vaxtlı-vaxtında oxuyun! Cümə axşamı, 21 noyabr 2024
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Səttar Xan (1866 - 1914)

«Yüksəlməyə hər millətin
Öz yolları vardır
Millətlər uçar,
yüksələr öz doğma dilyilə»

Səttar Xan (1866 - 1914)
MÜƏLLİF  
12:13 | 20 avqust 2013 | Çərşənbə axşamı Məqaləyə 5537 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

«Mirzə Cəlil rüstəmlər haqqında»

Fərəh SABİRQIZI

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

Cəlil Məmmədquluzadənin “Ölülər” əsərindəki kefli İsgəndər dövrünün yeganə ayıq adamı idi. İndi özünü M.Ə.Rəsulzadə, Ə.B.Topçubaşov, F.X.Xoyski, H.Cavid ilə müqayisə etdirən Rüstəm İbrahimbəyov yəqin ki, burada da özünü ancaq ziyalı təbəqəsinə məxsus kefli İsgəndərə bənzədərdi.

M.Ə.Rəsulzadə, Ə.B.Topçubaşov, F.X.Xoyski, H.Cavid ilə müqayisə haqqında az sonra.
Hələlik isə bu gün Rüstəm İbrahimbəyovun cəmiyyətimizdə tutduğu yeri birgə müəyyən etməyə çalışaq.
O, müxalifəti ölü sayırdı, hər şeyi də müxalifəti diriltmək üçün etdiyini deyirdi. Təkcə bu cümlə yetər ki, onun kefli İsgəndər yox, məhz Şeyx Nəsrullah olduğu üzə çıxsın. O, eyni ilə Şeyx Nəsrullah kimi səhnəyə çıxdı, əvvəlcə avazı gəldi, sonra özü.
Hamını müqəddəs olduğuna inandırmağa çalışdı. İnananlar da oldu. Sonra da başladı hər şeydə rəngləri qaraltmağa, ürək bulandırmağa, eyni ilə Şeyx Nəsrullah kimi. O da belə deyirdi: “Təamların ən ləzzətlisi baldır ki, arının tüpürcəyindən əmələ gəlir. İçdiyiniz suyun içində minlərcə heyvanat cəmdəyi üzür.
Ətirlərinizin əlası müşkdür ki, ahunun göbəyinin qanından ibarətdir. Mərkubatın əşrəfi atdır ki, onu minən həmişə xətadadır. Libasların nəfistəri ipəkdir ki, qurdun üfunətli ağzından çıxır”.
Rüstəm İbrahimbəyov Şeyx Nəsrullah kimi ölü müxalifəti dirilmək üçün səhnəcik də düzəltdi. Yaxınlarını diriltmək istəyənlər adlarını Milli Şuraya yazdırdılar. Sonra da başladı həngamə. Necə ki, Şeyx Nəsrullah qəbristanlıqda ətrafına yığdığı adamlardan soruşanda ki, kimi diriltmək istəyirsiniz, məlum olmuşdu ki, əslində yığışanlar buna razı deyilmişlər, çünki ölülər dirilsə, onlardan haqq hesab-çəkəcəklər. “Ölü yiyələri”nin qarşılıqlı ittihamları Rüstəm İbrahimbəyova öz işini görməyə imkan verdi.   
Cəlil Məmmədquluzadə “Ölülər”i 1909-cu ildə Tiflisdə yazıb. Bilmirəm, nə təsadüfdür, amma 2013-cü ilin “ölüləri”nin də taleyi Tiflisdə yazıldı. Milli Şura iflic oldu. R.İbrahimbəyov 6 avqust 2013-cü ildə “Yeni Müsavat” qəzetində dərc olunan müsahibəsində deyirdi ki, “Milli Şurada cəmiyyətin bütün spektri təmsil olunub”.
Ətrafında 100-dən çox qurumdan liderləri, onların tərəfdarlarını, bir sözlə, böyük kütləni birləşdirdiyini iddia edən Milli Şura 18 avqustda keçirdiyi ilk aksiyada hər şeyi, hətta şübhəsi olanlara da bəlli etdi. Milli Şuraya üzv təşkilatların hərəsi aksiyaya 100 nəfər toplaya bilmədi.
