Saxta qızıllar, kredit əməliyyatları...
Daha bir qalmaqallı bank cinayəti - «ATRABANK»
Bakı şəhəri, Bakıxanov qəsəbəsinin sakinləri – Əliyev Nazim Sabir oğlu və Əliyeva Ofeliya Allahverdi qızı, Prezident Administrasiyasının rəhbəri, Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiyanın sədri Ramiz Mehdiyevə, Baş prokuror Zakir Qaralova, Maliyyə naziri Samir Şərifova, Milli Bank sədri Elman Rüstəmova və Dövlət Təhlükəsizlik Xidmətinin rəisi Mədət Quliyevə müraciət ünvanlayaraq, 2015-ci ilin mart ayında MTN-in araşdırması əsasında Baş Prokurorluq yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsi tərəfindən saxlanılmış oğlanları – həmin vaxt «Atrabank»ın Bakı filialının xəzinədarı işləyən Turan Əliyevin 13 aydır aparılan istintaqından narazılıqlarını bildiriblər.
Turan Əliyevin valideynlərinin surəti yuxarıda adları çəkilən vəzifəli şəxslərə ünvanlanmaqla, Strateq.az-a göndərdikləri məktubda istintaq orqanları «Atrabank»ın rəhbəri Elmixan Nəbiyevin «istəyinə uyğun davranmaqda» suçlandırılır və bank rəhbərinin, eləcə də bu cinayət işində adı keçən yaxınlarının bilərəkdən məsuliyyətdən kənarda saxlandığı vurğulanır.
«Atrabank»ın sabiq xəzinədarı Turan Əliyevin valideynlərinin müraciətində deyilir:
«…2014-cü il dekabrında – 2010-2011-ci illərdə saxta qızıllarla işləmiş «ATRABANK» ASC-nin bu saxtakarlıqlarından bezmiş, təqiblərə məruz qalmış – Hüseynov Məhəmmədəli, Hacıyev Nicat, Aydınbəyov Elşad və oğlumuz Əliyev Turan tərəfindən MTN-nə yazılı şikayət edilib. Buna baxmayaraq, istintaq müddətində MTN-in əməkdaşı tərəfindən bu iş araşdırılmayıb. Filialın müdiri Emin Kələntərov, saxta qızıllarla lombard işlədən Sevda Quliyeva, lombardları təşkil edən Rüfət Allahverdiyev şahid qismində dindirilərək, «nədənsə» sərbəst buraxılıblar. Plomblu saxta qızıl məmulatlarının mənbəyi isə aşkar edilməyib.
Bildiyimiz kimi, saxta 1 manat dövriyyəyə buraxan şəxs məsuliyyətdən yaxa qurtara bilməz. «ATRABANK» isə 4 il müddətində 5 kq saxta qızılı gizlətmək üçün yeni saxta kreditlər açıb.
«ATRABANK» ASC-nin Bakı filialında saxta qızıl kreditlərinin ayrılmasına və verilməsinə məsuliyyət daşıyan müdir Kələntərov Emin Sabir oğlu, lombard işini təşkil etmiş kredit mütəxəssisi Rüfət Allahverdiyev, saxta qızıl kreditləri ilə lombard işlədən Quliyeva Sevda Abbas qızı, eləcə də bütün bu işlərdə onlara havadarlıq etmiş bankın İdarə Heyətinin sədri Nəbiyev Elmixan Nəbi oğlunun cinayət məsuliyyətinə cəlb edilməməsi bizi çox təəccübləndirir.
Köhnə kreditlərin formal şəkildə bağlanması, yeni saxta kreditlərin açılması nəyə görə araşdırılmır? «ATRABANK»ın İdarə Heyətinin sədri Elmixan Nəbiyev və kredit komitəsi tərəfindən şişirdirilmiş və ya girovsuz, böyük məbləğdə pul kreditlərinin açıldığı nəyə görə istintaq tərəfindən aydınlaşdırılmır?
2012-ci ilin ortalarında bu işdən şübhələnən Məzahir Bağırov qızılların nəyə görə zərgər tərəfindən yoxlanılmamasının səbəbini filialın müdiri Emin Kələntərovdan soruşduqda, «Sizlik deyil, zibili də qəbul edin, mənlikdir» - cavabını alır.
M.Bağırov bunu 2012-ci ilin dekabrında audit yoxlamasının sədri Şəlalə xanım və inspektor Tofiq müəllimə 7 vərəqlik izahatında yazılı surətdə bildirib.
Qeyd edək ki, M.Bağırov hal-hazırda Kürdəxanı təcridxanasındadır (Bir neçə aydan sonra audit yoxlamasının hər iki üzvü vəzifələrindən azad ediliblər).
İstintaq bunu bilsə də, onları dindirməyi lazım bilmir. (Təəssüflər olsun ki, bu, E.Nəbiyevin istəyilə üst-üstə düşür).
Bu azmış kimi, saxta qızıl kreditlərinin bağlanması üçün yeni saxta kreditlər açılmağa başlanılıb. 2012-ci ilin əvvəllərində Hüseynov Məhəmmədəli İman oğlunun adına olan 4 kredit, guya, bağlanaraq, faizləri toplanaraq Nicat və Eilçinin adına rəsmiləşdirilir.
