Beyrutdakı məlumatlı mənbələr mətbuata bildiriblər ki, İsrail və Livan arasında davam edən müharibəni dayandırmaq üçün istənilən diplomatik səy, münaqişənin iki əsas tərəfi olan İsrailin baş naziri Binyamin Netanyahu və “Hizbullah” terror təşkilatının baş katibi Həsən Nəsrullahdan geri çəkilmək problemi ilə üzləşəcək.

Netanyahu niyə geri çəkilmir?

Mənbələr Netanyahunun Qəzzada əldə edə bilmədiklərini Livan müharibəsində əldə etdiyini bildirib və bunu belə ümumiləşdiriblər:

Netanyahu müharibə üçün İsrail siyasi dairələrinin razılaşdığı bir başlıq seçdi. Oktyabrın 7-də Qəzzaya hücumlardan sonra Nəsrullahın dəstək müharibəsi nəticəsində evlərindən didərgin düşmüş şimal sakinlərini geri qaytarmaq planları. Bu o deməkdir ki, Qəzzada girov müqaviləsi ilə bağlı yaranan bölgüdən fərqli olaraq, İsrail ordusunun əməliyyatları parlament və xalq tərəfindən geniş dəstək alır.

Netanyahu müharibəyə “Hizbullah” terror təşkilatının rabitə kanallarına hücum edərək başladı və terrorçuların sıralarında görünməmiş itkilər verdi, təxminən 1500 “Hizbullah” ünsürünü sıradan çıxardı.

Netanyahu “Hizbullah”ın hərbi strukturunun elit qüvvəsi olan “Radvan Qüvvələri”nin rəhbərliyinə ölümcül zərbə vurdu. Bu, ona 40 il əvvəl Beyrutda hücumlara görə Amerikanın axtarışda olan şəxsləri də daxil olmaqla, tanınmış terrorçuları öldürməyə imkan verdi.

Netanyahu Vaşinqtona və digər Qərb paytaxtlarına mübahisə edə bilər ki, müharibəni məhz “Hizbullah” başlatdı və İsrail şimaldan köçkünlərin geri qaytarılması və təhlükənin aradan qaldırılmasından başqa heç nə tələb etmir. Məsələn, Netanyahu Qəzzada “HƏMAS” terror təşkilatıyla olduğu kimi “Hizbullah”ı tamamilə aradan qaldırmaq istədiyini bəyan etmədi.

Ona görə də Netanyahunun əhalinin geri qaytarılması tələbindən geri çəkilmək çətin görünür ki, bu da faktiki olaraq Livan cəbhəsini Qəzza cəbhəsindən ayırmaq deməkdir.

Nəsrullah niyə geri çəkilmir?

Nəsrullahın mövqeyinə gəlincə, mənbələr onun geri çəkilməsində çətinliyin aşağıdakı səbəblərdən qaynaqlandığını bildirir:

Nəsrullah üçün başladığı müharibədə məğlubiyyəti qəbul etmək çətindir.

“Hizbullah”ın İsraillə qarşıdurmalarda verdiyi misli görünməmiş və böyük itkilərdən sonra geri çəkilməyi qəbul etmək də çətindir, ən sonuncusu 2006-cı il müharibəsidir.

Bu uğursuzluğu qəbul etmək o deməkdir ki, İran İsraillə qarşıdurma üçün konkret addımlar atmaq riskinə gətirəcək. Bu, İranın açıqlamalarından qaçmağa çalışdığı ABŞ-İran münaqişəsinə itələməyə səbəb ola biləcək regional müharibə xəyallarını tətikləyə bilər.

Hizbullahın Qəzzanın atəşkəs olmadan kəsilməsini qəbul etməsi bir çox tərəfin “dəstək müharibəsi”ni güc balansını və ABŞ-ın nə prezident seçkilərinə doğru getdiyi ərəfədə İsrailə ciddi təzyiq göstərmək cəhdini nəzərə almayan bir qumar oyunu kimi qəbul etməsinə səbəb olacaq.

Hizbullahın tənəzzülü, qəbul ediləcəyi təqdirdə, İranın “müqavimət oxu”nun demoralizasiyası demək olardı və bu, Qəzzadakı vəziyyətə də yansıyacaq.

“Məhdud qazanc” əldə etmədən atəşkəsi qəbul etmək, Nəsrullahın Livanlıların əksəriyyətinin qarşı çıxdığı müharibəyə başladığı və onu müşayiət edən itkilərə görə “Hizbullah”ın məsuliyyət daşıdığı təəssüratını gücləndirəcək.