vaxtlı-vaxtında oxuyun! Cümə, 26 aprel 2024
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Əbülfəz Elçibəy (1938 - 2000)

«Demokratiya bəzi xalqlara mənəvi qidadırsa, bizim üçün dərmandır»

Əbülfəz Elçibəy (1938 - 2000)
ASİYA  
14:45 | 17 oktyabr 2022 | Bazar ertəsi Məqaləyə 794 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

“Sülhlə alınmasa güc yolu tətbiq ediləcək”

Tsinpin “hegemoniya” və “soyuq müharibə” ifadələri ilə kimi işarə edir?

Elxan ŞAHİNOĞLU

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

Çin Kommunist Partiyasının 20-ci qurultayı oktyabrın 16-da Pekində öz işinə başlayıb. 5 ildən bir keçirilən bu qurultayda hazırkı sədr Si Tsinpinin 3-cü dəfə partiya sədri seçiləcəyi əvvəlcədən məlum idi. Si Tsinpin qurultayda çıxış edərək partiya və ölkəsi qarşısında dayanan çağırışlardan danışıb. Onun çıxışındakı əsas mövzulardan biri Tayvan olub.

Si Tsinpinin sözlərinə görə, Çin milli və təhlükəsizlik maraqlarını qorumaq bacarığına malikdir: “Əsas hədəfimiz Tayvanı sülh şəraitində ölkəmizə birləşdirməkdir. Ancaq bu alınmasa güc yolunun tətbiqindən də imtina etmirik.  Tayvanın müstəqilliyini qəbul etmirik, separatçılığa qarşı mübarizəmiz davam edir. Separatçılara və Tayvanın müstəqilliyinə dəstək verən qüvvələrin təxribatına qarşı mübarizəmizi davam etdirəcəyik”.

Si Tsinpin “güc yolu” dedikdə Tayvanı Çinin materik hissəsinə birləşdirmək üçün bütün mümkün imkanlardan istifadə edəcəyini bildirib: “Tayvanın müstəqilliyinə imkan verməyəcəyik. Ancaq bu o demək deyil Tayvanda yaşayan əhali zərər görəcək”.

Si Tsinpin Çinin sülhpərvər müstəqil xarici siyasətini davam etdirəcəyini vurğulayıb: “Çinin xarici siyasəti beynəlxalq aləmdə sülhə, ədalətə və əməkdaşlığa xidmət edir. Biz hansısa dövlətin hegemoniyasının əleyhinəyik. Çin beynəlxalq əlaqələrdə yeniliyə üstünlük verir və qlobal idarəetmənin islah olunmasına çalışır. Çin hegemoniyaya çalışmır və sərhədlərini genişləndirmək istəmir. Çin “soyuq müharibə” dövrünün düşüncəsini qəbul etmir, başqa dövlətlərin daxili işlərinə qarışmır və ikili standartlara qarşı çıxır”.

Si Tsinpinin çıxışının bu və Tayvanla bağlı hissəsi Amerika Birləşmiş Ştatlarına aiddir. Çünki Tayvanı məhz Vaşinqton dəstəkləyir. Digər tərəfdən Si Tsinpin “hegemoniya” və “soyuq müharibə” ifadələrini işlətdikdə Vaşinqtonu nəzərdə tutub. 

Si Tsinpinin qurultaydakı çıxışından o da aydındır ki, Pekin Tayvanı nə yolla olursa-olsun Çinə birləşdirməyə çalışacaq. Bu sülh yoluyla alınmayacaq. Demək Pekin güc variantını nəzərdən keçirəcək. Ancaq bu Pekinin Vaşinqtonla qarşıdurmasına gətirib çıxaracaq.

Bu arada, məşhur amerikalı biznesmen İlon Mask Tayvan adasının Honkonq nümunəsində Çinə birləşdirilməsini təklif edib. Mask hesab edir ki, Tayvan uğrunda mübarizə dünyaya baha başa gələcək. Maskın narahatlığı həm də biznesiylə əlaqəlidir. Maskın Şanxayda “Tesla” zavodu var və bu müəssisə böyük gəlir gətirir.  Biznesmen bunu itirmək istəmir.


   

MÜƏLLİF

ANKET

Hökümətin ölkədə hansı sahəyə diqqətinin artırılmasını istərdiniz?

  • Elm-təhsil
  • Səhiyyə
  • Sosial Müdafiə
  • Ekologiya, təbii sərvətlər
  • Müdafiə-təhlükəsizlik
  • Mədəniyyət, incəsənət, ədəbiyyat
  • Kənd təsərrüfatı, aqrar sənaye
  • Sahibkarlıq, sənaye (zavod, fabrik)