20.02.2013-cü ildə Hacıyev Nicat Zahid oğlunun adına olan (124.380 – yüz iyirmi dörd min üç yüz səksən AZN), Novruzov Elçin Vaqif oğlunun adına isə (45.000 – qırx beş min AZN) ümumilikdə (169380 – yüz altmış doqquz min üç yüz səksən AZN) silinərək həmin gün Hacıyev Nicatın adına (169.000 – yüz altmış doqquz min AZN) yeni kredit açılır.
Filial müdiri qaynanası Minayə Kərimovanın adına olan torpaq sahəsini öz bankına girov qoyaraq, Elmixan Nəbiyevin xahişi ilə Əliyev Turanın adına 80.000 (səksən min AZN) kredit açılır.
Emin Kələntərov tərəfindən 20.000 (iyirmi min AZN) əlavə olunaraq, E.Nəbiyevin göstərişi ilə Yasamal rayonundakı obyekt 100.000 (yüz min AZN-ə) T.Əliyevin adına alınır və 260.000 (iki yüz altmış min AZN) kredit açılaraq, Nicat Hacıyevin adına rəsmiləşdirilir. (260.000+169.384AZN=429.384AZN) Baxın – 2 saxta kreditin cəmi istintaq araşdırmasının qənaətə gəldiyi rəqəmlə üst-üstə düşür. Bəs nəyə görə bu məbləği xəzinədarla kredit mütəxəssisi ödəməlidir?!
10 sentyabr 2014-cü ildə isə (yəni bir gün sonra) heç bir girov və təminat olmadan Aydınbəyov Elşadın adına 370. 000 (üç yüz yetmiş min AZN) kredit açılıb.
Nizami rayon məhkəməsinin sorğusuna Bank rəhbərliyi – 09 sentyabrda bankın xəzinəsində 32.000 (otuz iki min AZN), 10 sentyabrda isə 16.000 (on altı min AZN) olduğunu yazılı surətdə cavab olaraq təqdim edib.
9 sentyabrda 260.000 AZN, 10 sentyabrda 370.000 AZN kredit şəklində bu insanlara necə verilib?
Emin Kələntərov məhkəməyə verdiyi cavabında bildirir ki, 630.000 (altı yüz otuz min AZN)-kreditlə formal şəkildə saxta qızıl kreditləri silinib. (Bunu istintaq bilir və susur).
Ən maraqlısı odur ki, artıq bu tarixlərdə oğlumuz T.Əliyev 3 ay əvvəl filialın xəzinədarı vəzifəsindən azad edilmişdi. (Deməli, heç bu işdə də onu təqsirləndirmək olmaz. Çünki heç bir mədaxil, məxaric orderində onun imzası yoxdur. Xəzinədar kimi filialın rəhbərinin qardaşı Zaur Məmmədovun imzasıdır. Göründüyü kimi, bu iş də istintaqı maraqlandırmır).
Yuxarıda göstərilən bu məbləğləri o illərdə 23-24 yaşlı xəzinədar və adicə kredit mütəxəssisinin etdiyi nə qədər inandırıcı görünür?! Turan və dostları MTN-nə şikayət edənə qədər bankın rəhbərliyi nəyə görə susub? Filialın 10.000-dən (on min AZN) artıq kredit verə bilmədiyini nəzərə alsaq, bu işlərə kimlərin rəhbərlik etdiyi aydın görünür. Nədənsə, istintaq bunu araşdırmır və ya sadəcə araşdırmaq istəmir.
Əvəzində isə iş material şəklində 25 yanvar 2015-ci ildə AR Baş Prokuroru yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsinə göndərilir.
On üç aya yaxın müddət keçməsinə baxmayaraq, Elmixan Nəbiyev şahid qismində belə, dindirilməyib. Bakı filialının müdiri Emin Kələntərov bu işlərdə rəhbərliyin əmrlərini icra etdiyini bildirsə də, onların əvəzinə, bu qanunsuzluqlardan şikayət edənlər – filialın o zaman xəzinədarı vəzifəsində çalışan oğlumuz Turan Əliyev və kredit mütəxəssisi Məzahir Bağırov Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 179.3.2 maddəsi ilə ittiham edilərək, on üç aydan artıqdır ki, təcridxanada saxlanılırlar.
Dəhşətlisi odur ki, qısaca yazdığımız bu faktlar istintaqa da tam aydındır.
Necə olur ki, bir iş üzrə həm mülki, həm də cinayət işi açılır? Onlarla narazılığımızı bildirdiyimiz məktub və teleqrammları aidiyyəti və səlahiyyətli şəxslərə ünvanladığımıza baxmayaraq, istintaq qərəzli aparılıb. «ATRABANK» rəhbərliyinin məsuliyyətə cəlb olunmasına, oğlumuz Turan Əliyevə qarşı bu təqiblərə son qoyulmasına nəzarət etməyinizi və dərhal həbsdən azad edilməsinə köməklik göstərməyinizi sizdən xahiş edirik…».
Onu da qeyd edək ki, şikayət məktubunda adları çəkilən şəxslərin də mövqeyini işıqlandırmağa hazırıq.