Alimlər sement əvəzinə göbələk və bakteriyalardan istifadə edərək, özünü bərpa edən, ekoloji cəhətdən təmiz tikinti materialı hazırlayıblar. Bu yenilik xüsusilə kosmosda və fəlakət zonalarında tikinti üçün nailiyyətdir.

ABŞ-ın Montana ştatında tədqiqatçılar göbələklər tərəfindən yerin altında əmələ gələn kökə bənzər strukturlar olan miselyumdan istifadə edərək canlı, özünü bərpa edən tikinti materialı hazırlayıblar. Çevik və süngər quruluşuna baxmayaraq, bu material sərtləşir və ağırlığa davamlı olur.

***

Tədqiqat rəhbəri Çelsi Heveran vurğulayıb ki, bu kəşf ətraf mühitə zərər verən sementi əvəz edə biləcək bioloji tikinti materialının hazırlanması istiqamətində mühüm addımdır. Məlumdur ki, hər il 4 milyard tondan artıq sement istehsalı qlobal karbon emissiyasının 8 faizini təşkil edir.

***

Tədqiqatçılar miselyuma kalsium karbonat istehsal edə bilən bakteriyalar əlavə ediblər. Bu prosesdə bakteriyalar miselyumu sümük quruluşuna çevirdilər. Beləliklə, davamlı, uzunmüddətli və canlı tikinti materialı əldə edildi.

Bu yeni yaradılmış “canlı” material dörd həftəyə qədər bakteriyaları aktiv saxlaya bilir. Tədqiqatçılar hesab edirlər ki, gələcəkdə bu strukturlar havanın keyfiyyətini hiss edə və ya çatları özləri düzəldə bilər.

Bu ixtira həyəcan verici olsa da, ekspertlər bunun hələ də kiçik miqyaslı təcrübə olduğunu və iri miqyaslı tikintidə istifadə edilməzdən əvvəl daha çox sınaqdan keçmək lazım olduğunu deyirlər.

***

Alimlər hesab edirlər ki, bu cür tikinti materialları xüsusilə fəlakət zonalarında və ya kosmosda infrastrukturun qurulması üçün ideal ola bilər. Çünki bu materialları sement daşımaq əvəzinə yerində istehsal etmək olar.