vaxtlı-vaxtında oxuyun! Cümə, 14 mart 2025
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Nəriman Nərimanov (1870 - 1925)

«Siz ata-babalarınızın müqəddəs yerlərinə o vaxt VƏTƏN deyə bilərsiniz ki, onun sahibi olasınız»

Nəriman Nərimanov (1870 - 1925)
ELM-TEXNİKA  
00:49 | 12 mart 2025 | Çərşənbə Məqaləyə 39 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

İki ulduz toqquşarsa ...

Sirli radio siqnalları kosmosun “görünməmiş” hissəsindən gəlir

ELTAC

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

Alimlərin bilmədiyi yerdən sirli radio siqnalları alır. 10 ildir ki, hər iki saatdan gələn radio siqnalların Böyük Ayı bürcündən gəldiyi güman edilir.

Ancaq bir neçə teleskopdan istifadə edərək illərlə aparılan araşdırmalar nəhayət sirri ortaya çıxardı. Tədqiqatçılar uzun radio siqnalların bir cüt ölü ulduzdan yayıldığına inanırlar.

Elm adamları ehtimallarına görə, iki ulduz – qırmızı və ağ cırtdanın – bir-birini elə sıx orbitlərdə fırlanır ki, onların maqnit sahələri bir-biri ilə qarşılıqlı əlaqədə olur. Ulduzlar hər iki saatdan bir toqquşanda radio siqnalları yayırlar.

Astronomlar əvvəllər bu qədər uzun radio siqnallarını yalnız neytron ulduzlarına qədər izləyə bilmişdilər. Lakin yeni araşdırma ilk dəfə bu siqnalların ikili sistemdə bir-birinə bağlanmış ulduzların hərəkətindən də qaynaqlana biləcəyini təklif edir.

Bu impulslar bir neçə saniyədən bir neçə dəqiqəyə qədər davam edə bilən qısa radio siqnallarıdır. Onlar astronomları valeh edən və sirli olaraq qalan sürətli radio partlayışlarına (FRB) bənzəyir, lakin onlardan bir qədər fərqlidir.

Kilpatrick deyir: “Radio impulsları FRB-lərə çox bənzəyir, lakin onların uzunluğu fərqlidir”.

Bu impulslar FRB-lərdən daha aşağı enerjilərə malikdir və millisaniyələrlə davam edən FRB-lərdən fərqli olaraq adətən bir neçə saniyə davam edir. Uzunmüddətli radio keçidləri ilə FRB-lər arasında obyektlərin davamlılığının və ya onların fərqli populyasiyalar olub-olmaması böyük sual olaraq qalır.

İş nəzərdən keçirilən “Nature Astronomy” jurnalında dərc olunan “Orbital dövrdə ağ cırtdan binardan sporadik radio impulsları” adlı yeni məqalədə təsvir edilib.