Vedrə ilə hərəkət prinsipi
Batareyanın performansını dəyişə bilən üsul kəşf edilib
ELŞAD
MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ
-
Batareya texnologiyasında son sıçrayış
Yeni akkumulyator elektromobillərin məsafəsini 60 faiz artıra bilər
-
Alimlər batareyalarımızın işini kəskin şəkildə dəyişdirə biləcək sadə üsul kəşf ediblər. Telefonlarımızdan tutmuş avtomobillərimizə qədər hər şeydə istifadə edilən litium-ion batareyalar istehsal edildikdən qısa müddət sonra doldurulur. Bu ilkin şarj əsasdır: Batareyanın nə qədər işləyəcəyini və nə vaxt tükənəcəyini müəyyən edir. Tədqiqatçılar qeyri-adi yüksək cərəyanlarla ilkin doldurulmanın batareyaların işini kəskin şəkildə dəyişdirdiyini aşkar ediblər.
Bunu etmək batareyanın ömrünü 50 faiz artırdı və adətən 10 saat çəkən ilk şarj cəmi 20 dəqiqə çəkdi.
Tədqiqatçılar həmçinin batareyanın ömrünü və performansını əhəmiyyətli dərəcədə artıran batareya elektrodlarında dəyişiklikləri aşkar edə bildilər.
“Toyota” Tədqiqat İnstitutundan Stiven Torrisi “Bu tədqiqat bizim üçün çox həyəcanlıdır”, – deyib.
Batareyanın istehsalı çoxlu kapital, enerji və vaxt tələb edir. Yeni batareyanın istehsalına başlamaq çox vaxt tələb edir və istehsal prosesini optimallaşdırmaq həqiqətən çətindir, çünki çoxlu amillər var.
Batareyalar doldurulduqda, litium ionları batareyanın mənfi elektroduna doğru axır və batareya istifadə edildikdə müsbət elektroda qayıdır. Bu proses müasir texnologiyaların əksəriyyətini gücləndirən litium-ion batareyaların istifadəsi və doldurulması üçün əsas təşkil edir.
Yeni batareyanın müsbət elektrodu tamamilə litiumla doldurulur. Lakin zaman keçdikcə həmin litiumun bir hissəsi qeyri-aktivləşdikcə, bu batareyaların performansı getdikcə pisləşir və onlar tez-tez dəyişdirilməlidir.
Lakin tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, litiumun miqdarını qəsdən müəyyən qədər azaltmaq gələcəkdə daha çox litiumun saxlanmasına imkan verir. Litium mənfi elektrodda xüsusi təbəqə yaradır və zamanla onun zədələnməsinin qarşısını alır.
Alimlər bunu vedrəni hərəkət etməzdən əvvəl bir az boşaltmaqla müqayisə ediblər. Bu yolla əvvəlcə bir qədər su itirilsə də, gələcəkdə qalan suyun dağılma ehtimalı azalır və beləliklə də mövcud su qorunur.
Yeni tədqiqat “Joule” akademik jurnalında dərc olunan “Batareyanın formalaşmasının verilənlərə əsaslanan təhlili elektrod istifadəsinin dövriyyənin ömrünü uzatmaqda rolunu ortaya qoyur” başlıqlı məqalədə təsvir edilib.