Hansı daha aqressivdir?
Din, yoxsa elm ...
Elçin ALIOĞLU
MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ
-
“Orta məktəblərdə dindar yetişdirilmir”
Deputatlar dinin məktəblərdə ayrıca tədris olunmasını təhlükə saydılar
-
Məktəblərdə dini biliklər necə veriləcək?
Komitə sədri detalları açıqladı: “Çalışırıq ki, şagirdlərə yanlış fikir çatdırılmasın”
-
“Dini bilikləri dövlət verməsə, başqaları verəcək”
Komitə rəsmisi ajiotaj yaradanları sakitliyə çağırdı
-
Elşad Miri həbs oluna bilər
Dini komitə ilahiyyatçı ilə bağlı məhkəməyə müraciət edib
-
Şeyxin son səlahiyyəti də əlindən alınır
Azərbaycan Türkiyə modelinə keçir; dini fəaliyyətlər böyük ölç üdə dövlətin nəzarətində olacaq; QMİ sədri narazıdır...
-
Azərbaycanda Mənəvi Dəyərlərin Təbliği Fondu yaradılır
Prezident fərman imzaladı
-
«Bunlar dinə əlavə edilən xurafatlardır»
3, 7, 40 mərasimi ilə bağlı fikirlər haçalandı
-
«Dövlətə münasibəti bizi narahat edir…»
Rusiyada qadağan edilən xristian təriqəti Azərbaycanda azaddır
-
«Siyahı saatbasaat dəyişir»
İlahiyyatçılara zərərli dini kitabları Azərbaycana gətirməyə icazə verilir
-
«İranda olar, Azərbaycanda yox?»
Qalmaqallı qanun qayıdır
-
«Yasdan sonra toylara keçmək lazımdır»
«Birincisi, əhali bu təmtərağı qəbul etmir, ikincisi ...»
-
«Belə hesabatlara etibar etmək olmaz»
Dini Komitənin yeni sədri danışdı
-
«Duaların Tanrı dərgahında...»
Dini komitənin sədri təbrikində «cansağlığı»ndan danışdı
-
«Ümid edək, bu insanlar haqlı çıxmayacaq»
«Dini problemlər strateji əhəmiyyətli şəxsin təyinatına səbəb oldu»
-
Mübariz Qurbanlıya vəzifə verildi
YAP-çı deputat DQİDK sədri oldu
-
Dövlət Komitəsindən saqqallılara cavab
«Məsələlər diqqət mərkəzindədir»
Sualı cavablamağa tələsməzdim. Elmin üstün, dinin isə aqressiv olduğunu deyənlər az deyil. Doğru saymıram bu arqumentasiyanı. Çünki dinlə pərdələnən terrorçular öz mənhus əməllərini məhz elmi kəşflərin nəticələrinin bəlli məcmusu olan silahlarla, partladıcılarla reallaşdırırlar.
Primitiv məntiqə varsaq, alimlər kəşflər etməsəydilər, o kəşflərdən hərbi-sənaye komplekslərindən istifadə olunaraq silahlar istehsal edilməsəydi, terrorçular da teraktlar edə bilməzdilər.
Edərdilər, təbii - qurbanlar bu qədər olmazdı.
Yenə də yanlış məntiqdir.
Doğru olan, məncə, budur: din və elm sadəcə, vasitədir. Kimin necə, hansı məqsədə istifadə etməsindən asılıdır.
Bəli, qədim yunan və Roma fəlsəfəsini dünyaya məhz İslam qaytardı, müsəlman alimlərin tərcümələri avropalılara aydınlatdı ki, sən demə, Sofokl, Aristotel, Heraklit, Hippokrat, Strabon, Tasit və başqaları varmış.
İslamın ilk əsrlərində, o gözəl intibah dövründə müsəlman alimlər nə kəşflər və ixtiralar etmədilər, nə əsərlər yaratmadılar ki. İslam o dövrdə elmi həvəsləndirirdi, elmə dayaq olurdu.
Digər səmavi dinlər kimi. Amma sonralar dövlətlər milliləşməyə, lap sonralar dünyəviləşməyə başlayanda din elmə düşmən kəsildi sanki.
Beləcə, din elmə və dövlətə məğlub oldu.
Niyə yazıram bunu?
Azərbaycanın təhsil strukturlarında - orta və ya ali, fərq etməz - din dərsləri olmamalıdır.
“Bir sıra ölkələrdə, hətta Qərb dövlətlərində var belə praktika” deyib aldatmağa çalışmayın bizləri.
O “bir sıra dövlətlər” bəlli - Pakistandan tutmuş, Uqandayadək.
Qərb dövlətlərini də misal çəkməyin: Fransada və ya Hollandiyada din dərsini dinləyəcək azyaşlı auditoriya dünyəvi prinsiplərin tam bərqərar olduğu cəmiyyətdə doğulub, dözümlü ailələrdə yaşayırlar.
“Qiryət”, “yaxşı oğlan”, “qaqaş” təfəkkürünün at oynatdığı cəmiyyətdə vəziyyət fərqlidir.
Konstitusiyamızda da din dövlətdən ayrıdır. Çünki din dövlətdən, dövlət də dindən qorumalıdır özünü.
Din dərsləri keçilərsə, ölkədəki məktəblərdə yalnız müsəlman uşaqların təhsil almadığı ilə bağlı problem olacaq. Xristian, yəhudi, buddist uşaqlara ayələrdən bəhs edəcəksiniz?
Dinlərdə təriqətlər, icmalar, camaatlar, yəni camaatlar var. Belədə nə etməli?!
Təhsil müəssisələrində təbiət elmləri tədris olunur və o elmlər əsrlərlə davam edən eksperimentlər, teoremlərin isbatına əsaslanan biliklərə söykənir.
Dində isə hər şey aksiomdur. Deyilib, vəssalam.
Təbiət elmləri şagird və tələbələr arasında cinsi mənsubiyyətə görə əsla fərq qoymur. Din tədrisində belə olmayıb, çətin ki, ola.