yerlər yenidən onlara qaytarıldı.
Üçüncü bir məsələ isə Moskvanın bölgə xalqları arasında ənənəvi ədavəti alovlandırmasıdır. Kreml düşünür ki, imperiyaların “parçala və hökmranlıq et” siyasəti nəticəsində bölgə daha yaxşı idarə ediləcək. Amma bu məsələ həll olunmasa və böyük problemə çevrilsə onun Rusiya və Qafqaz regionu üçün nəticələri çox ağır ola bilər.
Xarici dəstək sayəsində dini amillər də narazılığı gücləndirsə, münaqişə idarəolunmaz hal alaraq xaosa çevrilə bilər. Gələcəkdə baş verə biləcək böyük bir silahlı qarşıdurmanın əsası qoyula bilər. Sosial vəziyyəti burda elədə ürəkaçan inquşların Moskvaya qarşı bir incikliyi arta bilər. Bu da xalqı qıcıqlandıra bilər. Ümumilikdə, Şimali Qafqaz regionunda dövlət hakimiyyətinin zəifləməsi, bilavasitə Putinin nüfuzunun azalması Kremlin arzulamadığı bir haldır. Sonda bildirək ki, müqavilə artıq təsdiq edilib və inquşlar bundan narazıdır. Bu artıq bir faktdır. Ancaq Putin hakimiyyətinin bu narazılığı necə həll edəcəyindən və bunda hansı siyasəti güdüyündən isə Kremlin divarlarından çölündə olanlardan heç kəsin xəbəri yoxdur.