vaxtlı-vaxtında oxuyun! Çərşənbə, 12 mart 2025
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Üzeyir bəy Hacıbəyov (1885 - 1948)

«Əgər asudəlik istəyirsənsə, vaxtını hədər yerə itirmə»

Üzeyir bəy Hacıbəyov (1885 - 1948)
QƏZA, FACİƏ  
07:55 | 20 fevral 2025 | Cümə axşamı Məqaləyə 365 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

Toronto faciəsindən necə dönüldü?

Ağıllı dizayn eniş zamanı çevrilən təyyarədə sərnişinləri xilas etməyə necə kömək etdi

CAVİD

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

CNN bildirib ki, bazar ertəsi Kanadanın Toronto şəhərində eniş zamanı qəzaya uğrayan və çevrilən “Delta Air Lines” təyyarəsinin ağıllı dizaynı 80 sərnişinin hamısını xilas etməyə kömək edib.

“Embry-Riddle Aeronautical” Universitetinin dosenti Maykl Makkormik bildirib ki, sərnişinlər təyyarənin mühəndis dizaynı sayəsində sağ qalıb.

“Bu təyyarələrdə yanacaq çənləri əsasən qanadlarda yerləşir və ekspertlər deyirlər ki, keçmiş aviasiya fəlakətlərindən əldə edilən dərs yanacaq birbaşa sərnişinlərin altında deyil, qanadlarda saxlanmalıdır”, – CNN xəbər verir.

“Əvvəllər yanacaq təyyarənin əsas gövdəsinin altında saxlanılırdı”, – deyə Makkormik bildirib.

CNN-in verdiyi məlumata görə, təyyarə tərs çevrilən zaman yanacaqla dolu olan sağ qanad hələ sürüşərkən alovlanıb.

“Boeing” və ABŞ Federal Aviasiya Administrasiyasında (FAA) işləyən aviasiya mühəndisi Co Ceykobsen, qanadın texniki xidmət və ya dizayn səhvinə görə ayrıldığını və araşdırmaların səbəbi tapa biləcəyini söyləyib.

“Biz yanacağı sərnişin salonundan ayıra bilmək və gövdənin sabitləşdiyinə əmin olmaq istəyirik”, –Makkormik deyib.

Təyyarə tərs də olsa sabit vəziyyətdə idi, lakin bütün sərnişinlər oturacaqların güclü qüvvəyə müqavimət göstərməsi sayəsində sağ qalıblar.

“Ən müasir təyyarə oturacaqları 16G oturacaqları kimi tanınır, bu da onların cazibə qüvvəsindən 16 dəfə çox müqavimət göstərə biləcəyini bildirir. Tələb odur ki, oturacaqlar başıaşağı çevrilsə belə, təyyarə qəzasında çökməsin. Ona görə də o, rahatlıq üçün nəzərdə tutulmayıb, lakin davamlılığa üstünlük verilib. Təhlükəsizlik kəmərləri taxılmasaydı, sərnişinlər şübhəsiz ki, xəsarət alacaqdılar. Bu mühüm amildir”, – deyə Makkormik qeyd edib.

“Əgər bu bir neçə onilliklər əvvəl baş vermiş olsaydı, nəticələr daha ağır olardı. İllər ərzində dəyişən odur ki, bütün kommersiya təyyarələrində indi gövdəyə daxil olan və aşağı qatlana bilən oturacaqlar var. Bu o deməkdir ki, bu tip qəzada sağ qalacaqsınız və xilas olmaq şansınız olacaq”, –CNN aviasiya üzrə analitiki Piter Culs bildirib.

Makkormik bildirib ki, yüksək texnologiya insanların həyatını xilas etməyə kömək edir, lakin ekipaj heyətinin də rolu var.

Onlarla sərnişinin oturacaqlarına bağlanaraq yarasalar kimi başıaşağı asılmasına baxmayaraq, heyət 90 saniyədən az müddətdə bütün təyyarəni təxliyə edə bilib.

“Ümid edirik ki, bu hadisə sərnişinləri stüardessa kimi işləyən kişi və qadınlar haqqında daha çox məlumatlandırdı və onları qiymətləndirdi. Onlar sadəcə zibil toplamaqdan və sərinləşdirici içkilər verməkdən daha çox məsuliyyət daşıyırlar. Onlar sərnişinlərin təhlükəsizliyinə cavabdeh olan təlim keçmiş mütəxəssislərdir və böyük iş görürlər”, – deyə Makkormik sözlərini yekunlaşdırıb.

Qəzadan sonra hava limanına bütün uçuşları dayandırılıb və iki saat sonra saat 17:00 radələrində bərpa edilib.

Yaralıların hamısı təcili yardım maşınları və helikopterlərlə rayon xəstəxanalarına çatdırılıb.

“American Airlines” təyyarəsinin Vaşinqtonda ABŞ ordusuna məxsus “Black Hawk” helikopteri ilə havada toqquşmasından üç həftə sonra baş verən və 67 nəfərin ölümünə səbəb olan dağıdıcı qəzasından sonra, Kanadanın ən işlək hava limanında nəqliyyatın hərəkətini qısa müddətə pozan dördüncü böyük aviasiya qəzası idi.