Halbuki onların hər biri minlərlə, yüzminlərlə tərəfdarları olduğundan danışır, hətta içərisindən bəziləri çıxır ki, ümumiyyətlə, bütün xalqın onlarla olduğunu deyirlər. Reallıqda xalq içərisində hörmət, nüfuz göstəricisi heç 100 nəfərin cəm olub Milli Şuraya üzv təşkilatların hansısa birinin arxasınca getməyəcəyini göstərdi.
İndi hamı soruşur, ölü dirildən haradadır? Necə ki, Şeyx Nəsrullah qaçmışdı, elə də Rüstəm İbrahimbəyov bu gün meydanda yoxdur.
Həyatda ən pis şey əqidəyə təcavüzdür, onun zorlanması, ləkələnməsidir. Şeyx Nəsrullah hər gecə bir qızın bakirəliyini pozurdu. Bu gün saf əqidələrə təcavüz edənlərin ləkələdikləri vicdanlar onların siyasi əxlaq göstərici sayıla bilər. Çünki bir qız üçün bakirəlik nədirsə, vicdan sahibləri üçün də əqidə odur.
“Ölülər”də Əli bəy obrazı da var, dilmanc olur, Şeyx Nəsrullaha “Malades” deyənlərdən biridir... Bu gün siyasi meydanda da eyni rolu Əli Kərimli canlandırır.
Çox qəribədir, Cəlil Məmmədquluzadə sanki yazdığı əsərlərlə bugünkü müxalifəti, onun isimlərini görə bilib. “Anamın kitabı”nda xidmətçi Qənbər, rus intelligenti libasında Rüstəm bəy obrazları var. Eynilə bizim Rüstəm İbrahimbəyov kimi, o da ölkəsinin nicatını yadlarda axtarır və axırda əməlləri sayəsində Vətəni gözləri önündə can verir.   
Əlbəttə, Rüstəm İbrahimbəyov özünü M.Ə.Rəsulzadə, Ə.B.Topçubaşov, F.X.Xoyski, H.Cavid ilə müqayisə etdirmək istəyər. Amma onların heç biri ilə müqayisəyə gəlməz. Rəsulzadənin qurduğu Milli Şura Azərbaycanı tarixində ilk dəfə istiqlala qovuşdurdu, R.İbrahimbəyovun Milli Şurası isə müstəqil bir dövləti müstəmləkəyə çevirmək istəyir.
Topçubaşov Fransanın Versal sarayında ABŞ prezidenti Vudro Vilsonu Azərbaycanın xoşbəxt gələcəyinin onun müstəqilliyində olduğuna inandırır, dünyadan Vətəninə dəstək qazandırmaq istəyirdisə, bu gün R.İbrahimbəyov Parisdə, Vaşinqtonda bu müstəqilliyi lənətləməklə öyünür.
Əgər F.X.Xoyski hökumət yaradıb, ona başçılıq edə bilirdisə, bu gün R.İbrahimbəyov kiçik bir QHT-yə rəhbərlik etmək səriştəsində deyil. H.Cavid totalitar rejimin ağır repressiyalarına məruz qalsa da, vuruşur, Vətənindən qaçmağı ağlına belə gətirmirdisə, bu gün Rüstəm İbrahimbəyov heç bir səbəb olmadan siyasi fərari kimi ölkə-ölkə gəzir, demokratik bir dövlətdə repressiyalara məruz qalması barədə fantizayalar yaratmağa çalışır.
Rüstəm İbrahimbəyov müxalifətimizin Şeyx Nəsrullahıdır. Kefli İsgəndər isə Şeyx Nəsrullahı belə çağırırdı: “Şarlatan”!
Allah sənə rəhmət eləsin, Mirzə Cəlil! Bizə “şarlatanlar”ı vaxtında tanıtmısan, tanıtmısan ki, onlara bir daha  uymayaq!

   

MÜƏLLİF

ANKET

Hökümətin ölkədə hansı sahəyə diqqətinin artırılmasını istərdiniz?

  • Elm-təhsil
  • Səhiyyə
  • Sosial Müdafiə
  • Ekologiya, təbii sərvətlər
  • Müdafiə-təhlükəsizlik
  • Mədəniyyət, incəsənət, ədəbiyyat
  • Kənd təsərrüfatı, aqrar sənaye
  • Sahibkarlıq, sənaye (zavod, fabrik)